Gedoogbeleid en gedoogbeschikking

Bij gedogen ziet de overheid bewust af van handhaving. Dit kan via gedoogbeleid of een individuele gedoogbeschikking.

Wat is gedogen?

Gedogen betekent dat de overheid weet van een overtreding, maar bewust niet optreedt. Dit is alleen toegestaan in uitzonderlijke situaties.

Wanneer mag gedogen?

Gedogen is alleen aanvaardbaar als:

• Er concreet zicht is op legalisatie
• Handhaving onevenredig zou zijn
• Er een overgangssituatie is
• Het algemeen belang niet wordt geschaad

Gedoogbeschikking

Een gedoogbeschikking is een besluit waarin staat dat de overheid voorlopig niet handhaaft. Kenmerken:

• Schriftelijk en gemotiveerd
• Vaak tijdelijk en onder voorwaarden
• Kan worden ingetrokken
• Is een besluit waartegen bezwaar kan (door derden)

Gedoogbeleid

Gedoogbeleid is algemeen beleid over wanneer de overheid wel of niet handhaaft. Bijvoorbeeld:

• Gedoogbeleid voor coffeeshops
• Gedoogbeleid voor bepaalde bouwafwijkingen

Risico's van gedogen

Voor de overtreder	Voor derden
Geen zekerheid, gedogen kan stoppen	Kunnen handhaving eisen
Schade komt voor eigen risico	Kunnen bezwaar maken tegen gedoogbeschikking
Geen recht op schadevergoeding bij beëindiging	Kunnen civiele procedure starten

Veelgestelde vragen

## Veelgestelde vragen **Hoe vraag ik een gedoogbeschikking aan?** Een gedoogbeschikking vraag je niet zomaar aan; de overheid neemt zelf het initiatief als zij besluit om niet te handhaven. Je kunt wel een verzoek indienen bij het bevoegde bestuursorgaan (bijv. gemeente of provincie) met een gemotiveerde onderbouwing waarom gedogen in jouw situatie gerechtvaardigd is. Zorg voor duidelijke argumenten, zoals overgangssituaties of onevenredige gevolgen van handhaving. De overheid beoordeelt of jouw geval voldoet aan de wettelijke criteria voor gedogen. **Wat zijn de voorwaarden voor een gedoogbeschikking?** Een gedoogbeschikking is schriftelijk, gemotiveerd en vaak tijdelijk. De overheid stelt meestal voorwaarden, zoals het beperken van overlast of het werken aan legalisatie. De beschikking kan ingetrokken worden als de omstandigheden veranderen of als de voorwaarden niet worden nageleefd. Ook moet de situatie voldoen aan de algemene criteria voor gedogen, zoals het niet schaden van het algemeen belang en het bestaan van een overgangssituatie. **Kan ik bezwaar maken tegen een gedoogbeschikking?** Ja, maar alleen als je een belanghebbende bent, zoals een buurman of concurrent die nadeel ondervindt van de gedoogde situatie. Je kunt bezwaar indienen bij het bestuursorgaan dat de beschikking heeft afgegeven, gevolgd door een eventueel beroep bij de rechtbank. De overtreder zelf kan geen bezwaar maken tegen het intrekken van een gedoogbeschikking, maar kan wel om een redelijke termijn vragen om de situatie aan te passen. **Wat gebeurt er als de overheid stopt met gedogen?** Als de overheid stopt met gedogen, moet je de overtreding ongedaan maken of legaliseren binnen een redelijke termijn. Dit kan betekenen dat je bijvoorbeeld een bouwwerk moet afbreken of een vergunning moet aanvragen. Je hebt geen recht op schadevergoeding als het gedogen wordt beëindigd. Het is verstandig om direct contact op te nemen met de overheid om afspraken te maken over de overgangsperiode. **Hoe verschilt gedoogbeleid van een gedoogbeschikking?** Gedoogbeleid is een algemeen kader waarin de overheid bepaalt wanneer zij wel of niet zal handhaven, zoals bij coffeeshops of bepaalde bouwafwijkingen. Een gedoogbeschikking is een individueel besluit voor een specifieke situatie, waarbij de overheid schriftelijk verklaart niet te zullen handhaven. Beleid is breder en geldt voor een groep gevallen, terwijl een beschikking gericht is op één persoon of bedrijf. **Mag de overheid altijd kiezen voor gedogen?** Nee, gedogen is alleen toegestaan in uitzonderlijke situaties. De overheid moet kunnen motiveren waarom handhaving onevenredig zou zijn, er zicht is op legalisatie, of er sprake is van een overgangssituatie. Daarnaast mag het algemeen belang niet worden geschaad. Als deze voorwaarden niet worden vervuld, is gedogen niet toegestaan en moet de overheid handhaven volgens de wet. **Wat kan ik doen als mijn buurman een gedoogde situatie heeft die mij overlast bezorgt?** Je kunt een handhavingsverzoek indienen bij de gemeente of het bevoegde bestuursorgaan. Leg uit waarom de gedoogde situatie jou overlast bezorgt en vraag om handhaving. De overheid moet dan opnieuw beoordelen of gedogen nog gerechtvaardigd is. Als de overheid weigert te handhaven, kun je bezwaar maken tegen die beslissing en eventueel een civiele procedure starten om de overlast te laten stoppen. ### TL;DR Gedogen betekent dat de overheid bewust niet handhaaft bij een overtreding, maar dit is alleen toegestaan in uitzonderlijke situaties. Een gedoogbeschikking is een schriftelijk, tijdelijk besluit waarin de overheid verklaart niet te zullen handhaven, terwijl gedoogbeleid een algemeen kader is voor bepaalde situaties. Zowel gedogen als gedoogbeschikkingen kunnen worden ingetrokken en bieden geen zekerheid of recht op schadevergoeding. ### Key Takeaways - Gedogen is alleen toegestaan in uitzonderlijke situaties, zoals bij overgangssituaties of als handhaving onevenredig zou zijn. - Een gedoogbeschikking is een schriftelijk, gemotiveerd besluit dat tijdelijk en onder voorwaarden kan worden verleend. - Derden, zoals buren, kunnen bezwaar maken tegen een gedoogbeschikking of handhaving eisen als zij overlast ondervinden. - Gedogen biedt geen zekerheid; de overheid kan het altijd intrekken zonder recht op schadevergoeding. - Gedoogbeleid is een algemeen kader voor bepaalde situaties, terwijl een gedoogbeschikking specifiek is voor één geval.