Erkenning duomoeder in Amsterdam
Erkenning duomoeder stelt de niet-biologische moeder in een lesbisch koppel in Amsterdam in staat om het kind juridisch als haar eigen kind te erkennen. Dit levert automatisch ouderlijk gezag, onderhoudsplicht en erfrecht op, net als bij de biologische moeder. Sinds 2019 is dit proces vereenvoudigd met de duomoedervoorziening, onder strikte voorwaarden.
Wat houdt erkenning duomoeder in voor Amsterdamse ouders?
Binnen het Nederlandse familierecht is erkenning essentieel voor juridische afstamming. Bij heterokoppels geldt automatische vaderschap via verwekking, maar voor lesbische stellen in Amsterdam moet de duomoeder het kind erkennen om volwaardig ouder te zijn. Dit is makkelijker en sneller dan adoptie.
Door erkenning verkrijgt de duomoeder alle ouderlijke rechten, waaronder informatie-inzage, beslissingsmacht en erfrecht. Zonder erkenning blijft ze juridisch een outsider, met alleen indirect contact via de biologische moeder.
Wettelijke grondslag voor erkenning duomoeder
De regels staan in Burgerlijk Wetboek Boek 1 (BW Boek 1), met sleutelartikelen zoals:
- Artikel 1:199 BW: Basisregels erkenning.
- Artikel 1:207 lid 2 BW: Specifiek voor de duomoeder.
- Artikel 1:253a BW: Gezamenlijk gezag na erkenning.
De Wet van 6 december 2018 (Stb. 2018, 461), de 'duomoedervoorziening', geldt sinds 1 april 2019. De duomoeder kan het kind samen met de biologische moeder erkennen, zelfs vanaf de zwangerschap. Voorwaarden in Amsterdam:
- De moeders voeren een gezamenlijk huishouden (huwelijk of partnerschap niet verplicht, maar wel nuttig).
- Beiden verklaren de wens om het kind gezamenlijk groot te brengen.
- Geen andere vader of erkenner.
Vroeger was adoptie bij de Rechtbank Amsterdam nodig, wat tijdrovend en duur was.
Procedure erkenning duomoeder bij Gemeente Amsterdam
De erkenning verloopt via de ambtenaar van de burgerlijke stand bij de Gemeente Amsterdam, op de locatie van geboorte of woonplaats. Stappen voor Amsterdamse stellen:
- Voorbereiding: Bezoek het stadhuis vanaf de 13e week zwangerschap.
- Aangifte: Biologische moeder meldt geboorte; duomoeder erkent direct.
- Controle: Ambtenaar checkt huishouden en intentie.
- Registratie: Ingeschreven in de Basisregistratie Personen (BRP).
Kosten: circa €10-€20. Gezamenlijk ouderlijk gezag volgt automatisch, behalve bij rechterlijke beslissing van de Rechtbank Amsterdam.
Vergelijking: Duomoeder-erkenning vs. klassieke vaders-erkenning
| Aspect | Erkenning duomoeder | Traditionele erkenning (vader) |
|---|---|---|
| Voorwaarden | Gezamenlijk huishouden + intentie | Geen verwekker OF moedertoestemming |
| Tijdstip | Vanaf 13e week zwangerschap | Na geboorte (of eerder bij verwekker) |
| Rechten na erkenning | Volledig ouderlijk gezag | Moederlijk gezag + onderhoud |
| Toestemming nodig | Biologische moeder | Moeder (indien niet verwekker) |
Rechten en verplichtingen na erkenning in Amsterdam
Na erkenning heeft de duomoeder:
- Rechten: Gezamenlijk gezag (art. 1:251 BW), omgangsrecht, info en erfrecht.
- Plichten: Onderhoud (art. 1:392 BW), verzorging en opvoeding.
Moeders zijn gelijk. Bij scheiding geldt hoofdverblijfplaats, met mogelijke tussenkomst Rechtbank Amsterdam.
Praktijkvoorbeelden uit Amsterdam
Voorbeeld 1: Lisa en Marie, wonend in de Jordaan (Amsterdam), erkennen tijdens de zwangerschap bij de Gemeente Amsterdam. Marie staat als co-ouder op de akte. Scheiding? Gezagsdeling.
