Gemeenschap van goederen verdeling in Amsterdam

Gemeenschap van goederen verdeling in Amsterdam

De gemeenschap van goederen verdeling is het proces waarbij bij een echtscheiding of beëindiging van een geregistreerd partnerschap de gezamenlijke bezittingen en schulden eerlijk worden verdeeld tussen ex-partners in Amsterdam. Dit stelsel geldt voor huwelijken en partnerschappen gesloten vóór 1 januari 2018, tenzij anders overeengekomen. In een stad als Amsterdam, met hoge vastgoedprijzen en drukke woningmarkt, zorgt dit voor een gelijk aandeel in de gemeenschappelijke boedel, maar vereist het een nauwkeurige inventarisatie om conflicten te vermijden. Het Juridisch Loket Amsterdam biedt hier gratis advies aan inwoners.

Wat is de gemeenschap van goederen?

De gemeenschap van goederen is het standaard huwelijksvermogensstelsel in Nederland dat automatisch van toepassing is op huwelijken en geregistreerde partnerschappen vóór 1 januari 2018, zonder huwelijkse voorwaarden. In Amsterdam vallen alle tijdens het huwelijk verworven bezittingen en schulden, zoals een appartement in de Jordaan of inkomsten uit een baan in de stad, in een gezamenlijke 'boedel'. Wat één partner verdient of aanschaft, behoort ook de ander toe. Voorhuwelijkse bezittingen blijven privé, tenzij ze vermengd raken, bijvoorbeeld door investering in een gemeenschappelijk Amsterdams huishouden.

Sinds de Wet aanpassing huwelijksvermogensrecht in 2018 is de norm verschoven naar een beperkte gemeenschap van goederen, waarbij uitsluitend tijdens het huwelijk verkregen goederen gemeenschappelijk zijn. Voor eerdere huwelijken in Amsterdam blijft de volledige gemeenschap gelden, tenzij partners via een notaris in de regio een ander stelsel kiezen. De verdeling gebeurt bij ontbinding, zoals echtscheiding via de Rechtbank Amsterdam, overlijden of scheiding in algehele gemeenschap.

Wettelijke basis

De regels voor de gemeenschap van goederen verdeling staan in het Burgerlijk Wetboek (BW), Boek 1. Relevante artikelen omvatten:

• Artikel 1:94 BW: Stelt de gemeenschap van goederen als standaard voor huwelijken vóór 2018.
• Artikel 1:99 BW: Definieert de gemeenschap als alle goederen en schulden buiten het privévermogen.
• Artikel 1:111 BW: Bepaalt bij ontbinding een verdeling in twee gelijke delen, na aftrek van schulden en privévermogen.
• Artikel 1:119 BW: Geeft de Rechtbank Amsterdam bevoegdheid om bij geschillen een verdelingsprocedure op te leggen.

Voor geregistreerde partnerschappen gelden soortgelijke bepalingen in Titel 6 van Boek 1 BW. Met huwelijkse voorwaarden kan de verdeling in Amsterdam afwijken, maar bij de standaard geldt de wet. Bij internationale koppels in de stad kan het Weens Verdrag inzake het toepasselijke recht op huwelijksvermogensstelsels (Europese regel) meespelen, wat de Gemeente Amsterdam kan helpen verduidelijken.

Vergelijking met andere stelsels

Deze vergelijking illustreert dat de volledige gemeenschap in Amsterdam complexer uitpakt bij verdeling, vooral met schulden, erfenissen of dure woningen in wijken als De Pijp.

Hoe werkt de verdeling in de praktijk?

De gemeenschap van goederen verdeling in Amsterdam start met een boedelinventaris: activa zoals een grachtenpand, fiets of spaargeld, en passiva als hypotheek of studielening. Partners stellen vaak met hulp van een mediator of notaris in de stad een inventaris op. De waardering geschiedt op de peildatum, doorgaans de echtscheidingsdatum bij de Rechtbank Amsterdam.

Stap voor stap:

1. Identificatie van de boedel: Wat is gemeenschappelijk? Een woning in Amsterdam-Zuid gekocht tijdens het huwelijk is dat, ook als één partner de maandlasten droeg.
2. Waardering: Taxatie door lokale experts voor onroerend goed; marktprijzen voor mobiele items zoals een scooter.
3. Verrekening: Schulden aftrekken; privévermogen (bijv. erfenis) uitsluiten, maar als het in de boedel vloeit, zoals voor renovatie, telt het mee.
4. Deling: Netto boedel halveren. Uitkoop mogelijk, of verkoop via makelaars in Amsterdam.
5. Goedkeuring: Convenant bij akkoord, of rechterlijke tussenkomst bij de Rechtbank Amsterdam bij twist.

Bij kinderen of een lokaal bedrijf houdt de rechter, conform artikel 1:112 BW, rekening met derdenbelangen, zoals school in de buurt.

Praktische voorbeelden

Stel, Anna en Bert trouwden in 2010 in gemeenschap van goederen en scheiden in 2023 in Amsterdam. Ze bezitten een huis in Oud-West ter waarde van €500.000 (met €250.000 hypotheek), spaargeld van €60.000 en een fiets van €2.000. Anna's erfenis van €100.000 bleef apart. De boedel bedraagt €500.000 - €250.000 + €60.000 + €2.000 = €312.000. Elke partner ontvangt €156.000; Anna's erfenis blijft privé. Bert kan Anna uitkopen voor de helft van de fietswaarde.

Als een partner voorhuwelijkse schulden had die met gezamenlijk inkomen afliep, vereist dit verrekening. Discussies ontstaan vaak, waarbij de Rechtbank Amsterdam oordeelt op basis van bewijs als bankstatements van de Gemeente Amsterdam.

In een zaak bij de Rechtbank Amsterdam (2020) werd een pensioen als gemeenschappelijk beschouwd, ondanks dat het op naam van één partner stond, omdat het tijdens het huwelijk was opgebouwd en gebruikt voor huishoudelijke uitgaven in de stad.