Het hoofdverblijf bepaalt waar het kind officieel woont en staat ingeschreven. Dit heeft juridische en praktische gevolgen, ook als het kind veel tijd bij beide ouders doorbrengt.
Wat is hoofdverblijf?
Het hoofdverblijf is het adres waar het kind staat ingeschreven in de Basisregistratie Personen (BRP). Een kind kan maar op één adres staan ingeschreven.
Gevolgen van hoofdverblijf
| Aspect | Gevolg |
|---|
| School | Toewijzing school op basis van hoofdverblijf |
| Kinderbijslag | Wordt uitbetaald aan ouder bij wie kind staat ingeschreven |
| Toeslagen | Kindgebonden budget, huurtoeslag etc. |
| Huisarts | Inschrijving in regio van hoofdverblijf |
| Kiesrecht | Stemlocatie (vanaf 18 jaar) |
Hoofdverblijf bij scheiding
Bij scheiding moeten ouders afspreken bij wie het kind het hoofdverblijf krijgt. Dit wordt vastgelegd in het ouderschapsplan. Factoren die meewegen:
- Waar woonde het kind voor de scheiding
- School en sociale contacten van het kind
- Werk en beschikbaarheid van de ouders
- Woonruimte van de ouders
- Praktische overwegingen (toeslagen, school)
Hoofdverblijf en zorgverdeling
Het hoofdverblijf staat los van de zorgverdeling:
- Ook bij co-ouderschap heeft het kind één hoofdverblijf
- Het kind kan evenveel tijd bij beide ouders zijn
- Het gaat om het officiële adres, niet om de feitelijke verblijftijd
Wijzigen hoofdverblijf
Het hoofdverblijf kan worden gewijzigd als:
- Beide ouders het eens zijn
- De rechter beslist bij onenigheid
- Omstandigheden veranderen (bijv. verhuizing)
Kan het hoofdverblijf bij beide ouders zijn?
Nee, een kind kan wettelijk maar op één adres staan ingeschreven. Wel kunnen ouders bij co-ouderschap afspraken maken over het delen van kinderbijslag en toeslagen.
Heeft de ouder met hoofdverblijf meer rechten?
Nee, het hoofdverblijf geeft geen extra gezagsrechten. Bij gezamenlijk gezag beslissen beide ouders samen, ongeacht waar het kind staat ingeschreven.
Mag ik met mijn kind verhuizen naar een ander adres?
Bij gezamenlijk gezag heeft u toestemming nodig van de andere ouder om met het kind te verhuizen. Wordt deze geweigerd, dan kan de rechter vervangende toestemming geven.
## Veelgestelde vragen
**Hoe wordt het hoofdverblijf van mijn kind bepaald na een scheiding?**
Het hoofdverblijf wordt vastgelegd in het ouderschapsplan, dat beide ouders moeten opstellen bij scheiding. Hierbij wegen factoren mee zoals de woonsituatie vóór de scheiding, de school en sociale contacten van het kind, en de beschikbaarheid van de ouders. Bij onenigheid beslist de rechter. Het hoofdverblijf is het officiële adres waar het kind staat ingeschreven, ook als het kind evenveel tijd bij beide ouders doorbrengt.
**Kan ik de kinderbijslag ontvangen als het kind niet bij mij staat ingeschreven?**
Nee, de kinderbijslag wordt standaard uitbetaald aan de ouder bij wie het kind officieel staat ingeschreven (het hoofdverblijf). Bij co-ouderschap kunnen ouders afspraken maken over het delen van de kinderbijslag, bijvoorbeeld door deze te splitsen. Dit moet schriftelijk worden vastgelegd, bijvoorbeeld in het ouderschapsplan of via een overeenkomst met de Sociale Verzekeringsbank (SVB).
**Wat moet ik doen als de andere ouder weigert het hoofdverblijf te wijzigen?**
Als de andere ouder niet akkoord gaat met een wijziging van het hoofdverblijf, kunt u de rechter inschakelen. Leg uw verzoek schriftelijk voor aan de rechtbank, waarbij u motiveert waarom de wijziging in het belang van het kind is (bijvoorbeeld vanwege een verhuizing of verandering in de zorgverdeling). De rechter beslist op basis van het kinderbelang en kan vervangende toestemming geven.
**Heeft het hoofdverblijf invloed op mijn gezag over het kind?**
Nee, het hoofdverblijf heeft geen invloed op het gezag. Bij gezamenlijk gezag beslissen beide ouders samen over belangrijke zaken, zoals schoolkeuze, medische behandelingen en opvoeding, ongeacht waar het kind staat ingeschreven. Het hoofdverblijf bepaalt alleen het officiële adres en heeft gevolgen voor praktische zaken zoals schooltoewijzing en toeslagen.
**Mag ik mijn kind meenemen naar een andere stad zonder toestemming van de andere ouder?**
Bij gezamenlijk gezag heeft u toestemming nodig van de andere ouder voor een verhuizing met het kind, ook als het om een tijdelijke verhuizing gaat. Zonder toestemming kunt u een verzoek indienen bij de rechter voor vervangende toestemming. Dit geldt ook voor verhuizingen binnen Nederland. Bij een verhuizing naar het buitenland gelden strengere regels en is altijd toestemming van de andere ouder of de rechter vereist.
**Hoe werkt het met schooltoewijzing als het hoofdverblijf bij de ene ouder ligt, maar het kind veel bij de andere ouder is?**
De school wordt toegewezen op basis van het hoofdverblijf, dus het officiële adres waar het kind staat ingeschreven. Dit betekent dat het kind naar een school in de buurt van dat adres gaat, ook als het kind veel tijd bij de andere ouder doorbrengt. Ouders kunnen wel afspraken maken over praktische zaken, zoals wie het kind naar school brengt, maar de schoolkeuze blijft gebaseerd op het hoofdverblijf.
**Kan ik het hoofdverblijf wijzigen als ik ga verhuizen?**
Ja, maar alleen als beide ouders het eens zijn of als de rechter toestemming geeft. Bij een verhuizing binnen Nederland moet u de andere ouder informeren en toestemming vragen. Bij onenigheid kunt u de rechter vragen om een beslissing. De rechter beoordeelt of de verhuizing in het belang van het kind is, waarbij onder andere gekeken wordt naar de gevolgen voor school, sociale contacten en de zorgverdeling.
### TL;DR
Het hoofdverblijf van een kind is het officiële adres waar het kind staat ingeschreven en bepaalt zaken zoals schooltoewijzing, kinderbijslag en toeslagen. Bij scheiding wordt dit vastgelegd in het ouderschapsplan, waarbij het kinderbelang centraal staat. Het hoofdverblijf heeft geen invloed op het gezag, maar wel op praktische zaken. Wijzigingen moeten door beide ouders worden goedgekeurd of door de rechter worden beslist.
### Key Takeaways
- Een kind kan maar op één adres staan ingeschreven (hoofdverblijf), ook bij co-ouderschap.
- Het hoofdverblijf bepaalt praktische zaken zoals school, kinderbijslag en toeslagen, maar heeft geen invloed op het gezag.
- Bij scheiding wordt het hoofdverblijf vastgelegd in het ouderschapsplan; bij onenigheid beslist de rechter.
- Voor wijziging van het hoofdverblijf of verhuizing met het kind is toestemming van de andere ouder of de rechter nodig.
- Ouders kunnen afspraken maken over het delen van kinderbijslag en toeslagen, maar dit moet schriftelijk worden vastgelegd.