Het Bbz (Besluit bijstandverlening zelfstandigen) biedt financiële ondersteuning aan zelfstandig ondernemers in moeilijkheden. Je kunt een uitkering krijgen voor levensonderhoud of een lening voor je bedrijf.
Wat is het Bbz?
Het Bbz is een regeling voor zelfstandigen die (tijdelijk) te weinig verdienen om van te leven. Er zijn verschillende mogelijkheden:
- Periodieke uitkering voor levensonderhoud
- Bedrijfskapitaal (rentedragende lening)
- Voorbereidingskrediet voor starters
Voor wie is het Bbz?
| Doelgroep | Voorwaarden |
|---|
| Gevestigde zelfstandigen | Minimaal 1.225 uur/jaar werkzaam, levensvatbaar bedrijf |
| Startende ondernemers | Tot 36 maanden na start, levensvatbaar bedrijfsplan |
| Oudere zelfstandigen | 55+ die bedrijf beëindigen (alternatief: IOAZ) |
| Beëindigende zelfstandigen | Die in de problemen zijn gekomen |
Bbz-uitkering voor levensonderhoud
Als je inkomen tijdelijk onder het sociaal minimum zakt:
- Aanvulling tot bijstandsnorm
- Wordt eerst verstrekt als lening
- Bij jaareinde: definitieve berekening
- Te veel ontvangen = terugbetalen
- Te weinig ontvangen = nabetaling
Bedrijfskapitaal
Een lening voor noodzakelijke investeringen:
- Maximaal € 212.954 (2024)
- Rente: 8% per jaar
- Looptijd: maximaal 10 jaar
- Bedrijf moet levensvatbaar zijn
Aanvragen
Je vraagt Bbz aan bij de gemeente. Bereid je voor met:
- Ondernemingsplan of jaarrekeningen
- Prognose voor komend jaar
- Overzicht zakelijke en privéfinanciën
Veelgestelde vragen
Is de Bbz-uitkering een gift of lening?
De uitkering voor levensonderhoud wordt eerst als lening verstrekt. Na afloop van het jaar wordt berekend of het een gift wordt of (deels) moet worden terugbetaald.
Kan ik Bbz krijgen als starter?
Ja, tot 36 maanden na de start van je bedrijf kun je Bbz aanvragen. Je hebt wel een levensvatbaar bedrijfsplan nodig.
Wat betekent 'levensvatbaar' bedrijf?
Een levensvatbaar bedrijf kan naar verwachting binnen afzienbare tijd voldoende inkomen genereren om in het bestaan van de ondernemer te voorzien.
## Veelgestelde vragen
**Hoe hoog is de Bbz-uitkering voor levensonderhoud?**
De Bbz-uitkering vult je inkomen aan tot het sociaal minimum, afhankelijk van je persoonlijke situatie (bijv. alleenstaand of met partner). Het exacte bedrag verschilt per gemeente, maar ligt rond de bijstandsnorm. Je ontvangt eerst een lening, die na afloop van het jaar wordt omgezet in een gift of (deels) terugbetaald moet worden, afhankelijk van je daadwerkelijke inkomen.
**Wat gebeurt er als ik te veel Bbz heb ontvangen?**
Aan het einde van het jaar wordt berekend of je recht had op het volledige bedrag. Heb je te veel ontvangen? Dan moet je het verschil terugbetalen. Dit kan in termijnen, afhankelijk van je financiële situatie. Het is belangrijk om wijzigingen in je inkomen direct door te geven aan de gemeente om verrassingen te voorkomen.
**Kan ik Bbz aanvragen als mijn bedrijf verlies maakt?**
Ja, maar alleen als je bedrijf levensvatbaar is. Dit betekent dat het binnen afzienbare tijd voldoende inkomen moet kunnen genereren. Je moet dit aantonen met een ondernemingsplan of prognose. Bij structurele verliezen of een niet-levensvatbaar bedrijf kom je mogelijk niet in aanmerking voor Bbz.
**Hoe lang duurt het voordat ik Bbz ontvang na aanvraag?**
De gemeente heeft wettelijk 8 weken de tijd om je aanvraag te behandelen, maar dit kan langer duren als er extra informatie nodig is. Zorg dat je alle benodigde documenten (zoals jaarrekeningen en prognoses) direct meestuurt om vertraging te voorkomen. In spoedgevallen kan de gemeente soms sneller beslissen.
**Moet ik mijn bedrijf stopzetten om Bbz te krijgen?**
Nee, je hoeft je bedrijf niet te stoppen. Bbz is juist bedoeld om zelfstandigen te helpen die tijdelijk in de problemen zitten, maar waarvan het bedrijf wel levensvatbaar is. Als je ouder bent dan 55 en je bedrijf wilt beëindigen, kun je mogelijk gebruikmaken van de IOAZ-regeling in plaats van Bbz.
**Kan ik Bbz combineren met andere uitkeringen of toeslagen?**
Bbz is een aanvullende regeling en kan soms gecombineerd worden met andere toeslagen, zoals huurtoeslag of zorgtoeslag. Het inkomen uit Bbz wordt wel meegerekend bij de beoordeling van andere uitkeringen. Overleg altijd met de gemeente of de instantie die de toeslag verstrekt om problemen te voorkomen.
**Wat zijn de gevolgen voor mijn belastingen als ik Bbz ontvang?**
De Bbz-uitkering voor levensonderhoud is belastingvrij, maar telt wel mee als inkomen voor toeslagen en andere uitkeringen. De lening voor bedrijfskapitaal is rentedragend en moet je terugbetalen, maar de rente is fiscaal aftrekbaar. Houd hier rekening mee in je administratie en belastingaangifte.
### TL;DR
Bbz biedt financiële steun aan zelfstandigen met tijdelijke inkomensproblemen, via een uitkering voor levensonderhoud of een lening voor bedrijfskapitaal. Je moet aantonen dat je bedrijf levensvatbaar is en minimaal 1.225 uur per jaar werkt. De uitkering wordt eerst als lening verstrekt en later omgezet in een gift of terugbetalingsverplichting, afhankelijk van je inkomen.
### Key Takeaways
- Bbz is bedoeld voor zelfstandigen met een tijdelijk laag inkomen of investeringsbehoefte, mits het bedrijf levensvatbaar is.
- De uitkering voor levensonderhoud wordt eerst als lening verstrekt en later omgezet in een gift of terugbetalingsverplichting.
- Voor bedrijfskapitaal kun je een lening krijgen tot €212.954 (2024) met 8% rente en een looptijd van maximaal 10 jaar.
- Je vraagt Bbz aan bij de gemeente met een ondernemingsplan, prognoses en financiële overzichten.
- Startende ondernemers (tot 36 maanden na start) en oudere zelfstandigen (55+) kunnen ook in aanmerking komen.