Erkenning is een juridische handeling waardoor een man de vader wordt van een kind. Dit is nodig als de man niet getrouwd is met of geen geregistreerd partnerschap heeft met de moeder.
Wanneer is erkenning nodig?
Erkenning is nodig als:
- De ouders niet getrouwd zijn
- De ouders geen geregistreerd partnerschap hebben
- Er geen andere juridische vader is
Hoe werkt erkenning?
Erkenning vindt plaats bij:
| Moment | Waar | Wie |
|---|
| Vóór geboorte | Gemeente (ambtenaar burgerlijke stand) | Vader met toestemming moeder |
| Bij geboorteaangifte | Gemeente | Vader met toestemming moeder |
| Na geboorte | Gemeente of notaris | Vader met toestemming moeder/kind |
Toestemming
Voor erkenning is toestemming nodig:
- Kind jonger dan 12: Toestemming moeder
- Kind 12-16 jaar: Toestemming moeder én kind
- Kind ouder dan 16: Alleen toestemming kind
Vervangende toestemming
Als de moeder geen toestemming geeft, kan de man de rechter vragen om vervangende toestemming. De rechter geeft toestemming tenzij:
- De erkenning de belangen van de moeder schaadt bij de verzorging en opvoeding
- Of de evenwichtige ontwikkeling van het kind wordt geschaad
Gevolgen erkenning sinds 2023
Sinds 1 januari 2023 krijgt de erkennende vader automatisch gezamenlijk gezag met de moeder. Vóór 2023 moest gezag apart worden aangevraagd.
Erkenning ongedaan maken
Een erkenning kan worden vernietigd als:
- De erkenner niet de biologische vader is
- De erkenning onder dwang of dwaling tot stand kwam
- De toestemming ongeldig was
Kan ik een kind erkennen als ik niet de biologische vader ben?
Ja, erkenning is mogelijk ook als u niet de biologische vader bent. Wel kan deze erkenning later worden vernietigd als blijkt dat u niet de biologische vader bent.
Wat als de moeder niet wil dat ik het kind erken?
U kunt de rechter vragen om vervangende toestemming. De rechter beoordeelt of erkenning in het belang is van moeder en kind. Als biologische vader heeft u een sterk belang.
Kan een kind al erkend worden voor de geboorte?
Ja, erkenning kan al tijdens de zwangerschap plaatsvinden bij de gemeente. Dit is handig als u er zeker van wilt zijn dat het kind uw achternaam krijgt of als de vader bij de geboorte niet aanwezig kan zijn.
## Veelgestelde vragen
**Hoe kan ik mijn kind erkennen als de moeder geen toestemming geeft?**
Als de moeder geen toestemming geeft, kunt u de rechter vragen om vervangende toestemming. Dit doet u via een advocaat of rechtstreeks bij de rechtbank. De rechter weegt af of erkenning in het belang is van zowel de moeder als het kind. Als u de biologische vader bent, heeft u een sterke positie. De rechter kan toestemming verlenen als er geen zwaarwegende belangen van moeder of kind worden geschaad.
**Krijg ik automatisch gezag over mijn kind als ik het erken na 2023?**
Ja, sinds 1 januari 2023 krijgt u automatisch gezamenlijk gezag met de moeder zodra u het kind erkent. Dit geldt alleen als de moeder op dat moment het enige gezag heeft. Vóór 2023 moest u gezag apart aanvragen bij de rechtbank. Let op: als de moeder al gezamenlijk gezag heeft met een ander, blijft dat zo en moet u gezag apart regelen.
**Wat zijn de gevolgen als ik een kind erken terwijl ik niet de biologische vader ben?**
U kunt een kind juridisch erkennen, ook als u niet de biologische vader bent. Dit heeft echter risico's: de erkenning kan later worden vernietigd als blijkt dat u niet de biologische vader bent. Daarnaast kunt u onderhoudsplichtig worden en erfrechtelijke verplichtingen krijgen. Overweeg goed of erkenning in uw situatie verstandig is en raadpleeg eventueel een advocaat.
**Kan ik de erkenning van mijn kind ongedaan maken als ik later ontdek dat ik niet de vader ben?**
Ja, u kunt de erkenning laten vernietigen als u niet de biologische vader bent. Dit doet u via de rechtbank. U moet aantonen dat u niet de biologische vader bent, bijvoorbeeld met een DNA-test. Ook als de erkenning onder dwang of dwaling tot stand kwam, kunt u vernietiging aanvragen. Neem hiervoor contact op met een advocaat gespecialiseerd in familierecht.
**Wat is het verschil tussen erkenning en adoptie van een kind?**
Erkenning betekent dat u de juridische vader wordt van een kind, maar de moeder behoudt haar ouderlijke rechten. Bij adoptie worden alle juridische banden met de biologische ouders verbroken en wordt u de volledige juridische ouder. Erkenning is alleen mogelijk als er nog geen juridische vader is, terwijl adoptie vaak plaatsvindt als het kind al een juridische vader heeft, bijvoorbeeld bij stiefouderadoptie.
**Moet ik alimentatie betalen als ik mijn kind erken, maar niet met de moeder samenwoon?**
Ja, als juridische vader bent u verplicht bij te dragen aan de kosten van verzorging en opvoeding van uw kind, ook als u niet samenwoont met de moeder. De hoogte van de alimentatie hangt af van uw inkomen, de behoefte van het kind en de financiële situatie van de moeder. U kunt zelf een regeling treffen, of de rechter kan de alimentatie vaststellen via een alimentatiebeschikking.
**Kan ik mijn kind erkennen als ik zelf nog minderjarig ben?**
Ja, ook als u minderjarig bent, kunt u uw kind erkennen. Wel heeft u hiervoor toestemming nodig van uw wettelijke vertegenwoordiger (meestal uw ouders). Als zij geen toestemming geven, kunt u de rechter vragen om vervangende toestemming. Voor de erkenning zelf gelden dezelfde regels als voor meerderjarigen, zoals toestemming van de moeder of het kind, afhankelijk van de leeftijd.
### TL;DR
Erkenning is nodig om juridisch vader te worden als je niet getrouwd bent met de moeder. Sinds 2023 krijg je automatisch gezamenlijk gezag bij erkenning. Toestemming van de moeder of het kind is vereist, maar kan via de rechter worden vervangen. Een erkenning kan later worden vernietigd als je niet de biologische vader bent of als er sprake was van dwang of dwaling.
### Key Takeaways
- Erkenning is vereist om juridisch vader te worden als je niet getrouwd bent met de moeder van het kind.
- Voor erkenning is toestemming nodig van de moeder (kind <12), moeder én kind (12-16 jaar), of alleen het kind (>16 jaar).
- Sinds 2023 krijg je automatisch gezamenlijk gezag met de moeder bij erkenning, mits zij het enige gezag heeft.
- Een erkenning kan worden vernietigd als je niet de biologische vader bent of als de erkenning onder dwang of dwaling tot stand kwam.
- Als de moeder geen toestemming geeft, kun je de rechter vragen om vervangende toestemming.