Datieve voogdij in Amsterdam
Datieve voogdij wordt in Amsterdam benoemd door de kantonrechter van de Rechtbank Amsterdam als er geen wettelijke voogd is voor een minderjarig kind. Dit beschermt de zorg en financiën van het kind, bijvoorbeeld bij het overlijden van beide ouders zonder familie die automatisch voogd wordt. Ontdek de regels, stappen en lokale praktijk voor Amsterdamse inwoners.
Wettelijke basis van datieve voogdij
De regels staan in het Nederlandse Burgerlijk Wetboek Boek 1 (BW), Titel 15. Datieve voogdij is geregeld in artikel 1:298 BW: de kantonrechter van de Rechtbank Amsterdam benoemt een voogd als er geen ouder met gezag of wettelijke voogd beschikbaar is. Dit sluit aan bij de algemene voogdijbepalingen (art. 1:252-1:297 BW).
De voogdij dekt persoonlijke verzorging en vermogensbeheer (art. 1:245 BW). Voor financiële controle is vaak een raad voor het familierecht betrokken (art. 1:309 BW). Altijd staat het kindbelang centraal, zoals in art. 1:247 BW.
Wanneer stel je datieve voogdij in Amsterdam in?
In Amsterdam komt datieve voogdij voor in zeldzame situaties:
- Beide ouders overleden zonder wettelijke voogd, zoals grootouders of meerderjarige siblings (art. 1:252 BW).
- Ouders onbekend of ongeschikt, bv. na onttrekking ouderlijk gezag (art. 1:261 BW).
- Erfgenamen vragen voogdij aan voor een wees in de stad.
- Bij migratie of adoptie zonder familie, vaak via Gemeente Amsterdam.
De Rechtbank Amsterdam kan zelf ingrijpen of op verzoek handelen (art. 1:298 lid 2 BW).
Procedure bij Rechtbank Amsterdam
Voor kinderen in Amsterdam gaat de aanvraag naar de kantonrechter van de Rechtbank Amsterdam. De stappen zijn overzichtelijk:
- Verzoek indienen: Zelf of met advocaat, met redenen waarom jij past (formulier rechtspraak.nl).
- Gehoor: Rechter spreekt betrokkenen en kind vanaf 12 jaar (art. 1:377 BW).
- Beschikking: Besluit binnen weken; griffierecht circa €85 (2024).
- Registratie: In het centraal voogdijregister.
Voorkeur gaat uit naar familie of lokale bekenden in Amsterdam.
Verschil wettelijke en datieve voogdij
| Aspect | Wettelijke voogdij | Datieve voogdij Amsterdam |
|---|---|---|
| Benoeming | Automatisch via wet | Rechtbank Amsterdam |
| Wettelijke basis | Art. 1:252-297 BW | Art. 1:298 BW |
| Voorkeur | Familieleden | Meest passend, vaak pleeg of kennis |
| Procedure | Zonder rechtbank | Verzoek en gehoor bij kantonrechter |
| Einde | Bij 18 jaar | Ontslag via rechter (art. 1:320 BW) |
Lees meer over voogdij in ons artikel voogdij.
Rechten en verplichtingen datieve voogd
Een datieve voogd in Amsterdam draagt zorg voor:
- Zorg en opvoeding: Huisvesting, school, zorg (art. 1:247 BW).
- Financiën: Rekeningen, erfenis; jaarverslag aan raad (art. 1:309 BW).
- Belangenbehartiging: Handelen voor het kind.
Voordelen: Onkostenvergoeding (art. 1:316 BW), toeslag uit erfenis. Verplicht: Kind eerst, geen profijt. Ontslag bij problemen (art. 1:320 BW).
Praktijkvoorbeelden uit Amsterdam
Voorbeeld 1: Na ongeval op de A10 overlijden ouders van Tim (10). Grootouders passen niet; tante uit Amsterdam-Zuid wordt door Rechtbank Amsterdam benoemd. Zij beheert school en €50.000 erfenis.
Voorbeeld 2: Vluchteling Sara (14) arriveert alleen via Gemeente Amsterdam. Pleegmoeder krijgt voogdij met raadstoezicht op uitkering.
Voorbeeld 3: Ouders in coma; UHP-kind uit West bij kennis. Na gezagonttrekking: datieve voogdij voor continuïteit.
Zo biedt datieve voogdij in Amsterdam snelle oplossingen.
Veelgestelde vragen
Kan ik in Amsterdam voogd worden zonder familieband?
Ja, mits meerderjarig, woonachtig in Amsterdam en geschikt. Rechter checkt achtergrond en motivatie op kindbelang.
Wat bij faillissement van voogd in Amsterdam?
Rechtbank Amsterdam ontslaat en benoemt nieuw; kindvermogen beschermd via raad (art. 1:320 BW).
Hoe lang duurt het in Amsterdam?
Tot 18 jaar, adoptie of ontslag. Wijziging via kantonrechter.
VOG nodig voor voogd in Amsterdam?
Niet altijd, maar Rechtbank Amsterdam vraagt vaak een verklaring omtrent gedrag.
Tips voor Amsterdammers
- Voorbereiding: Toon band met kind, stabiliteit (baan, huis in Amsterdam).
- Hulp zoeken: Start bij Juridisch Loket Amsterdam of familierechtadvocaat voor gratis advies.
- Admin: Noteer uitgaven voor raad.
- Kind horen: Betrek wensen vanaf 12 jaar.
- Meer info: Zie voogdij, ouderlijk gezag of pleegzorg.