Bestuursdwangprocedure in Amsterdam
De bestuursdwangprocedure is de gestructureerde aanpak die de Gemeente Amsterdam volgt om overtredingen aan te pakken met dwangmiddelen, zoals opruiming of inbeslagname. Dit biedt een alternatief voor strafrecht en waarborgt eerlijke behandeling voor Amsterdammers via strikte regels. In dit artikel duiken we in de details, van de wet tot uw opties bij de Rechtbank Amsterdam en handige lokale tips.
Wat houdt bestuursdwang in voor Amsterdam?
Bestuursdwang uit het bestuursrecht stelt de Gemeente Amsterdam in staat overtredingen direct aan te pakken, zonder direct de rechter of justitie in te schakelen. Het begint vaak met een last onder bestuursdwang of last onder dwangsom. Bij niet-nakoming volgt executie, zoals het verwijderen van een illegale Airbnb-kamer of ontruimen van een overvol grachtenpand.
Praktijkgericht en efficiënt: de focus ligt op snelle herstel van de overtreding, met ruimte voor uw reactie. In tegenstelling tot boetes draait het hier om situatieherstel, niet om straf, en past perfect bij Amsterdamse uitdagingen zoals woningnood en leefbaarheid.
Wettelijke basis
De procedure staat in Titel 5.2 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb), waaronder:
- Artikel 5:21 Awb: Definitie dwangmiddelen (ontruiming, opruiming, inbeslagname).
- Artikel 5:24 Awb: Voorwaarden (overtreding moet reëel zijn).
- Artikel 5:25 Awb: Last onder bestuursdwang met dreiging.
- Artikel 5:32 Awb: Last onder dwangsom als prikkel.
- Artikel 5:35 Awb: Verbeurdverklaring en invordering dwangsom.
Algemene Awb-regels zoals motivering (art. 3:46) en zorgvuldigheid (art. 3:2) gelden ook. De Omgevingswet en lokale Amsterdamse regels vullen aan voor thema's als bouwen en milieu.
Fasen van de procedure bij Gemeente Amsterdam
De stappen zijn vastomlijnd:
- Overtreding vaststellen: Gemeente Amsterdam checkt, bv. illegale bewoning in de Pijp.
- Uw reactie: Kans op hoor en wederhoor (art. 3:15 Awb).
- Last opleggen: Met termijn voor vrijwillige actie (vaak 4-8 weken).
- Controle: Bij niet-nakoming voornemen tot dwang.
- Executie: Gemeente voert uit en rekent kosten door.
Vergelijking: Last onder bestuursdwang vs. dwangsom
| Aspect | Last onder bestuursdwang | Last onder dwangsom |
|---|---|---|
| Toepassing | Direct bij urgentie, bv. gevaarlijke situatie | Financiële druk bij niet-dringende zaken |
| Wet | Art. 5:25 Awb | Art. 5:32 Awb |
| Kosten | Alle dwangkosten voor uw rekening | Dagelijkse dwangsom (max. € 45.000) |
| Amsterdam-voorbeeld | Verwijderen afval in de gracht | Slopen illegale dakkapel |
Praktijkvoorbeelden uit Amsterdam
Voorbeeld 1: Illegale Airbnb-unit. Gemeente Amsterdam legt dwangsom van € 100/dag op. Binnen 6 weken verwijderen, anders € 4.200 verbeurd plus € 5.000 executiekosten.
Voorbeeld 2: Agressieve hond in de Jordaan. Bij gevaar mag inslapen (art. 5:21 lid 2 Awb), met last voor eigenaar.
Voorbeeld 3: Vieze terrasstoelen in de Negen Straatjes. Opruimen binnen 14 dagen, anders doet Gemeente het (€ 2.500).
Rechten en verplichtingen
Plichten:
- Last correct en op tijd uitvoeren.
- Dwangkosten betalen (art. 5:33 Awb).
Rechten:
- Bezwaar binnen 6 weken bij Gemeente Amsterdam (art. 6:3 Awb).
- Voorlopige voorziening bij Rechtbank Amsterdam om dwang te stoppen (art. 8:81 Awb).
- Proportionaliteit check (art. 5:28 Awb).
- Vergoeding bij onterechte dwang (art. 5:37 Awb).
Nakomen tussentijds? Dwangsom stopt vanaf dan.
Bezwaar en beroep
Bezwaar bij Gemeente Amsterdam tegen last of verbeurdverklaring. Tijdig indienen is cruciaal voor beroep bij Rechtbank Amsterdam. Bij spoed: kort geding. Succes kan last intrekken of geld teruggeven.
Veelgestelde vragen
Kan ik dwangsom betalen als ik te laat ben?
Ja, maar het is verbeurd. Betaal snel, dien bezwaar in met nakomingsbewijs voor kwijtschelding.
Overtreding niet van mij?
Leg uit wie verantwoordelijk is (art. 5:1 Awb). Gebruik bewijs als huurcontracten.
Mag Gemeente Amsterdam zomaar binnen?
Nee, alleen met toestemming of machtiging (art. 5:11 Awb). Anders via rechter.
Hoe lang duurt het?
Last tot dwang: 1-6 maanden. Bezwaar: extra 6-12 weken.
Tips voor Amsterdammers
- Reageer direct: Neem contact op met Gemeente Amsterdam.
- Zoek gratis advies bij Juridisch Loket Amsterdam.
- Documenteer alles voor bezwaar.
- Overweeg mediation voor burenoverlast.
- Blijf op de hoogte via amsterdam.nl/handhaving.