Heling is het kopen, bezitten of verkopen van gestolen goederen. Ook wie weet of had moeten weten dat iets van misdrijf afkomstig is en het toch verwerft, maakt zich schuldig aan heling.
Wat is heling?
Heling (artikelen 416-417bis Wetboek van Strafrecht) is het verwerven, voorhanden hebben of overdragen van een goed waarvan je weet of redelijkerwijs moet vermoeden dat het van misdrijf afkomstig is. De heler maakt de dief.
Vormen van heling
- Opzetheling (artikel 416 Sr) - Je weet dat het goed gestolen is. Maximaal 4 jaar gevangenisstraf.
- Schuldheling (artikel 417bis Sr) - Je had redelijkerwijs moeten vermoeden dat het gestolen was. Maximaal 1 jaar gevangenisstraf.
- Gewoonteheling (artikel 417 Sr) - Je maakt er een gewoonte van. Maximaal 6 jaar gevangenisstraf.
Wanneer is iets verdacht?
Omstandigheden die wijzen op heling:
- Veel te lage prijs (de bekende "van een vrachtwagen gevallen")
- Geen aankoopbon of garantiebewijs
- Verwijderde serienummers
- Verkoper wil anoniem blijven
- Verkoop op ongebruikelijke plaatsen of tijdstippen
Onderzoeksplicht
Bij de koop van gebruikte goederen heb je een onderzoeksplicht. Je moet redelijke maatregelen nemen om te controleren of de verkoper bevoegd is om te verkopen. Doe je dat niet, dan kan schuldheling worden bewezen.
Straffen
Naast gevangenisstraf kan de rechter het geheelde goed ontnemen en een geldboete opleggen. Bij beroepsmatige heling kan ook ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel volgen.
Veelgestelde vragen
Wat is mijn retourrecht?
Bij online aankopen heb je 14 dagen retourrecht zonder opgaaf van reden, tenzij de wettelijke uitzonderingen gelden.
Hoe lang geldt de wettelijke garantie?
Goederen moeten minimaal 2 jaar meewerken. Defecten die binnen 6 maanden ontstaan worden verondersteld al aanwezig te zijn.
Kan ik rente eisen over schulden?
Ja, je kunt wettelijke rente eisen (momenteel ongeveer 8% per jaar) over het openstaande bedrag.
Wat kan ik doen tegen oneerlijke handelspraktijken?
Je kunt klacht indienen bij de consumentenbond, de overheid of naar de rechter gaan.
Wat is een kredietovereenkomst?
Een kredietovereenkomst regelt hoe je geld leent, wat de rente is, en hoe je dit terugbetaalt.
## Veelgestelde vragen
**Hoe weet ik of ik me schuldig maak aan heling?**
Je maakt je schuldig aan heling als je een goed koopt, bezit of verkoopt terwijl je weet of redelijkerwijs moet vermoeden dat het gestolen is. Let op verdachte omstandigheden zoals een extreem lage prijs, ontbrekende aankoopbonnen, verwijderde serienummers of een verkoper die anoniem wil blijven. Bij twijfel heb je een onderzoeksplicht: controleer of de verkoper bevoegd is om het goed te verkopen.
**Wat is het verschil tussen opzetheling en schuldheling?**
Bij opzetheling (art. 416 Sr) weet je zeker dat het goed gestolen is, bijvoorbeeld omdat de verkoper dit toegeeft. Je riskeert dan maximaal 4 jaar gevangenisstraf. Bij schuldheling (art. 417bis Sr) had je redelijkerwijs moeten vermoeden dat het gestolen was, bijvoorbeeld door verdachte omstandigheden. Hiervoor geldt een maximale straf van 1 jaar. Onzorgvuldigheid kan dus al voldoende zijn voor een veroordeling.
**Kan ik gestraft worden als ik per ongeluk gestolen goederen koop?**
Ja, ook als je niet zeker wist dat het goed gestolen was, kun je gestraft worden voor schuldheling. De rechter kijkt of je redelijkerwijs had moeten vermoeden dat het om gestolen waar ging. Bijvoorbeeld als de prijs veel te laag was of de verkoper geen eigendomsbewijs kon tonen. Je hebt een onderzoeksplicht: bij twijfel moet je navraag doen of weigeren te kopen.
**Wat gebeurt er met het gestolen goed als ik veroordeeld word voor heling?**
De rechter kan het geheelde goed ontnemen, wat betekent dat het in beslag wordt genomen en vernietigd of teruggegeven aan de rechtmatige eigenaar. Daarnaast kun je een geldboete krijgen en bij beroepsmatige heling zelfs ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel. Dit betekent dat je alle winst die je met de heling hebt gemaakt, moet terugbetalen.
**Hoe kan ik voorkomen dat ik gestolen goederen koop?**
Koop alleen bij betrouwbare verkopers en vraag altijd om een aankoopbon of factuur. Controleer serienummers en wees extra alert bij ongebruikelijke verkooplocaties of -tijden. Bij online aankopen: check de reputatie van de verkoper en betaal nooit contant zonder ontvangstbewijs. Bij een te mooie deal: wees sceptisch en doe navraag bij de politie of het goed als gestolen is opgegeven.
**Wat moet ik doen als ik ontdek dat ik gestolen goederen in bezit heb?**
Stop direct met het gebruik of de verkoop van het goed en neem contact op met de politie. Leg uit hoe je aan het goed bent gekomen en werk mee aan het onderzoek. Door vrijwillig afstand te doen, kun je soms strafvermindering krijgen. Bewaar alle bewijzen zoals betalingsbewijzen of communicatie met de verkoper. Zwijgen of het goed verbergen kan je positie verergeren.
**Is heling ook strafbaar als ik het gestolen goed cadeau krijg?**
Ja, ook het voorhanden hebben van een gestolen goed zonder ervoor te betalen kan heling zijn. Als je weet of had moeten weten dat het om gestolen waar gaat, maak je je schuldig aan heling. Dit geldt ook voor goederen die je cadeau krijgt of leent. De intentie om het goed te bezitten of te gebruiken is voldoende voor een veroordeling.
### TL;DR
Heling is het kopen, bezitten of verkopen van gestolen goederen, ook als je niet zeker wist dat ze gestolen waren. Je hebt een onderzoeksplicht: bij verdachte omstandigheden moet je navraag doen. Strafbaarheid hangt af van je kennis of redelijke vermoedens, met straffen variërend van 1 tot 6 jaar gevangenisstraf en ontneming van het goed of wederrechtelijk verkregen voordeel.
### Key Takeaways
- Heling is strafbaar als je weet of had moeten weten dat een goed gestolen is, zelfs als je het cadeau krijgt.
- Je hebt een onderzoeksplicht: bij verdachte omstandigheden (lage prijs, geen bon) moet je navraag doen om schuldheling te voorkomen.
- Strafmaat varieert van 1 jaar (schuldheling) tot 6 jaar (gewoonteheling), plus mogelijke ontneming van het goed of winst.
- Bij twijfel: koop niet of doe navraag bij de politie om vervolging te voorkomen.
- Ontdek je later dat je gestolen goederen hebt? Meld dit direct bij de politie om je positie te verbeteren.