Bedrijfseconomisch ontslag in Amsterdam
In Amsterdam, waar de economie bruisend is met startups en internationale handel, kan bedrijfseconomisch ontslag voorkomen bij werkgevers die te maken krijgen met economische uitdagingen, zoals reorganisaties of bedrijfssluitingen. Dit ontslagtype vereist een vergunning van het UWV en volgt strenge procedures om werknemers te beschermen. In dit artikel voor Amsterdammers lichten we toe wat het inhoudt, hoe de procedure werkt en welke rechten u heeft, met aandacht voor lokale ondersteuning via het Juridisch Loket Amsterdam.
Wat is bedrijfseconomisch ontslag?
Bedrijfseconomisch ontslag ontstaat wanneer een werkgever in Amsterdam een medewerker moet laten gaan om economische motieven, bijvoorbeeld door dalende inkomsten in de bloeiende techsector of aanpassingen na een fusie. Het verschilt van ontslag wegens disfunctioneren, omdat de reden ligt bij de bedrijfscontext en niet bij de persoonlijke prestaties van de werknemer.
Volgens het Burgerlijk Wetboek (BW), Boek 7, Titel 10, is dit een ontslaggrond die doorgaans een UWV-vergunning vraagt, behalve in specifieke situaties via de Rechtbank Amsterdam. In de dynamische Amsterdamse arbeidsmarkt treft dit vaak groepen werknemers, zoals bij herstructureringen in de haven of creatieve industrie.
Wettelijke basis van bedrijfseconomisch ontslag
De regels voor bedrijfseconomisch ontslag staan in het Burgerlijk Wetboek (BW), vooral artikel 7:669 e.v. Werkgevers moeten bewijzen dat het ontslag essentieel is voor de bedrijfsvoortzetting. Relevante artikelen omvatten:
- Artikel 7:669 BW: Regelt de UWV-ontslagvergunning; de aanvraag moet aantonen dat interne herplaatsing onmogelijk is.
- Artikel 7:670 BW: Beschrijft het afspiegelingsbeginsel, dat ontslagvolgorde baseert op leeftijd en anciënniteit.
- Artikel 7:673 BW: Verplicht een transitievergoeding bij dit ontslag.
De Wet Werk en Zekerheid (WWZ) sinds 2015 heeft procedures verscherpt. Bij collectief ontslag (vanaf 20 medewerkers in drie maanden) geldt de Wet MBO, met inspraak van de ondernemingsraad. Het UWV controleert streng op noodzaak en alternatieven, wat werknemers in Amsterdam helpt tegen oneerlijk gebruik. Voor advies kunt u terecht bij het Juridisch Loket Amsterdam.
De procedure bij bedrijfseconomisch ontslag
De stappen voor bedrijfseconomisch ontslag in Amsterdam zijn gestructureerd. De werkgever vraagt een UWV-vergunning aan, wat meestal vier weken duurt, maar kan uitlopen bij extra vragen.
- Voorbereiding werkgever: Opstellen van een sociaal plan, vaak met vakbonden of OR, en pogingen tot herplaatsing binnen de organisatie.
- UWV-aanvraag: Inclusief economische redenen, lijst van betrokkenen en bewijs van geen herplaatsingsopties.
- UWV-beoordeling: Toetsing op voorwaarden, zoals het afspiegelingsbeginsel.
- Ontslaguitvoering: Na goedkeuring start het ontslag na de opzegtermijn.
- Beroep: Bezwaar bij UWV of procedure bij de Rechtbank Amsterdam als u het niet eens bent met de selectie.
Lees meer over de UWV-procedure in ons artikel over de UWV Ontslagprocedure. In Amsterdam biedt de Gemeente Amsterdam soms aanvullende loopbaanbegeleiding.
Praktische voorbeelden van bedrijfseconomisch ontslag in Amsterdam
Neem een techbedrijf in de Zuidas dat omzetverlies lijdt door globale concurrentie. Om te overleven sluit het een afdeling en ontslaat 50 medewerkers. Dit is typisch bedrijfseconomisch ontslag; de werkgever vraagt collectief UWV-goedkeuring en hanteert afspiegeling, waarbij jongere starters met minder jaren eerder vertrekken dan ervaren krachten.
Een ander geval: Na een fusie van twee marketingbureaus in de Negen Straatjes overlappen teams. Het gecombineerde bedrijf reorganiseert en zoekt UWV-vergunning voor 10 rollen, met bewijs dat omscholing of herplaatsing niet lukt.
Tijdens de coronacrisis ontsloegen veel Amsterdamse horeca-ondernemingen, zoals cafés rond de grachten, personeel ondanks steunpakketten, als herstel uitbleef door langdurige lockdowns.
Het afspiegelingsbeginsel in de praktijk
Het afspiegelingsbeginsel groepeert personeel op leeftijd (bijv. 15-25, 25-35 jaar) en berekent gemiddelde dienstjaren per groep. Ontslag begint bij de groep met de kortste duur, om leeftijdsdiscriminatie te voorkomen.
| Leeftijdsgroep | Aantal werknemers | Gemiddelde dienstjaren | Ontslagvolgorde |
|---|---|---|---|
| 15-25 jaar | 5 | 2 jaar | 1e (hoogste prioriteit voor ontslag) |
| 25-35 jaar | 10 | 5 jaar | 2e |
| 35-45 jaar | 8 | 10 jaar | 3e |
| 45-55 jaar | 7 | 15 jaar | 4e |
| 55+ jaar | 5 | 20 jaar | 5e (laagste prioriteit) |
Hier start ontslag in de jongste categorie, passend bij Amsterdamse diversiteit in werkkrachten.
Rechten en plichten bij bedrijfseconomisch ontslag
Werknemers in Amsterdam hebben recht op een transitievergoeding, WW-uitkering en prioriteit bij herplaatsing. Werkgevers moeten eerlijk selecteren en informeren. Bij onrecht kunt u het Juridisch Loket Amsterdam raadplegen voor gratis advies of een zaak starten bij de Rechtbank Amsterdam.
Veelgestelde vragen
Wat zijn mijn rechten als werknemer?
Je hebt recht op een veilige werkomgeving, minimaal loon, betaalde vakantie, bescherming tegen discriminatie en ongelijke behandeling.
Kan mijn werkgever me zomaar ontslaan?
Nee, ontslag moet vaak door de UWV worden goedgekeurd en moet redelijke gronden hebben. Waarschuwingen moeten voorafgaan aan ontslag.
Hoeveel betaald verlof heb ik?
Je hebt minimaal 20 werkdagen betaald verlof per jaar, tenzij je contract anders bepaalt. Dit moet worden opgenomen na verzoek.
Wat is een cao en wat betekent het voor mij?
Een cao (collectieve arbeidsovereenkomst) bevat afspraken tussen werkgevers en vakbonden over lonen, werkuren en andere arbeidsomstandigheden.
Hoe zit het met ziekteverzuim?
Als je ziek bent, moet je je werkgever onmiddellijk informeren. Je hebt recht op doorbetaling van loon voor de eerste twee jaar van ziekte.