Terug naar Encyclopedie
Strafrecht

De kantonrechter in strafzaken

De kantonrechter behandelt overtredingen: de lichtste strafbare feiten. Eenvoudige procedure, vaak zonder advocaat.

5 min leestijd

De kantonrechter behandelt overtredingen: de lichtste categorie strafbare feiten. De procedure is eenvoudig en vaak zonder advocaat. Wat kunt u verwachten bij de kantonrechter?

Wat is de kantonrechter?

De kantonrechter is een alleensprekende rechter die overtredingen behandelt. Dit zijn de lichtste strafbare feiten, geen misdrijven.

Kenmerken

AspectKantonrechter
Aantal rechters1
Type zakenOvertredingen
Maximumstraf1 jaar hechtenis (geen gevangenisstraf)
ProcedureZeer eenvoudig en snel
AdvocaatNiet verplicht, vaak niet nodig

Welke zaken?

De kantonrechter behandelt overtredingen uit het Wetboek van Strafrecht en bijzondere wetten.

Voorbeelden

  • Verkeersovertredingen (te hard rijden, door rood rijden)
  • Openbare dronkenschap
  • Baldadigheid
  • Lichte geluidsoverlast
  • Overtredingen APV (Algemene Plaatselijke Verordening)
  • Lichte milieuzaken
  • Overtreding winkelsluitingstijden

Verschil met politierechter

AspectKantonrechterPolitierechter
Type delictOvertredingenMisdrijven
ErnstLichtGemiddeld
VrijheidsstrafHechtenis (max. 1 jaar)Gevangenisstraf (max. 1 jaar)
StrafbladMeestal nietWel

Procedure

De procedure bij de kantonrechter is zeer eenvoudig.

Verloop

  1. Oproeping per brief (geen dagvaarding)
  2. Identiteitsvaststelling
  3. Korte behandeling feiten
  4. Eventueel verweer verdachte
  5. Direct mondeling vonnis

Niet verschijnen

Bij overtredingen kunt u soms kiezen om niet te verschijnen.

Opties

  • Verstek: niet verschijnen, rechter beslist zonder u
  • Schriftelijk verweer: uw standpunt op papier
  • Gemachtigde: iemand anders laten verschijnen

Straffen bij kantonrechter

De kantonrechter kan beperkte straffen opleggen.

Mogelijke straffen

  • Geldboete (meest voorkomend)
  • Hechtenis (max. 1 jaar, zeldzaam)
  • Taakstraf
  • Ontzegging rijbevoegdheid (bij verkeer)

Hoger beroep

Hoger beroep tegen uitspraken van de kantonrechter is beperkt mogelijk.

Voorwaarden hoger beroep

  • Alleen bij boete boven €50 of andere straf
  • Termijn: 14 dagen
  • Bij het gerechtshof

Tips

  • Lees de oproeping goed: wat wordt u verweten?
  • Overweeg of verschijnen zinvol is
  • Een advocaat is meestal niet nodig bij kleine overtredingen
  • Bij hogere boetes: overweeg wel verweer

Veelgestelde vragen

Wat is mijn retourrecht?

Bij online aankopen heb je 14 dagen retourrecht zonder opgaaf van reden, tenzij de wettelijke uitzonderingen gelden.

Hoe lang geldt de wettelijke garantie?

Goederen moeten minimaal 2 jaar meewerken. Defecten die binnen 6 maanden ontstaan worden verondersteld al aanwezig te zijn.

Kan ik rente eisen over schulden?

Ja, je kunt wettelijke rente eisen (momenteel ongeveer 8% per jaar) over het openstaande bedrag.

Wat kan ik doen tegen oneerlijke handelspraktijken?

Je kunt klacht indienen bij de consumentenbond, de overheid of naar de rechter gaan.

Wat is een kredietovereenkomst?

Een kredietovereenkomst regelt hoe je geld leent, wat de rente is, en hoe je dit terugbetaalt.

