Opzegverbod tijdens ziekte in Amsterdam
Het opzegverbod tijdens ziekte biedt cruciale bescherming aan werknemers in Amsterdam en de rest van Nederland. Werkgevers mogen de arbeidsovereenkomst niet opzeggen zolang een werknemer ziek is, behalve onder zeer strenge voorwaarden. Dit waarborgt stabiliteit in een drukke stad als Amsterdam, waar veel mensen in de dienstensector werken en gezondheidsuitdagingen snel kunnen opduiken. In dit artikel belichten we de regels, uitzonderingen en hoe dit lokaal van toepassing is, met tips voor Amsterdammers.
Wat betekent het opzegverbod tijdens ziekte?
In het Nederlandse arbeidsrecht voorkomt het opzegverbod tijdens ziekte dat werkgevers een zieke werknemer ontslaan. Dit geldt gedurende de hele ziekteperiode, maximaal twee jaar, of totdat de werknemer herstelt. Het richt zich op zowel lichamelijke als mentale gezondheidsproblemen die het werk hinderen, zoals stress door de hoge werkdruk in Amsterdamse kantoren of fysieke klachten in de horeca. Het doel is re-integratie te bevorderen en misbruik te voorkomen, vooral in een dynamische arbeidsmarkt als die van de hoofdstad.
Dit verbod geldt uitsluitend voor opzeggingen door de werkgever; werknemers kunnen zelf opzeggen of akkoord gaan met een beëindiging. Het maakt deel uit van de algemene ontslagregels in het Burgerlijk Wetboek (BW) en is essentieel voor Amsterdammers die afhankelijk zijn van stabiel inkomen.
Wettelijke grondslag
De basis van het opzegverbod tijdens ziekte ligt in artikel 7:670 lid 1 BW, dat stelt: "De werkgever mag de arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd gedurende de eerste twee jaar van ziekte van de werknemer niet opzeggen." Dit is een strikte regel met weinig speelruimte.
Artikel 7:669 BW regelt de ontslagredenen, maar tijdens ziekte tellen redenen als reorganisatie of disfunctioneren niet, tenzij de werknemer zelf schuld heeft. De Wet verbetering poortwachter (Wvp) versterkt dit met re-integratie-eisen; niet-naleving kan leiden tot UWV-sancties. Voor tijdelijke contracten in Amsterdamse startups geldt een korter verbod: vanaf dag één ziekte tot twee jaar dienstverband (artikel 7:668a lid 2 BW). Bij geschillen kunnen Amsterdammers terecht bij de Rechtbank Amsterdam of het Juridisch Loket Amsterdam voor gratis advies.
Uitzonderingen op het opzegverbod
Het verbod is robuust, maar kent enkele nauwe uitzonderingen. Opzegging is mogelijk als:
- De werknemer ernstig schuld heeft, zoals fraude of diefstal (artikel 7:670 lid 1 BW).
- Het bedrijf failliet gaat of surseance van betaling aanvraagt (artikel 7:666 BW), wat in Amsterdamse MKB's helaas voorkomt.
- Na twee jaar ziekte UWV-toestemming wordt verleend voor ontslag wegens langdurige ongeschiktheid (artikel 7:671a BW).
Een vaststellingsovereenkomst is een optie als beide partijen vrijwillig instemmen, zonder druk. Voor zwangerschapsverlof geldt een aanvullend verbod (artikel 7:670 lid 2 BW), relevant voor werkende moeders in Amsterdam. De Gemeente Amsterdam biedt soms extra ondersteuning via werk- en inkomenstrajecten.
Vergelijking van opzegverboden in Amsterdamse context
| Soort verbod | Duur | Uitzonderingen |
|---|---|---|
| Ziekte | 2 jaar | Schuldig gedrag, faillissement, UWV na 2 jaar |
| Zwangerschap | Van 6 weken voor tot 6 weken na bevalling | Zeer beperkt, dringende gevallen |
| OR-lidmaatschap | Tijdens lidmaatschap + 1 jaar | Geen, behalve UWV-goedkeuring |
Praktijkvoorbeelden uit Amsterdam
Neem een barista in een Amsterdams café die uitvalt met RSI door lange shifts. De werkgever mag niet opzeggen, zelfs bij seizoensdrukte; in plaats daarvan moet re-integratie starten, zoals lichter werk of een assessment via het UWV.
Of een marketeer in de Zuidas met depressie na een jaar ziekte. Ontslag wegens budgetkrapte is verboden; de werkgever wacht twee jaar en vraagt UWV-toestemming. Bij deeltijdherstel moet terugkeer gefaciliteerd worden. In Amsterdam zien we vaak vaststellingsovereenkomsten in de creatieve sector, maar bij dwang kan de Rechtbank Amsterdam de overeenkomst ongeldig verklaren.
Rechten en verplichtingen voor Amsterdammers
Rechten van de werknemer
- Bescherming tegen ontslag tijdens ziekte.
- Loon doorbetaling tot 104 weken (artikel 7:629 BW).
- Ondersteuning bij re-integratie, inclusief UWV-deskundigenoordeel.
- Na twee jaar: transitievergoeding en WW-recht; het Juridisch Loket Amsterdam helpt bij aanvragen.
Verplichtingen van de werknemer
- Actief meewerken aan re-integratie, bv. solliciteren op banen in Amsterdam.
- Ziekte correct en tijdig melden.
- Medisch advies volgen.
Verplichtingen van de werkgever
- Geen opzegging tijdens het verbod.
- Loon doorbetalen en re-integratieplan maken (spoor 1: eigen werk, spoor 2: ander werk).
- Bij non-coöperatie: UWV melden, met mogelijke sancties.
Schending maakt de opzegging ongeldig, met recht op loon tot herstel (artikel 7:681 BW). Amsterdammers kunnen bij de Rechtbank Amsterdam procederen.
Veelgestelde vragen voor Amsterdammers
Kan ik tijdens ziekte zelf opzeggen?
Ja, werknemers kunnen altijd zelf opzeggen, ook ziek. Maar denk aan impact op loon en WW; raadpleeg het Juridisch Loket Amsterdam voor advies.
Wat als ik na twee jaar nog ziek ben?
Na twee jaar kan de werkgever UWV-toestemming vragen voor ontslag wegens langdurige arbeidsongeschiktheid. Je behoudt rechten op uitkering en vergoeding; de Gemeente Amsterdam biedt aanvullende hulp via sociale diensten.