Bij sommige vergunningen krijg je automatisch toestemming als de overheid niet op tijd beslist. Dit heet lex silencio positivo of vergunning van rechtswege.
Wat is lex silencio positivo?
Lex silencio positivo ('wie zwijgt stemt toe') betekent dat je automatisch een vergunning krijgt als het bestuursorgaan niet binnen de termijn beslist. De vergunning ontstaat van rechtswege.
Wanneer van toepassing?
Lex silencio positivo geldt bij:
- Reguliere omgevingsvergunningen (bouwen)
- Sommige evenementenvergunningen
- Bepaalde andere vergunningen waarbij dit wettelijk is geregeld
Wanneer NIET van toepassing?
- Uitgebreide procedure omgevingsvergunning
- Vergunningen met grote risico's
- Milieuvergunningen
- Als de wet het uitsluit
Procedure na ontstaan vergunning
Als de termijn verstrijkt zonder besluit:
- De vergunning ontstaat automatisch
- Je moet het bestuursorgaan vragen dit te bevestigen
- Het bestuursorgaan moet de vergunning bekendmaken
- Pas na bekendmaking mag je de activiteit uitvoeren
Veelgestelde vragen
Hoe weet ik dat de vergunning van rechtswege is ontstaan?
Als de beslistermijn is verstreken zonder besluit, kun je het bestuursorgaan schriftelijk vragen dit te bevestigen.
Kan de vergunning van rechtswege worden ingetrokken?
Het bestuursorgaan kan de vergunning niet zomaar intrekken, maar derden kunnen wel bezwaar maken.
Mag ik direct beginnen als de termijn verstreken is?
Nee, wacht tot de vergunning officieel is bekendgemaakt. Dan pas is zeker dat deze van rechtswege is ontstaan.
## Veelgestelde vragen
**Hoe lang duurt de beslistermijn voordat lex silencio positivo in werking treedt?**
De beslistermijn verschilt per vergunningstype, maar is meestal 8 weken voor reguliere omgevingsvergunningen. Voor sommige vergunningen kan dit langer zijn (bijv. 6 maanden). Controleer altijd de specifieke termijn in de relevante wet- of regelgeving. Als het bestuursorgaan binnen deze termijn geen besluit neemt, ontstaat de vergunning van rechtswege. Vraag bij twijfel de exacte termijn op bij het bevoegde bestuursorgaan.
**Wat moet ik doen als de overheid zegt dat de termijn nog niet verstreken is?**
Controleer eerst zelf de wettelijke termijn en de datum waarop je aanvraag is ingediend. Als je het niet eens bent met het standpunt van de overheid, kun je schriftelijk protesteren en vragen om een officiële bevestiging van de termijnoverschrijding. Bij aanhoudende onduidelijkheid kun je juridisch advies inwinnen of een bezwaarschrift indienen. Documentatie van alle communicatie is hierbij essentieel.
**Kan ik bezwaar maken tegen een vergunning die via lex silencio positivo is ontstaan?**
Ja, derden (zoals omwonenden) kunnen bezwaar maken tegen een vergunning die van rechtswege is ontstaan. Het bezwaar moet binnen zes weken na bekendmaking worden ingediend. Het bestuursorgaan kan de vergunning dan alsnog intrekken of wijzigen. Als aanvrager moet je rekening houden met deze mogelijkheid en eventueel zelf juridische stappen ondernemen als het bezwaar ongegrond is.
**Hoe bewijs ik dat ik recht heb op een vergunning via lex silencio positivo?**
Je kunt bewijzen door een kopie van je aanvraag, de ontvangstbevestiging en alle correspondentie met het bestuursorgaan te bewaren. Vraag schriftelijk om bevestiging van het verstrijken van de beslistermijn. Een verklaring van het bestuursorgaan dat de termijn is verstreken zonder besluit, geldt als officieel bewijs. Bij weigering kun je een beroep doen op de Wet open overheid (Woo) om informatie op te vragen.
**Wat gebeurt er als de overheid alsnog een afwijzing stuurt na de termijn?**
Een afwijzing die na het verstrijken van de beslistermijn wordt verzonden, is juridisch niet geldig. De vergunning is dan al van rechtswege ontstaan. Je kunt het bestuursorgaan hierop wijzen en vragen om een correctie. Als ze weigeren, kun je een beroep doen op de rechter. Het is raadzaam om juridische hulp in te schakelen om je rechten te beschermen.
**Geldt lex silencio positivo ook voor digitale vergunningaanvragen?**
Ja, lex silencio positivo geldt ook voor digitale aanvragen, mits deze correct en volledig zijn ingediend. De beslistermijn begint te lopen op het moment dat de aanvraag digitaal is ontvangen en voldoet aan alle wettelijke eisen. Zorg ervoor dat je een ontvangstbevestiging bewaart en controleer of de aanvraag volledig is verwerkt door het systeem.
**Wat zijn de risico's van het beginnen met bouwen of een activiteit voordat de vergunning bekend is gemaakt?**
Als je begint voordat de vergunning officieel bekend is gemaakt, loop je het risico dat de vergunning alsnog wordt geweigerd of ingetrokken. Dit kan leiden tot juridische procedures, dwangsommen of zelfs verplichting om het reeds uitgevoerde werk ongedaan te maken. Wacht altijd op de officiële bekendmaking om problemen te voorkomen en je investeringen te beschermen.
### TL;DR
Lex silencio positivo betekent dat je automatisch een vergunning krijgt als de overheid niet tijdig beslist. Dit geldt alleen voor specifieke vergunningen en niet bij grote risico's of milieuvergunningen. Wacht altijd op officiële bekendmaking voordat je begint, en wees voorbereid op mogelijke bezwaren van derden.
### Key Takeaways
- Lex silencio positivo treedt in werking als het bestuursorgaan niet binnen de wettelijke termijn beslist, maar geldt niet voor alle vergunningstypen.
- Je moet het bestuursorgaan vragen om bevestiging en wachten op officiële bekendmaking voordat je de vergunning gebruikt.
- Derden kunnen bezwaar maken tegen een vergunning die van rechtswege is ontstaan, wat kan leiden tot intrekking of wijziging.
- Bewaar altijd alle documentatie en correspondentie om je recht op de vergunning te kunnen bewijzen.
- Begin nooit met activiteiten voordat de vergunning officieel bekend is gemaakt om juridische risico's te vermijden.