Actieve openbaarmaking in Amsterdam
In Amsterdam verplicht de Wet openbaarheid van bestuur (Woo) overheidsinstanties, zoals de Gemeente Amsterdam, om relevante informatie automatisch op hun website te plaatsen. Zo hoeven Amsterdammers geen Woo-verzoek in te dienen om toegang te krijgen tot belangrijke documenten. Dit bevordert transparantie over lokale zaken zoals begrotingen en vergunningen.
Wettelijke basis van actieve openbaarmaking
De actieve openbaarmaking staat beschreven in de Wet openbaarheid van bestuur (Woo), die sinds 1 mei 2022 de voormalige Wob heeft vervangen. Relevante artikelen zijn:
- Artikel 3 Woo: Bestuursorganen, waaronder de Gemeente Amsterdam, houden een register van werkdocumenten bij en maken dit openbaar.
- Artikel 5 Woo: Publicatie van beleidsregels en algemene stukken.
- Artikel 6 Woo: Standpunten over geplande besluiten moeten online.
- Artikel 7 Woo: Besluiten over bezwaar en beroep worden gepubliceerd.
- Artikel 8 Woo: Toegewezen Woo-verzoeken komen in het register.
- Artikel 11 Woo: Jaarlijks rapport over openbaarmaking.
Deze regels gelden voor de Gemeente Amsterdam, provincies, waterschappen en rijksorganen. Alles is digitaal raadpleegbaar via het openbaar register op amsterdam.nl.
Wat publiceert de Gemeente Amsterdam actief?
De gemeente deelt diverse documenten proactief. Enkele voorbeelden:
- Beleidsdocumenten en regels: Amsterdamse begrotingen, jaarrekeningen, subsidievoorwaarden en omgevingsvisies.
- Werkdocumenten: Ontwerpen van besluiten en voorbereidende notities.
- Standpunten bij besluiten: Motiveringen voor vergunningen, zoals voor een bouwproject in de Jordaan.
- Besluiten bezwaar en beroep: Geanonimiseerde vonnissen van de Rechtbank Amsterdam.
- Toegewezen Woo-verzoeken: Vrijgegeven stukken uit eerdere aanvragen.
Publicatie volgt snel na goedkeuring, behalve bij privacy- of vertrouwelijke info (artikel 10 Woo).
Praktijkvoorbeelden in Amsterdam
De Gemeente Amsterdam ontwikkelt nieuw fietsbeleid? Onder artikel 6 Woo verschijnt het standpunt over het voorstel direct op amsterdam.nl. Bekijk het register zonder moeite.
Of ontdek via het Woo-register van de gemeente hoe een subsidie voor een cultureel project in Oost werd goedgekeurd, zonder eigen verzoek.
Waterschappen rond Amsterdam, zoals Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, plaatsen jaarrekeningen online voor financiële inzage.
Rechten en verplichtingen bij actieve openbaarmaking
Uw rechten als Amsterdammer:
- Gratis toegang tot alle gepubliceerde info, zonder aanvraag.
- Controle op naleving via het openbaar register op amsterdam.nl.
- Woo-verzoek voor niet-gepubliceerde documenten (zie Welke documenten opvragen bij de overheid?). Neem voor advies contact op met Juridisch Loket Amsterdam.
Verplichtingen van de overheid:
- Proactief en tijdig publiceren.
- Zoekbare, gestructureerde digitale toegang.
- Jaarrapportage (artikel 11 Woo).
Geen publicatie? Dien een klacht in bij de gemeente of stap naar de Rechtbank Amsterdam.
Vergelijking: actieve vs. passieve openbaarmaking
Actieve openbaarmaking wijkt af van passieve (op verzoek). Overzicht:
| Aspect | Actieve openbaarmaking | Passieve openbaarmaking |
|---|---|---|
| Initiatief | Overheid zelf | Burgerverzoek (Woo) |
| Kosten | Gratis | Gratis, tenzij kopieën |
| Termijn | Direct/proactief | Max. 4 weken (artikel 25 Woo) |
| Voorbeelden | Begrotingen, registers | Specifieke interne memo's |
| Beperkingen | Privacy, etc. (art. 10) | Weigering mogelijk met motivering |
Veelgestelde vragen
Moet ik betalen voor actieve openbaarmaking in Amsterdam?
Nee, het is gratis en direct beschikbaar op amsterdam.nl of andere overheidsites.
Wat als info van de Gemeente Amsterdam ontbreekt?
Dien een Woo-verzoek in. Bij herhaalde missers: klacht bij de gemeente, Juridisch Loket Amsterdam of Rechtbank Amsterdam.
Geldt dit ook onder de oude Wob?
Nee, de Woo breidde het uit vanaf 1 mei 2022; Wob was beperkter.
Hoe vind ik het register in Amsterdam?
Ga naar amsterdam.nl en zoek op 'Woo-register' of 'actieve openbaarmaking'.
Tips voor Amsterdammers
Maak optimaal gebruik van actieve openbaarmaking:
- Volg registers: Meld aan voor nieuwsbrieven van de Gemeente Amsterdam.
- Gebruik zoektools: Sites zijn doorzoekbaar.
- Combineer met verzoeken: Voor ontbrekende info (zie Wet openbaarheid van bestuur (Woo)).
- Documenteer: Screenshots van relevante documenten voor procedures.