## Veelgestelde vragen **Moet ik altijd verschijnen bij de kantonrechter als ik een oproep heb gekregen?** Nee, bij overtredingen hoeft u niet altijd te verschijnen. U kunt kiezen voor verstek (niet verschijnen), een schriftelijk verweer indienen of een gemachtigde sturen. De rechter beslist dan zonder uw aanwezigheid. Bij lichte overtredingen, zoals een kleine verkeersboete, is verschijnen vaak niet nodig. Lees de oproep goed om te bepalen of uw aanwezigheid zinvol is. **Krijg ik een strafblad als ik veroordeeld word door de kantonrechter?** Meestal niet. Overtredingen die door de kantonrechter worden behandeld, leiden in de regel niet tot een strafblad. Alleen bij zwaardere straffen, zoals hechtenis, kan dit anders zijn. Bij een geldboete of taakstraf blijft uw strafblad meestal schoon. Dit in tegenstelling tot uitspraken van de politierechter, waar vaak wel een strafblad volgt. **Kan ik in hoger beroep gaan tegen een uitspraak van de kantonrechter?** Ja, maar alleen onder bepaalde voorwaarden. U kunt in hoger beroep gaan als de opgelegde boete hoger is dan €50 of als er een andere straf (zoals hechtenis) is opgelegd. De termijn voor hoger beroep is 14 dagen na de uitspraak. Het hoger beroep wordt behandeld door het gerechtshof. Bij kleine boetes is hoger beroep vaak niet mogelijk. **Heb ik een advocaat nodig bij de kantonrechter?** Nee, een advocaat is niet verplicht en vaak ook niet nodig. De procedure bij de kantonrechter is eenvoudig en bedoeld voor lichte overtredingen. U kunt zichzelf verdedigen of een gemachtigde sturen. Alleen bij complexere zaken of hogere boetes kan het verstandig zijn om juridische hulp in te schakelen. **Wat gebeurt er als ik niet reageer op de oproep van de kantonrechter?** Als u niet reageert of verschijnt, beslist de kantonrechter bij verstek. Dit betekent dat de rechter een vonnis uitspreekt zonder uw inbreng. U ontvangt het vonnis per post. Bij een geldboete moet u deze alsnog betalen. Bij zwaardere straffen kan het verstandig zijn om wel te reageren of in hoger beroep te gaan. **Wat is het verschil tussen hechtenis en gevangenisstraf?** Hechtenis is een lichtere vrijheidsstraf die alleen wordt opgelegd bij overtredingen, met een maximum van 1 jaar. Het wordt uitgezeten in een huis van bewaring. Gevangenisstraf is zwaarder en wordt opgelegd bij misdrijven, met een langere duur. De kantonrechter kan alleen hechtenis opleggen, terwijl de politierechter gevangenisstraf kan geven. **Kan ik een taakstraf krijgen in plaats van een geldboete?** Ja, de kantonrechter kan in sommige gevallen een taakstraf opleggen in plaats van een geldboete. Dit hangt af van de aard van de overtreding en uw persoonlijke omstandigheden. Een taakstraf bestaat uit onbetaald werk, zoals schoonmaken of tuinieren. Bespreek dit met de rechter als u liever een taakstraf heeft. ### TL;DR De kantonrechter behandelt lichte overtredingen, zoals verkeersboetes of openbare dronkenschap, via een eenvoudige en snelle procedure. Een advocaat is niet verplicht en een strafblad volgt meestal niet. Hoger beroep is alleen mogelijk bij boetes boven €50 of zwaardere straffen. ### Key Takeaways - De kantonrechter behandelt alleen overtredingen (geen misdrijven) en legt lichte straffen op, zoals geldboetes of hechtenis tot maximaal 1 jaar. - Een advocaat is niet verplicht en vaak ook niet nodig bij de kantonrechter vanwege de eenvoudige procedure. - U krijgt meestal geen strafblad bij een veroordeling door de kantonrechter, behalve bij zwaardere straffen. - Hoger beroep is mogelijk binnen 14 dagen, maar alleen bij boetes boven €50 of andere straffen. - U hoeft niet altijd te verschijnen; u kunt kiezen voor verstek, een schriftelijk verweer of een gemachtigde.