Terug naar Encyclopedie
Familierecht

Eenhoofdig gezag aanvragen bij Rechtbank Amsterdam

Leer eenhoofdig gezag aanvragen bij Rechtbank Amsterdam: procedure, voorwaarden en hulp via Juridisch Loket voor Amsterdammers (128 karakters)

3 min leestijd

Eenhoofdig gezag aanvragen bij Rechtbank Amsterdam

Voor Amsterdammers betekent eenhoofdig gezag dat één ouder alleen het ouderlijk gezag uitoefent over een minderjarig kind. Dit contrasteert met gezamenlijk gezag, waarbij ouders samen beslissen. Inwoners van Amsterdam kunnen dit aanvragen bij de Rechtbank Amsterdam als gezamenlijk gezag het kind schaadt, zoals bij hevige ruzies of mishandeling. De rechter beoordeelt streng of de aanvraag in het belang van het kind ligt.

Wat houdt eenhoofdig gezag in voor Amsterdamse ouders?

Eenhoofdig gezag geeft één ouder de volledige zeggenschap over opvoeding en verzorging, inclusief schoolkeuze in Amsterdamse wijken, medische zorg en verhuizing binnen of buiten de stad. Standaard krijgt de moeder dit bij geboorte als ongehuwde ouders geen erkenning hebben (artikel 1:251 lid 2 BW). Bij erkenning, huwelijk of partnerschap geldt doorgaans gezamenlijk gezag.

Amsterdamse ouders kunnen dit later omzetten via een verzoek tot eenhoofdig gezag, een ingrijpende stap omdat de wet gezamenlijk gezag voorrang geeft ten behoeve van het kind (artikel 1:247 BW).

Wettelijke grondslag in het Burgerlijk Wetboek

Regels voor ouderlijk gezag vind je in Boek 1 BW, Titel 17:

  • Artikel 1:251 BW: Basis eenhoofdig gezag bij moeder voor ongehuwden.
  • Artikel 1:261 BW: Ontzegging gezag bij noodzaak voor kindbescherming.
  • Artikel 1:257 BW: Uitsluiting ongeschikte ouder.
  • Artikel 1:262 BW: Regels voor aanvragen wijziging.
De Rechtbank Amsterdam prioriteert het belang van het kind (artikel 1:247 BW), in lijn met het VN-Kinderrechtenverdrag.

Wanneer eenhoofdig gezag aanvragen in Amsterdam?

Voor Amsterdammers is dit relevant bij gezamenlijk gezag dat vastloopt:

  • Intense ouderlijke conflicten die opvoeding blokkeren.
  • Ouder onbekwaam door verslaving, geweld of nalatigheid.
  • Grote afstanden, zoals van Amsterdam-Centrum naar Zuidoost, met besluitblokkades.
  • Volgend op scheiding of partnerschapsontbinding.
Bewijs is cruciaal; de Rechtbank Amsterdam schakelt vaak de Raad voor de Kinderbescherming (RvdK) of een expert in.

Vergelijking eenhoofdig versus gezamenlijk gezag

AspectEenhoofdig gezagGezamenlijk gezag
BesluitvormingEnkel de gezaghouderSamen overleg
Wettelijke voorkeurUitzonderingNorm
OuderbekwaamheidMoet aangetoondBeiden capabel
Omgang niet-gezaghouderMogelijkMogelijk

Procedure bij Rechtbank Amsterdam

De aanvraag start bij de Rechtbank Amsterdam. Stappen voor Amsterdammers:

  1. Raadpleeg hulp: Start bij Juridisch Loket Amsterdam voor gratis advies, daarna advocaat (verplicht, artikel 1:262 BW).
  2. Indienen verzoek: Bij Rechtbank Amsterdam, woonplaats kind (via Rechtspraak.nl).
  3. Verzamel bewijs: Geboorteakte, ID's, RvdK-rapporten, getuigenissen.
  4. Zitting: Rechter hoort ouders, kind (ab 12 jaar) en experts.
  5. Uitspraken: Vonis in 4-12 maanden, direct uitvoerbaar, appel mogelijk.
  6. Registratie: In het gezagsregister.
Kosten: €1.000-€5.000 (advocaat + €86 griffie).

Voorbeelden uit Amsterdamse praktijk

Voorbeeld 1: Gescheiden ouders in De Pijp; vader verslaafd, blokkeert schoolkeuze. Moeder wint eenhoofdig gezag met RvdK-rapport, omgang behouden.
Voorbeeld 2: Ongehuwden in Oud-West ruziën over verhuizing naar Bijlmer. Moeder krijgt gezag na mislukte mediation.
Voorbeeld 3: Bij geweld in Amsterdam-Noord: Moeder met kind naar veilig adres, vader gezag ontnomen.

Rechten en verplichtingen in Amsterdam

De gezaghouder:

  • Rechten: Vertegenwoordiging, besluiten over school, zorg, woning.
  • Plichten: Onderhoud, bescherming, info delen (artikel 1:257a BW).
Niet-gezaghouder behoudt omgang en inzagerecht, tenzij verboden.

Veelgestelde vragen voor Amsterdammers

Kan ik zonder advocaat aanvragen?

Nee, verplicht (artikel 1:262 BW). Via Juridisch Loket Amsterdam of Raad voor Rechtsbijstand voor subsidie.

Als de ander tegenstemt?

Rechter oordeelt op kindbelang. Eerst mediation; dan zitting met deskundigen bij Rechtbank Amsterdam.

Verliest de ander alle rechten?

Nee, omgang en info blijven, enkel gezag weg.

Hoe terug naar gezamenlijk gezag?

Via nieuw verzoek bij Rechtbank Amsterdam, met bewijs van verbeterde situatie en kindbelang.