Kroongetuige

Een kroongetuige is een verdachte die in ruil voor strafvermindering verklaart over misdrijven van anderen. De kroongetuigenregeling wordt ingezet bij zware georganiseerde misdaad.

Wat is een kroongetuige?

Een kroongetuige (artikel 226g-226k Sv) is een verdachte of veroordeelde die bereid is te verklaren over strafbare feiten van anderen, in ruil voor:

Strafvermindering (maximaal 50%)
Soms bescherming (getuigenbeschermingsprogramma)

Voorwaarden

Het gaat om ernstige misdrijven (4+ jaar gevangenisstraf)
De verklaring is van belang voor het onderzoek
De officier van justitie sluit een deal met goedkeuring van het College van PG's
De rechter-commissaris toetst de afspraak

Welke misdrijven?

De regeling wordt vooral gebruikt bij:

Liquidaties en moord
Drugshandel (grote partijen)
Wapenhandel
Mensenhandel
Terrorisme

Betrouwbaarheid

De verklaring van een kroongetuige moet kritisch worden beoordeeld. De getuige heeft immers belang bij verklaren. Steunbewijs is essentieel.

Bescherming

Kroongetuigen lopen groot gevaar. Zij kunnen in een getuigenbeschermingsprogramma worden opgenomen met:

Nieuwe identiteit
Verhuizing (soms naar buitenland)
24-uurs beveiliging

Bekende zaken

De regeling is in Nederland controversieel geworden door de zaak-Nabil B. (Marengo-proces), waarbij de advocaat en broer van de kroongetuige werden vermoord.

Veelgestelde vragen

Wat is mijn retourrecht?

Bij online aankopen heb je 14 dagen retourrecht zonder opgaaf van reden, tenzij de wettelijke uitzonderingen gelden.

Hoe lang geldt de wettelijke garantie?

Goederen moeten minimaal 2 jaar meewerken. Defecten die binnen 6 maanden ontstaan worden verondersteld al aanwezig te zijn.

Kan ik rente eisen over schulden?

Ja, je kunt wettelijke rente eisen (momenteel ongeveer 8% per jaar) over het openstaande bedrag.

Wat kan ik doen tegen oneerlijke handelspraktijken?

Je kunt klacht indienen bij de consumentenbond, de overheid of naar de rechter gaan.

Wat is een kredietovereenkomst?

Een kredietovereenkomst regelt hoe je geld leent, wat de rente is, en hoe je dit terugbetaalt.

## Veelgestelde vragen **Hoe werkt de kroongetuigenregeling precies?** De kroongetuigenregeling houdt in dat een verdachte of veroordeelde strafvermindering krijgt (tot maximaal 50%) in ruil voor belastende verklaringen over medeverdachten. De officier van justitie sluit een deal met de kroongetuige, die moet worden goedgekeurd door het College van Procureurs-Generaal. Een rechter-commissaris toetst vervolgens of de afspraak rechtmatig is. De verklaringen moeten betrekking hebben op ernstige misdrijven (met een strafdreiging van 4+ jaar) en zijn alleen geldig als er aanvullend bewijs is. **Kan iedere verdachte kroongetuige worden?** Nee, niet elke verdachte komt in aanmerking. De regeling geldt alleen voor ernstige misdrijven zoals moord, drugshandel of terrorisme. Daarnaast moet de verklaring van de verdachte van doorslaggevend belang zijn voor het onderzoek. De officier van justitie bepaalt of de verdachte in aanmerking komt, maar het College van Procureurs-Generaal en een rechter-commissaris moeten de deal goedkeuren. **Hoe betrouwbaar is een kroongetuige?** De verklaringen van een kroongetuige worden kritisch beoordeeld, omdat de getuige een eigen belang heeft (strafvermindering). De rechter eist daarom steunbewijs, zoals telefoontaps, camerabeelden of andere getuigenverklaringen, om de betrouwbaarheid te controleren. In de praktijk wegen rechters de verklaringen van kroongetuigen zorgvuldig af tegen ander bewijs. **Welke bescherming krijgt een kroongetuige?** Kroongetuigen lopen groot risico op represailles. Zij kunnen in een getuigenbeschermingsprogramma worden opgenomen, waarbij ze een nieuwe identiteit krijgen, verhuizen (soms naar het buitenland) en 24-uurs beveiliging ontvangen. Dit programma wordt beheerd door de overheid en is bedoeld om hun veiligheid te garanderen, vooral als ze belastende verklaringen afleggen over gevaarlijke criminelen. **Wat gebeurt er als een kroongetuige liegt?** Als een kroongetuige opzettelijk liegt of informatie achterhoudt, kan de deal worden ontbonden. Dit betekent dat de strafvermindering komt te vervallen en de oorspronkelijke straf alsnog wordt opgelegd. Daarnaast kan de kroongetuige worden vervolgd voor meineed of valse verklaringen. Rechters controleren daarom altijd of de verklaringen consistent en aannemelijk zijn. **Is de kroongetuigenregeling legaal in Nederland?** Ja, de kroongetuigenregeling is wettelijk vastgelegd in het Wetboek van Strafvordering (artikelen 226g-226k). De regeling is bedoeld om zware georganiseerde misdaad te bestrijden, maar is wel omstreden vanwege de ethische dilemma’s. Critici vinden dat het systeem criminelen beloont, terwijl voorstanders benadrukken dat het essentieel is om grote misdaadnetwerken op te rollen. **Hoe kan ik als slachtoffer of nabestaande reageren op een kroongetuige?** Slachtoffers of nabestaanden hebben het recht om tijdens de rechtszaak hun mening te geven over de kroongetuigendeal, bijvoorbeeld via een slachtofferverklaring. Zij kunnen ook bezwaar maken tegen de strafvermindering als zij vinden dat de kroongetuige onvoldoende meewerkt of liegt. Daarnaast kunnen zij via hun advocaat of het Openbaar Ministerie informatie opvragen over de afspraken. ### TL;DR Een kroongetuige is een verdachte die in ruil voor strafvermindering (tot 50%) belastende verklaringen aflegt over anderen, vooral bij zware misdrijven zoals moord of drugshandel. De regeling is wettelijk, maar omstreden vanwege betrouwbaarheidsrisico’s en ethische vraagstukken. Kroongetuigen krijgen vaak bescherming, zoals een nieuwe identiteit, vanwege het hoge risico op represailles. ### Key Takeaways - Een kroongetuige krijgt strafvermindering (tot 50%) in ruil voor belastende verklaringen over medeverdachten. - De regeling geldt alleen voor ernstige misdrijven (4+ jaar gevangenisstraf) en vereist aanvullend bewijs. - Kroongetuigen lopen groot gevaar en kunnen in een getuigenbeschermingsprogramma worden opgenomen. - De betrouwbaarheid van een kroongetuige wordt kritisch getoetst door de rechter, die steunbewijs eist. - Als een kroongetuige liegt, vervalt de deal en kan hij alsnog de volle straf krijgen of worden vervolgd voor meineed.