Voorbeeld 2: Sanne en Kim, geen共同 huishouden in Amsterdam. Geen erkenning; adoptie via Rechtbank Amsterdam duurt 6-12 maanden, kost €1.500+.
Voorbeeld 3: Biologische moeder overlijdt post-erkenning. Duomoeder behoudt gezag in Amsterdam, geen adoptie nodig.
Veelgestelde vragen over duomoeder-erkenning in Amsterdam
Kan erkenning zonder toestemming biologische moeder?
Nee, altijd toestemming nodig (art. 1:207 lid 2 BW).
Scheiding na erkenning in Amsterdam?
Gezag blijft gezamenlijk; Rechtbank Amsterdam kan wijzigen (art. 1:261 BW) op kindbelang.
Huwelijk verplicht in Amsterdam?
Nee, wel gezamenlijk huishouden. Huwelijk helpt bij disputen.
Erkenning intrekken later?
Onherroepelijk, behalve via rechter (art. 1:208 BW).
Tips voor Amsterdamse duomoeders
- Erken vroeg, bijv. vanaf week 13 bij Gemeente Amsterdam.
- Raadpleeg Juridisch Loket Amsterdam voor gratis advies.
- Bij problemen: Rechtbank Amsterdam of Loket.
- Documenteer gezamenlijk huishouden goed.
Wat is erkenning als duomoeder in Amsterdam en waarom is het belangrijk?
Erkenning als duomoeder stelt de niet-biologische moeder in een lesbisch koppel juridisch gelijk aan de biologische moeder. Dit geeft haar ouderlijk gezag, onderhoudsplicht, erfrecht en beslissingsmacht over het kind. Zonder erkenning heeft ze geen directe juridische band met het kind.
Welke voorwaarden gelden er voor erkenning als duomoeder in Amsterdam?
Beide moeders moeten een gezamenlijk huishouden voeren (huwelijk of partnerschap is niet verplicht) en moeten verklaren dat ze het kind gezamenlijk willen grootbrengen. Daarnaast mag er geen andere vader of erkenner zijn. De erkenning kan vanaf de 13e week zwangerschap plaatsvinden.
Hoe verloopt de procedure voor erkenning als duomoeder in Amsterdam?
De procedure vindt plaats bij het stadhuis van Amsterdam (bij de ambtenaar van de burgerlijke stand). Bezoek het stadhuis vanaf de 13e week zwangerschap, meld de geboorte en erkent de duomoeder het kind direct. De kosten bedragen circa €10-€20. Na registratie in de BRP volgt automatisch gezamenlijk ouderlijk gezag.
Wat zijn de rechten en verplichtingen van de duomoeder na erkenning?
De duomoeder krijgt dezelfde rechten als de biologische moeder, zoals gezamenlijk ouderlijk gezag, omgangsrecht, informatie-inzage en erfrecht. Ze heeft ook verplichtingen, zoals onderhoudsplicht, verzorging en opvoeding. Bij scheiding bepaalt de Rechtbank Amsterdam de hoofdverblijfplaats van het kind.
Wat is het verschil tussen erkenning als duomoeder en adoptie?
Erkenning als duomoeder is eenvoudiger en sneller dan adoptie. Het kost minder tijd en geld (€10-€20 vs. adoptieprocedure met kosten en wachttijden). Bij erkenning volgt automatisch gezamenlijk ouderlijk gezag, terwijl adoptie een rechterlijke procedure vereist.
Moet de biologische moeder toestemming geven voor de erkenning als duomoeder?
Ja, de biologische moeder moet instemmen met de erkenning. Dit is een vereiste voor de procedure bij het stadhuis van Amsterdam. Zonder haar toestemming kan de erkenning niet doorgaan.
Waar kan ik terecht in Amsterdam voor meer informatie of hulp bij de erkenning?
Voor informatie en hulp kunt u contact opnemen met het stadhuis van Amsterdam (ambtenaar van de burgerlijke stand) of met een juridisch adviseur gespecialiseerd in familierecht. Ook organisaties zoals COC Amsterdam of juridische hulpverleners kunnen ondersteuning bieden.