Ambtshalve besluiten

Een ambtshalve besluit is een besluit dat de overheid uit eigen beweging neemt, zonder dat iemand erom heeft gevraagd. Denk aan een boete of een handhavingsbesluit.

Wat is een ambtshalve besluit?

Een ambtshalve besluit wordt genomen op initiatief van het bestuursorgaan zelf, niet op aanvraag. Het bestuursorgaan handelt uit eigen beweging.

Voorbeelden ambtshalve besluiten

Type	Voorbeelden
Handhaving	Last onder dwangsom, bestuursdwang
Sancties	Bestuurlijke boete, intrekking vergunning
Belastingen	Belastingaanslag, naheffing
Correctie	Herziening eerdere beschikking

Procedure ambtshalve besluiten

Bij een ambtshalve besluit gelden vaak extra waarborgen:

• Zienswijze: bij belastende besluiten moet je vaak eerst je zienswijze kunnen geven
• Hoorplicht: je moet gehoord worden voordat een ingrijpend besluit wordt genomen
• Motivering: het besluit moet goed gemotiveerd zijn

Vooraankondiging (voornemen)

Bij sommige ambtshalve besluiten stuurt het bestuursorgaan eerst een voornemen:

• Je krijgt de kans te reageren (zienswijze)
• Meestal een termijn van 2-4 weken
• Daarna volgt het definitieve besluit

Bezwaar tegen ambtshalve besluit

Tegen een ambtshalve besluit kun je bezwaar maken:

• Binnen 6 weken na bekendmaking
• Bezwaar heeft meestal geen schorsende werking
• Je kunt een voorlopige voorziening vragen bij spoed

Veelgestelde vragen

## Veelgestelde vragen **Wanneer mag de overheid een ambtshalve besluit nemen zonder mij eerst te waarschuwen?** In uitzonderlijke gevallen mag de overheid direct een ambtshalve besluit nemen, bijvoorbeeld bij spoedeisende situaties zoals gevaar voor de volksgezondheid of openbare orde. Denk aan een direct intrekken van een vergunning bij ernstige overtredingen. Normaal gesproken moet je wel eerst een voornemen ontvangen, zodat je je zienswijze kunt geven. Check altijd de specifieke wet- en regelgeving die voor jouw situatie geldt. **Hoe lang heb ik om te reageren op een voornemen van de overheid?** Meestal krijg je 2 tot 4 weken de tijd om te reageren op een voornemen. Deze termijn staat vermeld in het voornemen zelf. Het is belangrijk om binnen deze termijn je zienswijze in te dienen, anders neemt de overheid het definitieve besluit zonder jouw input. Bij bijzondere omstandigheden kun je soms uitstel vragen, maar dit is niet gegarandeerd. **Wat gebeurt er als ik geen zienswijze indien na een voornemen?** Als je geen zienswijze indient, gaat de overheid ervan uit dat je akkoord bent met het voornemen. Zij nemen dan het definitieve besluit op basis van de informatie die zij al hebben. Dit kan nadelige gevolgen hebben, omdat je geen kans hebt gehad om je standpunt te verdedigen. Het is daarom verstandig altijd te reageren, zelfs als je het oneens bent met slechts een deel van het voornemen. **Kan ik een ambtshalve besluit voorkomen als ik alsnog aan de regels ga voldoen?** In sommige gevallen kan het helpen om alsnog aan de regels te voldoen, vooral als het gaat om handhaving. Neem direct contact op met het bestuursorgaan en leg uit dat je de overtreding hebt hersteld. Vraag of zij het besluit willen heroverwegen. Dit is echter geen garantie dat het besluit wordt ingetrokken, maar het kan wel invloed hebben op de uiteindelijke beslissing. **Wat is het verschil tussen een zienswijze en een bezwaarschrift?** Een zienswijze dien je in na een voornemen en vóórdat het definitieve besluit genomen is. Hiermee geef je je mening over het voorgestelde besluit. Een bezwaarschrift dien je in ná het definitieve besluit, als je het niet eens bent met de uitkomst. Beide bieden de kans om je standpunt te delen, maar een bezwaarschrift is formeel en kan leiden tot een heroverweging door het bestuursorgaan. **Hoe vraag ik een voorlopige voorziening aan bij de rechter?** Een voorlopige voorziening vraag je aan bij de bestuursrechter als je spoedeisend een besluit (zoals een boete) wilt laten opschorten. Dit doe je met een verzoekschrift waarin je uitlegt waarom het besluit direct schade veroorzaakt en waarom opschorting nodig is. Je moet vaak eerst bezwaar hebben gemaakt. Het is verstandig hiervoor een advocaat of juridisch adviseur in te schakelen. **Wat zijn mijn rechten als de overheid een ambtshalve besluit neemt zonder de juiste procedure te volgen?** Als de overheid de procedure niet correct volgt, bijvoorbeeld door je niet de kans te geven je zienswijze in te dienen, kun je het besluit aanvechten. Je kunt bezwaar maken en eventueel beroep instellen bij de rechter. De rechter kan het besluit vernietigen als de procedure niet volgens de regels is verlopen. Het is belangrijk om dit tijdig te doen en bewijs te verzamelen van de procedurefouten. ### TL;DR Een ambtshalve besluit wordt door de overheid genomen zonder jouw aanvraag, zoals een boete of handhaving. Je hebt vaak recht op een vooraankondiging (voornemen) en de kans om te reageren. Tegen het definitieve besluit kun je bezwaar maken, maar dit schorst het besluit niet automatisch. Bij spoed kun je een voorlopige voorziening aanvragen. ### Key Takeaways - Een ambtshalve besluit wordt door de overheid genomen zonder dat jij daarom vraagt, zoals een boete of handhaving. - Je hebt vaak recht op een vooraankondiging (voornemen) en de mogelijkheid om je zienswijze in te dienen voordat het definitieve besluit wordt genomen. - Tegen een ambtshalve besluit kun je binnen 6 weken bezwaar maken, maar dit schorst het besluit niet automatisch. - Bij spoedeisende situaties kun je een voorlopige voorziening aanvragen om het besluit tijdelijk op te schorten. - Als de overheid de procedure niet correct volgt, kun je het besluit aanvechten en mogelijk laten vernietigen door de rechter.