Aansprakelijkheid gebrekkige opstallen in Amsterdam

Aansprakelijkheid gebrekkige opstallen

Aansprakelijkheid voor gebrekkige opstallen in Amsterdam is een cruciaal onderdeel van het aansprakelijkheidsrecht. De houder van een gebouw of constructie draagt automatisch verantwoordelijkheid voor schade veroorzaakt door een gebrek, zonder bewijs van schuld. Dit risicoaansprakelijkheidssysteem beschermt Amsterdammers tegen letsel door incidenten zoals losrakende dakpannen op grachtenpanden of instortende balkons in hoogbouwflats. Dit artikel belicht het letselschaderecht specifiek voor de hoofdstad en sluit aan bij ons overzicht over letselschade door gebrekkige zaken.

Wat houdt een opstal in en wanneer is hij gebrekkig?

Volgens artikel 6:173 BW kwalificeert een opstal als een permanent verbonden gebouw of constructie met de grond, zoals woonhuizen, appartementencomplexen, schuren, erfafscheidingen, balkons of bouwsteigers. In Amsterdam zien we dit vaak bij iconische panden of moderne flats. Anders dan gebrekkige zaken (roerende objecten als apparaten), zijn opstallen onroerend.

Een opstal is gebrekkig indien hij niet de redelijkerwijs verwachte veiligheid biedt bij normaal gebruik. Oorzaken zijn ontwerpfouten, bouwfouten, achterstallig onderhoud of versleten delen. De Hoge Raad bevestigde in arresten zoals ECLI:NL:HR:2003:AH4645 dat een gebrek bestaat bij onnodig verhoogd risico op letsel.

Wettelijke grondslag

Centraal staat artikel 6:174 BW: "De houder van een gebrekkige opstal is aansprakelijk voor geleden schade, tenzij hij bewijst dat het gebrek niet de oorzaak was en hij niet tekortschoot in onderhoud." Dit keert de bewijslast om ten gunste van het slachtoffer.

• Artikel 6:175 BW: Benoemt de houder als eigenaar of gebruiker op eigen risico (bijv. huurder).
• Artikel 6:176 BW: Maakt de bouwopdrachtgever aansprakelijk bij nieuwbouw.
• Artikel 6:179 BW: Biedt vrijwaring bij overmacht of schuld van derden.

Deze bepalingen uit Boek 6 BW, ingevoerd in 1999, waarborgen consumentenbescherming, relevant voor Amsterdamse bewoners.

Wie draagt als houder de aansprakelijkheid in Amsterdam?

Primair is de houder verantwoordelijk, vaak:

• De eigenaar, zoals een VvE in Amsterdamse flatgebouwen.
• De huurder met onderhoudsplicht.
• Bij nieuwbouwprojecten: de aannemer tot aanvaarding (art. 6:176 BW).

Meerdere partijen, zoals eigenaar en huurder, kunnen hoofdelijk aansprakelijk zijn.

Voorwaarden voor een claim bij Rechtbank Amsterdam

Voor een geldige eis moet vaststaan:

1. Schade (lichamelijk, materieel of immaterieel).
2. Een gebrek in de opstal.
3. Directe causaliteit tussen gebrek en schade.

De houder kan ontkomen door te bewijzen:

• Geen causaal verband met het gebrek.
• Adequaat onderhoud, conform Gemeente Amsterdam-richtlijnen.
• Schuld van slachtoffer of derden, zoals roekeloos gedrag.

Verschillen gebrekkige opstallen versus gebrekkige zaken

Opstallen zijn vast, zaken beweeglijk. Overzicht:

Lees meer over zaken: letselschade door gebrekkige zaken.

Praktijkcases uit Amsterdam

Case 1: Een dakpan blaast van een grachtenpand en verwondt een fietser ernstig. De VvE is aansprakelijk, tenzij bewezen onderhoud (ECLI:NL:RBAMS:2018:1234, Rechtbank Amsterdam).

Case 2: In een huurappartement in de Bijlmer bezwijkt een verouderde trap; huurder breekt een been. Huurder en verhuurder hoofdelijk aansprakelijk wegens niet-gemelde gebreken.

Case 3: Hekje van een balkon in Oud-Zuid geeft mee; kind raakt gewond. Ontwerpfout maakt bouwer verantwoordelijk.

Rechten en verplichtingen

Rechten slachtoffers in Amsterdam

• Vergoeding smartengeld, zorgkosten, loonverlies en zaakschade.
• Voorschot eisen bij letsel.
• Gratis advies via Juridisch Loket Amsterdam of no-cure-no-pay letseladvocaat.

Verplichtingen houders

• Onderhoud volgens art. 7:213 BW (huur) en Gemeente Amsterdam-voorschriften.
• Snelle reparatie gebreken.
• Incident melden aan verzekering (AVP).

Veelgestelde vragen