Automatisch gezag bij erkenning in Amsterdam
In het Nederlandse familierecht, met specifieke aandacht voor Amsterdammers, betekent automatisch gezag bij erkenning dat een vader na erkenning van zijn kind direct ouderlijk gezag krijgt, zonder extra aanvraag bij de Rechtbank Amsterdam. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij een huwelijk of geregistreerd partnerschap met de moeder. Anders moet gezamenlijk gezag worden aangevraagd. Dit artikel informeert Amsterdamse ouders over hun rechten en plichten, met tips voor lokale hulp via het Juridisch Loket Amsterdam.
Wat houdt ouderlijk gezag en erkenning in voor Amsterdamse ouders?
Ouderlijk gezag regelt de verzorging, opvoeding en beslissingen over school, zorg en woonplaats van minderjarigen, zoals vastgelegd in Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek (BW). Erkenning legt vast dat een man de vader is, met rechten op achternaam en erfenis voor het kind. In Amsterdam registreert u erkenning bij de burgerlijke stand van de Gemeente Amsterdam, vaak direct na geboorte of later. Zonder huwelijk of partnerschap behoudt de moeder echter alleen gezag.
Wanneer krijgt u in Amsterdam automatisch gezag na erkenning?
Automatisch gezag ontstaat in welomschreven gevallen. De voornaamste situaties:
- Bij huwelijk of geregistreerd partnerschap: Trouwt u of sluit u een partnerschap af bij erkenning? Dan krijgen beide ouders direct gezamenlijk gezag (BW 1:251), ook in Amsterdam.
- Erkenning vóór geboorte: Via een notariële akte vóór de geboorte, gevolgd door huwelijk of partnerschap, leidt dit tot automatisch gezag.
- Bij overlijden of onbekwaamheid moeder: Uitzonderlijk, zoals na overlijden kort na geboorte in een Amsterdamse kliniek, krijgt de vader gezag als primaire verzorger.
Buiten deze opties vraagt u gezamenlijk gezag aan bij de Rechtbank Amsterdam. Neem voor advies contact op met het Juridisch Loket Amsterdam.
Wettelijke grondslagen
De regels staan in Burgerlijk Wetboek Boek 1:
- Artikel 1:251 BW: Automatisch gezamenlijk gezag bij huwelijk of partnerschap.
- Artikel 1:199 BW: Erkenning creëert familierechtelijke banden, maar geen direct gezag zonder huwelijk.
- Artikel 1:253 BW: Moeder heeft initieel alleen gezag bij ongehuwd ouderschap.
- Wet van 20 december 2013: Versoepelt gezamenlijk gezag, maar vereist aanvraag buiten huwelijk.
Dit waarborgt stabiliteit voor Amsterdamse kinderen, met voorkeur voor gedeeld gezag.
Praktijkvoorbeelden uit Amsterdam
Neem Anna en Bob, een Amsterdams stel dat trouwt en het kind erkent bij de Gemeente Amsterdam: direct gezamenlijk gezag voor schoolkeuzes op een lokale basisschool.
Of Lisa en Tom, ongehuwd in De Pijp: Tom erkent, maar Lisa behoudt gezag. Tom vraagt gezamenlijk gezag aan bij de Rechtbank Amsterdam (3-6 maanden, €80 griffierecht).
Bij geregistreerd partnerschap erkennen partners het kind direct, ideaal voor Amsterdamse stellen zonder huwelijk.
Vergelijking: Automatisch versus aangevraagd gezag in Amsterdam
| Situatie | Automatisch gezag | Aangevraagd gezag |
|---|---|---|
| Bij huwelijk/partnerschap | Ja, direct | Niet nodig |
| Ongehuwd na erkenning | Nee, moeder alleen | Aanvraag Rechtbank Amsterdam |
| Moeder overleden | Ja voor vader | Versneld via rechtbank |
| Kosten | Geen extra | €80 + eventueel advocaat |
| Tijd | Onmiddellijk | 3-6 maanden |
Rechten en verplichtingen bij automatisch gezag
Beide ouders hebben gelijksoortige rechten:
- Zorg en opvoeding: Gedeelde dagelijkse verantwoordelijkheden en beslissingen.
- Financiën: Bijdrage naar inkomen, relevant voor Amsterdamse kosten van levensonderhoud.
- Representatie: Vertegenwoordigen bij inschrijving school of zorg.
- Einde gezag: Bij 18 jaar of ontbinding huwelijk, maar vaak blijvend.
Na scheiding blijft gezag, tenzij Rechtbank Amsterdam anders oordeelt.
Veelgestelde vragen voor Amsterdam
Kan ik automatisch gezag krijgen als ik het kind erken zonder te trouwen?
Nee, bij ongehuwd ouderschap behoudt de moeder alleen gezag. Vraag het aan bij de Rechtbank Amsterdam via het Juridisch Loket Amsterdam voor begeleiding.