Terug naar Encyclopedie
Familierecht

Internationale echtscheiding

Alles over internationale echtscheiding: bevoegde rechter, toepasselijk recht en erkenning van buitenlandse scheidingen.

5 min leestijd

Een internationale echtscheiding speelt wanneer partners verschillende nationaliteiten hebben of in verschillende landen wonen. Dit leidt tot complexe vragen over welke rechter bevoegd is en welk recht van toepassing is.

Wanneer is een scheiding internationaal?

Een scheiding heeft internationale aspecten wanneer:

  • Partners verschillende nationaliteiten hebben
  • Partners in verschillende landen wonen
  • Het huwelijk in het buitenland is gesloten
  • Vermogensbestanddelen zich in het buitenland bevinden

Welke rechter is bevoegd?

In de EU geldt de Brussel IIter-verordening. De Nederlandse rechter is onder meer bevoegd als:

GrondUitleg
Gewone verblijfplaatsBeide partners wonen in Nederland
Laatste gezamenlijke verblijfplaatsEén partner woont er nog
Verblijfplaats verweerderDe gedaagde partner woont in Nederland
Gemeenschappelijk verzoekEén partner woont in Nederland
NationaliteitBeide partners zijn Nederlands

Welk recht is van toepassing?

De Nederlandse rechter past niet automatisch Nederlands recht toe. Dit hangt af van:

  • De gewone verblijfplaats van de partners
  • De gemeenschappelijke nationaliteit
  • De nauwste verbondenheid
  • Een eventuele rechtskeuze

Erkenning buitenlandse scheiding

Een in het buitenland uitgesproken echtscheiding moet in Nederland worden erkend om hier rechtsgeldig te zijn. Voor EU-landen gaat dit automatisch. Voor andere landen gelden aanvullende eisen.

Bijzondere aandachtspunten

  • Kinderen: Het Haags Kinderbeschermingsverdrag bepaalt het toepasselijke recht
  • Alimentatie: Aparte EU-verordening voor alimentatiezaken
  • Vermogen: Huwelijksvermogensregime kan door ander land worden beheerst
Kan ik kiezen waar ik ga scheiden? Soms zijn meerdere rechters bevoegd (forumkeuze). De eerste die wordt aangezocht, is exclusief bevoegd. Strategisch kan het voordelig zijn om in een bepaald land te scheiden vanwege gunstigere alimentatieregels of vermogensverdeling.
Wat als mijn partner in het buitenland woont? De rechtbank kan uw partner in het buitenland oproepen. De termijnen zijn dan langer. Als uw partner niet reageert, kan de rechter verstek verlenen en toch uitspraak doen.
Wordt mijn buitenlandse scheiding in Nederland erkend? EU-scheidingen worden automatisch erkend. Scheidingen uit andere landen moeten worden ingeschreven bij de gemeente. Dit kan worden geweigerd als de procedure oneerlijk was of de scheiding in strijd is met de openbare orde.
## Veelgestelde vragen **Hoe weet ik of mijn scheiding internationaal is?** Uw scheiding is internationaal als u of uw partner een andere nationaliteit heeft, in verschillende landen woont, in het buitenland bent getrouwd of als er vermogen in het buitenland is. Ook als één van u in het buitenland woont tijdens de scheiding, gelden internationale regels. Dit betekent dat u te maken krijgt met vragen over welke rechter bevoegd is en welk recht van toepassing is. **Kan ik kiezen in welk land ik ga scheiden?** Ja, soms kunt u kiezen tussen verschillende landen als meerdere rechters bevoegd zijn (forumkeuze). Het land waar u als eerste de scheiding aanvraagt, wordt bevoegd. Dit kan strategisch belangrijk zijn, bijvoorbeeld als een land gunstigere alimentatieregels of vermogensverdeling heeft. Laat u goed adviseren door een gespecialiseerde advocaat. **Wat als mijn partner in het buitenland woont en niet meewerkt?** De Nederlandse rechter kan uw partner in het buitenland oproepen. De termijnen zijn dan langer, maar als uw partner niet reageert, kan de rechter verstek verlenen en toch uitspraak doen. Dit betekent dat de scheiding door kan gaan zonder medewerking van uw partner, al kan het proces langer duren. **Wordt mijn buitenlandse scheiding automatisch in Nederland erkend?** Scheidingen uit EU-landen worden automatisch erkend in Nederland. Voor scheidingen uit andere landen moet u de scheiding laten inschrijven bij de gemeente. Dit kan worden geweigerd als de procedure oneerlijk was of als de scheiding in strijd is met de Nederlandse openbare orde, bijvoorbeeld bij schending van rechten van één van de partners. **Welk recht wordt toegepast bij een internationale scheiding?** De Nederlandse rechter past niet automatisch Nederlands recht toe. Het toepasselijke recht hangt af van uw gewone verblijfplaats, gemeenschappelijke nationaliteit, nauwste verbondenheid of een eventuele rechtskeuze. Bijvoorbeeld: als u beiden Nederlandse nationaliteit heeft, kan Nederlands recht worden toegepast, zelfs als u in het buitenland woont. **Hoe zit het met alimentatie en vermogen bij een internationale scheiding?** Voor alimentatie geldt een aparte EU-verordening die bepaalt welk land bevoegd is en welk recht van toepassing is. Voor vermogen kan het huwelijksvermogensregime onder een ander recht vallen dan het scheidingsrecht. Dit kan ingewikkeld zijn als vermogen zich in verschillende landen bevindt. Laat u hierover adviseren door een specialist. **Wat moet ik doen als ik in het buitenland woon en wil scheiden van mijn Nederlandse partner?** U kunt in Nederland scheiden als uw partner hier woont of als u beiden de Nederlandse nationaliteit heeft. U kunt ook kiezen voor een scheiding in het land waar u woont, afhankelijk van de regels daar. Het is belangrijk om te kijken welk land het meest gunstig is voor uw situatie, bijvoorbeeld op het gebied van alimentatie of vermogensverdeling. ### TL;DR Een internationale echtscheiding is complex door verschillende nationaliteiten, woonplaatsen of buitenlands vermogen. De bevoegde rechter en het toepasselijke recht hangen af van uw situatie. Buitenlandse scheidingen worden niet altijd automatisch erkend in Nederland, en speciale regels gelden voor kinderen, alimentatie en vermogen. ### Key Takeaways - Een scheiding is internationaal als partners verschillende nationaliteiten hebben, in verschillende landen wonen of buitenlands vermogen hebben. - De Nederlandse rechter is bevoegd als u of uw partner in Nederland woont of als u beiden de Nederlandse nationaliteit heeft. - Het toepasselijke recht hangt af van verblijfplaats, nationaliteit of een eventuele rechtskeuze, niet automatisch Nederlands recht. - Buitenlandse scheidingen moeten in Nederland worden erkend, wat voor EU-landen automatisch gaat en voor andere landen via inschrijving bij de gemeente. - Speciale regels gelden voor kinderen (Haags Kinderbeschermingsverdrag), alimentatie (EU-verordening) en vermogen (huwelijksvermogensregime).