Terug naar Encyclopedie
Familierecht

Gezag aanvragen als vader

Alles over gezag aanvragen als vader: automatisch gezag sinds 2023, gezamenlijk verzoek, eenzijdig verzoek en procedure.

5 min leestijd

Als ongehuwde vader heeft u niet automatisch gezag over uw kind. Sinds 2023 krijgt u bij erkenning wel automatisch gezag, maar voor oudere erkenningen moet u gezag apart aanvragen.

Automatisch gezag sinds 2023

Sinds 1 januari 2023 krijgt een vader die zijn kind erkent automatisch gezamenlijk gezag met de moeder. Dit geldt voor erkenningen vanaf die datum.

Gezag aanvragen (voor 2023)

Vaders die hun kind vóór 2023 hebben erkend, moeten gezag apart aanvragen:

Gezamenlijk verzoek (met toestemming moeder)

  1. Vul het formulier 'Verzoek gezamenlijk gezag' in
  2. Beide ouders ondertekenen
  3. Stuur naar de rechtbank
  4. Geen zitting nodig, aantekening in gezagsregister

Eenzijdig verzoek (zonder toestemming moeder)

  1. Verzoekschrift via advocaat indienen
  2. Motiveren waarom gezag in belang van kind is
  3. Rechtbank beoordeelt het verzoek
  4. Moeder kan verweer voeren
  5. Rechter beslist

Voorwaarden eenzijdig verzoek

De rechter wijst gezag toe als:

  • De vader een band heeft met het kind
  • Gezag in het belang van het kind is
  • Er geen onaanvaardbaar risico is voor het kind

Gezagsregister

Het gezag wordt aangetekend in het gezagsregister van de rechtbank. Dit is openbaar en kan worden geraadpleegd via rechtspraak.nl.

SituatieGezag vader
Getrouwd bij geboorteAutomatisch
Geregistreerd partnerschapAutomatisch
Erkenning na 1-1-2023Automatisch bij erkenning
Erkenning vóór 1-1-2023Aanvragen bij rechtbank
Kost het geld om gezag aan te vragen? Een gezamenlijk verzoek is gratis. Bij een eenzijdig verzoek (via advocaat) betaalt u griffierecht en advocaatkosten. Bij een laag inkomen komt u mogelijk in aanmerking voor gesubsidieerde rechtsbijstand.
Kan de moeder gezag weigeren? Als moeder weigert mee te werken aan gezamenlijk gezag, kan de vader een eenzijdig verzoek indienen. De rechter beoordeelt dan of gezag in het belang van het kind is. Weigering van de moeder is op zichzelf geen reden om gezag niet toe te kennen.
Hoe lang duurt de procedure? Een gezamenlijk verzoek wordt binnen enkele weken verwerkt. Een eenzijdig verzoek duurt langer, gemiddeld 3-6 maanden, afhankelijk van of de Raad voor de Kinderbescherming wordt ingeschakeld.
## Veelgestelde vragen **Hoe vraag ik gezag aan als de moeder akkoord gaat?** Als de moeder instemt met gezamenlijk gezag, vult u samen het formulier 'Verzoek gezamenlijk gezag' in. Beide ouders ondertekenen het formulier en sturen het naar de rechtbank. Er is geen zitting nodig; het gezag wordt na verwerking in het gezagsregister aangetekend. Dit proces duurt meestal enkele weken en is gratis. Zorg dat beide ouders een geldig identiteitsbewijs bijvoegen. **Wat als de moeder weigert mee te werken aan gezamenlijk gezag?** Als de moeder niet meewerkt, kunt u een eenzijdig verzoek indienen via een advocaat. U moet motiveren waarom gezag in het belang van het kind is, bijvoorbeeld door aan te tonen dat u een band met het kind heeft. De rechter beslist na een procedure die gemiddeld 3-6 maanden duurt. De moeder kan verweer voeren, maar haar weigering is op zichzelf geen reden om gezag niet toe te kennen. **Hoeveel kost het om gezag aan te vragen?** Een gezamenlijk verzoek (met toestemming van de moeder) is gratis. Bij een eenzijdig verzoek betaalt u griffierecht (enkele honderden euro's) en advocaatkosten. Heeft u een laag inkomen? Dan komt u mogelijk in aanmerking voor gesubsidieerde rechtsbijstand, waarbij de overheid een deel van de kosten vergoedt. Vraag hiernaar bij uw advocaat of de Raad voor Rechtsbijstand. **Hoe lang duurt het voordat ik gezag heb?** Een gezamenlijk verzoek wordt meestal binnen enkele weken verwerkt. Een eenzijdig verzoek duurt langer, gemiddeld 3 tot 6 maanden. Dit hangt af van de complexiteit van de zaak en of de Raad voor de Kinderbescherming wordt ingeschakeld voor een advies. De rechtbank informeert u over de voortgang en eventuele vertragingen. **Kan ik gezag aanvragen als ik mijn kind pas later heb erkend?** Ja, ook als u uw kind later heeft erkend, kunt u gezag aanvragen. Voor erkenningen na 1 januari 2023 geldt automatisch gezamenlijk gezag. Voor oudere erkenningen moet u een verzoek indienen bij de rechtbank. Dit kan gezamenlijk (met toestemming van de moeder) of eenzijdig (zonder haar toestemming). **Wat zijn de voorwaarden voor een eenzijdig verzoek?** De rechter kent gezag toe als u aantoont dat u een band met het kind heeft, gezag in het belang van het kind is en er geen onaanvaardbaar risico voor het kind bestaat. Denk aan regelmatig contact, betrokkenheid bij de opvoeding en financiële ondersteuning. De rechter kan de Raad voor de Kinderbescherming om advies vragen voordat een beslissing wordt genomen. **Hoe controleer ik of het gezag is toegekend?** Het gezag wordt aangetekend in het gezagsregister van de rechtbank. Dit register is openbaar en kunt u raadplegen via rechtspraak.nl. U kunt ook een uittreksel aanvragen bij de rechtbank waar het verzoek is ingediend. Dit uittreksel is een officieel bewijs van het gezag en kan bijvoorbeeld nodig zijn voor school of medische zaken. ### TL;DR Sinds 2023 krijgt een vader automatisch gezag bij erkenning, maar voor oudere erkenningen moet gezag apart aangevraagd worden. Dit kan gezamenlijk (met toestemming moeder) of eenzijdig (via de rechter). De procedure duurt enkele weken tot maanden, afhankelijk van de situatie. ### Key Takeaways - Vaders die hun kind na 1 januari 2023 erkennen, krijgen automatisch gezamenlijk gezag met de moeder. - Voor erkenningen vóór 2023 moet gezag apart aangevraagd worden bij de rechtbank, met of zonder toestemming van de moeder. - Een gezamenlijk verzoek is gratis en wordt snel verwerkt; een eenzijdig verzoek duurt langer en kost geld. - De rechter kent gezag toe als dit in het belang van het kind is en er geen risico's zijn. - Het gezag wordt geregistreerd in het gezagsregister, dat openbaar is en online geraadpleegd kan worden.