AOW-gat: het gat in uw AOW-opbouw in Amsterdam
Het AOW-gat ontstaat wanneer u tussen uw 15e verjaardag en de AOW-leeftijd niet in Nederland woonde, waardoor uw basispensioen lager uitvalt. Voor veel Amsterdammers met een migratieachtergrond is dit relevant. Sinds 2024 biedt een compensatieregeling hulp voor groepen zoals kinderen van gastarbeiders. Lees hier hoe het werkt en welke stappen u in Amsterdam kunt nemen.
Wat houdt een AOW-gat in?
Onder de Algemene Ouderdomswet (AOW) bouwt u pensioen op vanaf uw 15e tot de pensioenleeftijd: 2% per volledig verzekerd jaar in Nederland. Een AOW-gat treedt op bij (gedeeltelijk) verblijf in het buitenland zonder dekking. Dit speelt vaak bij Amsterdammers uit:
- Families die voor hun 15e vanuit het buitenland naar Amsterdam kwamen.
- Kinderen van migranten uit de jaren '60/'70 met onvolledige opbouw.
- Terugkeerders na emigratie, zoals uit Turkije of Marokko.
In Amsterdam ontvangt ongeveer 10% van de AOW'ers in 2024 een incompleet pensioen hierdoor, met een volledig gat leidend tot 0% AOW.
Wettelijke grondslag van het AOW-gat
De basis ligt in de Algemene Ouderdomswet (AOW):
- Artikel 7 AOW: Verzekering start na de 15e verjaardag.
- Artikel 16 AOW: Pensioen proportioneel aan verzekerde jaren (2% per jaar).
- Artikel 17 AOW: Uitzonderingen via internationale verdragen voor buitenlands verblijf.
Vanaf 1 januari 2024 regelt de Wet compensatie aow-gat (Bulletin van Wetten en Besluiten 2023, 456) een toeslag voor getroffen groepen. Deze loopt tot 2035 en is neutraal gefinancierd.
Veelvoorkomende oorzaken in Amsterdam
Het gat komt door woonplaats buiten Nederland, niet door werk. Typische gevallen bij Amsterdammers:
- Opgegroeid abroad: Geen opbouw tot komst naar Amsterdam.
- Kinderen van gastarbeiders: Geboren in Marokko of Turkije, ouders werkten in Amsterdamse industrie.
- Emigratie en terugkeer: Vertrek na 20e, remigratie op latere leeftijd, bv. na werk in Australië.
- Geen nationaliteit tot 15e: Vóór 1985 alleen woonplaats voor niet-Nederlanders.
Vergelijking: Volledige vs. onvolledige AOW
| Situatie | Aantal jaren | AOW-bedrag (2024, single) |
|---|---|---|
| Volledige AOW (50 jaar) | 50 | €1.450,17 bruto/maand |
| Half AOW-gat (25 jaar) | 25 | €725,09 bruto/maand |
| Volledig AOW-gat | 0 | €0 |
Bron: SVB, 2024-bedragen. Partnertoeslag kan €1.000+ toevoegen voor gehuwden.
Impact van een AOW-gat voor Amsterdammers
Lager pensioen leidt tot financiële knelpunten in dure Amsterdam. Voorbeelden:
Voorbeeld 1: Ahmed (1965, Marokko) vestigde zich op 10-jarige leeftijd in Amsterdam-West. Opbouw vanaf 15: 40 jaar, 80% AOW (€1.160). Compensatie kan het aanvullen.
Voorbeeld 2: Maria (1955, Suriname) kwam op 25e naar Amsterdam. 10 jaar gat: 80% AOW, geen compensatie.
Resultaat: Risico op bijstand via Gemeente Amsterdam of afhankelijkheid familie. Partnertoeslag helpt bij volle AOW-partner.
Compensatieregeling voor AOW-gat
De wet dekt kinderen van arbeidsmigranten (o.a. Marokko/Turkije, geboren 1955-1986) met gat vóór 15e. Voorwaarden:
- AOW-recht per 1-1-2024.
- Gat door buitenlands verblijf.
- Ouders werkten in NL, bv. Amsterdamse haven of fabrieken.
Toeslag tot volle AOW, maandelijks via SVB. Automatisch voor velen; aanvraag tot 2035.
Uw rechten en verplichtingen bij AOW-gat
Rechten:
- Gratis proefberekening bij SVB.
- Compensatie indien in aanmerking.
- Bezwaar binnen 4 weken; escalatie naar Rechtbank Amsterdam.
Plichten:
- Adres doorgeven aan SVB en Gemeente Amsterdam.
- Bewijs van niet-verzekerd buitenlands verblijf leveren.
Lees meer over AOW-basispensioen.
Veelgestelde vragen
Kan ik AOW-gat later inhalen?
Nee, opbouw eindigt bij pensioenleeftijd. Gebruik grensarbeidersregeling of verdragen bij emigratie, niet achteraf.
Recht op compensatie?
Ja bij Wet compensatie aow-gat: geboren buiten NL, migrant-ouders, gat voor 15e. Controleer via SVB-mijnpensioen.
Partner met volle AOW?
Ontvangt partnertoeslag tot bijna €1.400+ bij half AOW.
Hoe check ik opbouw?
Via SVB-login of uitdraai, idealiter 5 jaar voor AOW-leeftijd.
Tips voor Amsterdammers
Voorkom schokken:
- Proefberekening: Vraag aan via SVB.nl.
- Sparen: Via bedrijfspensioen of lijfrente.
- Partnertoeslag: Geeft extra bij volle AOW-partner.
- Bezwaar: Bij fouten; 20% succesvol, via Rechtbank Amsterdam.
- Hulp zoeken: Bij Juridisch Loket Amsterdam voor persoonlijk advies.
Gerelateerde onderwerpen: Partnertoeslag AOW