Terug naar Encyclopedie
Algemeen Bestuursrecht

Last onder dwangsom

Een last onder dwangsom dwingt je een overtreding te beëindigen op straffe van een geldbedrag. Lees hoe dit werkt.

5 min leestijd

Een last onder dwangsom is een herstelsanctie waarbij je een overtreding moet beëindigen. Doe je dat niet, dan moet je een dwangsom betalen.

Wat is een last onder dwangsom?

Een last onder dwangsom is een besluit waarbij:

  • Je de opdracht krijgt om een overtreding te beëindigen (de 'last')
  • Je een termijn krijgt om dit te doen (de 'begunstigingstermijn')
  • Je een geldbedrag moet betalen als je niet tijdig voldoet (de 'dwangsom')

Wanneer last onder dwangsom?

Het [bestuursorgaan](https://rechtshulpamsterdam.nl/encyclopedie/bestuursorgaan-identificeren) kan een last onder dwangsom opleggen bij:

  • Bouwen zonder vergunning
  • Illegaal gebruik van een pand
  • Milieuovertredingen
  • Overtreding van de APV
  • Overtredingen waarvoor herstel mogelijk is

Inhoud van het besluit

OnderdeelToelichting
De lastWat je moet doen of nalaten
BegunstigingstermijnHoeveel tijd je krijgt
DwangsomhoogteBedrag per overtreding of per tijdseenheid
MaximumMaximumbedrag dat je kunt verbeuren

Bezwaar maken

Je kunt bezwaar maken tegen een last onder dwangsom. Let op:

  • Bezwaar schorst de last niet automatisch
  • Vraag eventueel een voorlopige voorziening
  • De begunstigingstermijn loopt door tenzij de rechter schorst

Verbeuren en invordering

Als je niet aan de last voldoet, verbeur je de dwangsom. Het bestuursorgaan kan deze dan invorderen. Tegen het invorderingsbesluit kun je apart bezwaar maken.

Veelgestelde vragen

Kan de dwangsom oneindig oplopen?

Nee, er geldt altijd een maximum. Heb je dat bereikt, dan moet het bestuursorgaan een nieuwe last opleggen.

Wat als ik de overtreding beëindig na de termijn?

Dan verbeur je de dwangsom over de periode dat je te laat was. Beëindiging stopt wel verdere verbeurte.

Kan ik kwijtschelding vragen?

Je kunt een verzoek indienen om af te zien van invordering. Dit wordt alleen in uitzonderlijke gevallen gehonoreerd.

## Veelgestelde vragen **Hoe lang duurt de begunstigingstermijn meestal?** De lengte van de begunstigingstermijn verschilt per situatie en wordt bepaald door het bestuursorgaan. Vaak gaat het om enkele weken tot maanden, afhankelijk van de complexiteit van de overtreding. Bij eenvoudige overtredingen (zoals het verwijderen van een illegale aanbouw) kan dit 4-6 weken zijn, terwijl bij ingrijpende herstelwerkzaamheden (zoals milieuherstel) een termijn van 3-6 maanden gebruikelijk is. Check altijd het besluit voor de exacte termijn. **Wat gebeurt er als ik de dwangsom niet betaal?** Als je de verbeurde dwangsom niet vrijwillig betaalt, kan het bestuursorgaan deze invorderen via een dwangbevel. Dit betekent dat de overheid beslag kan leggen op je bankrekening, loon of bezittingen. Tegen het invorderingsbesluit kun je bezwaar maken, maar dit schorst de invordering niet automatisch. Betaal dus tijdig of vraag direct om uitstel als je financiële problemen hebt. **Kan ik de hoogte van de dwangsom laten verlagen?** Ja, je kunt een verzoek indienen om de dwangsom te verlagen, maar het bestuursorgaan is hier niet toe verplicht. Motiveer je verzoek met omstandigheden zoals financiële nood, onredelijke hoogte of onvoorziene belemmeringen bij het herstel. Dien het verzoek in vóór de begunstigingstermijn verloopt. Een advocaat of juridisch adviseur kan helpen bij het opstellen van een sterk onderbouwd verzoek. **Wat is het verschil tussen een last onder dwangsom en een boete?** Een last onder dwangsom dwingt je om een overtreding te herstellen, terwijl een boete een straf is voor het plegen van de overtreding. Bij een dwangsom betaal je alleen als je niet voldoet aan de last, terwijl een boete altijd moet worden betaald. Een dwangsom kan oplopen tot een maximumbedrag, terwijl een boete een vast bedrag is. Beide kunnen tegelijkertijd worden opgelegd. **Moet ik de dwangsom betalen als ik al bezwaar heb gemaakt?** Ja, bezwaar maken schorst de last onder dwangsom niet automatisch. Dit betekent dat de begunstigingstermijn gewoon doorloopt en je alsnog de dwangsom verbeurt als je niet aan de last voldoet. Wil je voorkomen dat je moet betalen tijdens de bezwaarprocedure, vraag dan een voorlopige voorziening aan bij de rechtbank. Dit is een spoedprocedure om de last tijdelijk op te schorten. **Kan ik uitstel krijgen voor het voldoen aan de last?** Uitstel is mogelijk, maar alleen als het bestuursorgaan hiermee instemt. Dien tijdig een gemotiveerd verzoek in waarin je uitlegt waarom je meer tijd nodig hebt (bijvoorbeeld door technische belemmeringen of financiële problemen). Geef aan hoeveel extra tijd je nodig denkt te hebben. Zonder toestemming loopt de dwangsom gewoon door, ook als je later alsnog aan de last voldoet. **Wat als ik het niet eens ben met de overtreding die wordt genoemd?** Als je het niet eens bent met de vastgestelde overtreding, kun je bezwaar maken tegen de last onder dwangsom. Leg in je bezwaarschrift duidelijk uit waarom je vindt dat er geen sprake is van een overtreding. Voeg eventueel bewijsstukken toe, zoals foto’s, contracten of deskundigenrapporten. Het bestuursorgaan moet je bezwaar serieus behandelen en een gemotiveerd besluit nemen. ### TL;DR Een last onder dwangsom is een herstelsanctie waarbij je een overtreding moet beëindigen binnen een bepaalde termijn, anders betaal je een dwangsom. Bezwaar maken schorst de last niet automatisch, en de dwangsom kan oplopen tot een maximumbedrag. Je kunt wel verzoeken indienen om de dwangsom te verlagen of uitstel te krijgen, maar hiervoor is toestemming van het bestuursorgaan nodig. ### Key Takeaways - Een last onder dwangsom dwingt je om een overtreding te herstellen binnen een gestelde termijn, anders betaal je een dwangsom. - Bezwaar maken tegen de last schorst deze niet automatisch; vraag een voorlopige voorziening aan als je tijd nodig hebt. - De dwangsom kan oplopen, maar er geldt altijd een maximumbedrag dat je kunt verbeuren. - Je kunt verzoeken indienen om de dwangsom te verlagen of uitstel te krijgen, maar het bestuursorgaan beslist hierover. - Betaal je de dwangsom niet vrijwillig, dan kan het bestuursorgaan deze invorderen via een dwangbevel.