Eenvoudige diefstal in Amsterdam
Eenvoudige diefstal is de meest voorkomende vorm van diefstal in een bruisende stad als Amsterdam, waarbij een roerende zaak van een ander wordt weggenomen met de intentie om die onrechtmatig toe te eigenen, zonder geweld, bedreiging of inbraak. Dit delict is geregeld in artikel 310 van het Wetboek van Strafrecht (Sr) en kan resulteren in een maximale gevangenisstraf van vier jaar. In Amsterdam zien we dit vaak bij fietsendiefstal rond Centraal Station of winkeldiefstal in de Kalverstraat.
Wat houdt eenvoudige diefstal in Amsterdam in?
Bij eenvoudige diefstal gaat het om het wegnemen van een roerende zaak, zoals een fiets, rugzak of smartphone, die toebehoort aan iemand anders. De dader verkrijgt de controle erover met het doel van wederrechtelijke toe-eigening, dus om zichzelf of een derde te verrijken. Er mogen geen verzwaringen zoals geweld of inbraak zijn; anders kwalificeert het als gekwalificeerde diefstal (artikel 311 Sr). In de Amsterdamse context komt dit veel voor, denk aan een losse fiets uit een rek op de Nieuwendijk.
Wettelijke basis
Artikel 310 lid 1 Wetboek van Strafrecht luidt: "Hij die een andermans roerende zaak, geheel of ten dele, wegneemt en zich of een ander daardoor meester maakt, met het oogmerk om zich of een ander onrechtmatig te bevoordelen, wordt gestraft als schuldig aan diefstal met gevangenisstraf van ten hoogste vier jaren of geldboete van de vierde categorie." De Hoge Raad preciseert 'wegnemen' en 'meester maken' in arresten, zoals ECLI:NL:HR:2005:AT3687: zelfs kortstondig bezit schendt eigendom. Voor minderjarigen geldt het jeugdstrafrecht via de Jeugdwet.
Verschil met andere diefstallen
Eenvoudige diefstal is de basisvorm. Vergelijking:
| Vorm | Wetsartikel | Kenmerken | Maximale straf |
|---|---|---|---|
| Eenvoudige diefstal | Art. 310 Sr | Wegnemen zonder geweld, inbraak of nachtelijk | 4 jaar gevangenis |
| Gekwalificeerde diefstal | Art. 311 Sr | Met geweld, bedreiging, in woning/auto of met sleutels | 6 jaar of 8 jaar (georganiseerd) |
| Inbraakdiefstal | Art. 311 lid 2 Sr | Ingebroken in woning/gebouw | Max. 6 jaar |
Lees ons artikel Diefstal en inbraak in Amsterdam voor meer.
Voorbeelden in Amsterdamse praktijk
Een typisch geval: uw fiets staat ongesloten bij het Damrak en verdwijnt – puur eenvoudige diefstal. Of shopliften in een supermarkt aan de Ferdinand Bolstraat: koekjes in de tas en weg. Zelfs een mislukte poging (art. 45 Sr) is strafbaar.
- Winkeldiefstal: Goederen uit de Bijenkorf zonder betalen.
- Fietsdiefstal: Uit openbare stalling zonder inbraak.
- Tasdiefstal: Rugzak uit tram 24 grijpen.
In 2022 registreerde Politie Amsterdam ruim 15.000 eenvoudige diefstallen, met piek bij fietsen en tassen (bron: Politie.nl en Gemeente Amsterdam).
Rechten bij verdenking in Amsterdam
Slachtoffer?
- Meld bij Politie Amsterdam (0900-8844 of app).
- Verzamel beelden uit tramcamera's of getuigen.
- Eis schadevergoeding via dader of Schadefonds.
Verdachte?
- Recht op zwijgen en advocaat (art. 40 Sv).
- Na aanhouding: bel familie, krijg bijstand.
- Meewerken, maar geen zelfbeschadiging.
Officier van Justitie Amsterdam beslist; kies transactie of zitting bij Rechtbank Amsterdam. Raadpleeg Juridisch Loket Amsterdam voor gratis advies.
Straf en afhandeling
Straffen variëren: eerste keer vaak boete/taakstraf (OM-richtlijn: 20-40 uur bij kleine zaken). Herhaling of waardevol: cel. Rechter houdt rekening met recidive en schade (art. 63 Sr).
Veelgestelde vragen
Is een appel stelen in een Amsterdamse markt eenvoudige diefstal?
Ja, waarde beïnvloedt straf, niet kwalificatie. Uit een kraam op de Noordermarkt is het diefstal.
Wat als de fiets terugkomt?
Feit blijft staan, maar berouw kan straf milderen.
Civiele afhandeling mogelijk?
Ja, claim bij kantonrechter Amsterdam; strafvonnis helpt.
'Lenen' zonder toestemming diefstal?
Nee, zonder toe-eigeningsdrang niet.
Tips voor Amsterdammers
Slachtoffers:
- Gebruik ART-goedgekeurd slot en GPS-tracker voor fietsen.
- Cameras in winkels of bij grachtenpanden.
- Rechtsbijstandverzekering of Juridisch Loket Amsterdam.
Verdachten:
- Neem contact op met Juridisch Loket Amsterdam voor consult.
- Overweeg mediation via Gemeente Amsterdam.
- Volg Halt bij jeugd om herhaling te voorkomen.
Gerelateerd: Fietsdiefstal in Amsterdam.