Terug naar Encyclopedie
Algemeen Bestuursrecht

Planschade

Planschade is schade door wijziging van het bestemmingsplan. Lees hoe je een tegemoetkoming aanvraagt.

5 min leestijd

Planschade is schade die je lijdt door een wijziging van het bestemmingsplan. Je kunt een tegemoetkoming aanvragen bij de gemeente.

Wat is planschade?

Planschade ontstaat als een bestemmingsplanwijziging leidt tot:

  • Waardevermindering van je woning of grond
  • Inkomensderving (bijvoorbeeld agrariërs)

Voorbeelden

OorzaakGevolg
Woningbouw naast je huisVerlies uitzicht, privacy
Bedrijventerrein in de buurtOverlast, waardedaling
Wijziging bestemming je grondMinder gebruiksmogelijkheden
Infrastructuur (weg, spoor)Geluidhinder, waardedaling

Aanvragen

  1. Dien een aanvraag in bij de gemeente
  2. Betaal het drempelbedrag (vaak € 300)
  3. Een deskundige beoordeelt je aanvraag
  4. De gemeente neemt een besluit

Voorwaarden voor tegemoetkoming

  • Schade moet boven het normale maatschappelijke risico liggen
  • Schade mag niet voorzienbaar zijn geweest (risicoaanvaarding)
  • Schade is niet anderszins verzekerd of vergoed

Normaal maatschappelijk risico

Een deel van de schade is voor eigen rekening:

  • Wettelijk minimum: 2% van de waarde onroerende zaak
  • Bij indirecte planschade soms 4% of meer

Veelgestelde vragen

Krijg ik het drempelbedrag terug?

Ja, als je aanvraag (gedeeltelijk) wordt toegewezen krijg je het drempelbedrag terug.

Hoe lang heb ik om planschade aan te vragen?

Binnen 5 jaar na het onherroepelijk worden van het bestemmingsplan.

Wat als ik het niet eens ben met het besluit?

Je kunt bezwaar maken en daarna in beroep bij de rechtbank.

## Veelgestelde vragen **Hoe weet ik of mijn schade onder planschade valt?** Planschade geldt als je schade lijdt door een wijziging in het bestemmingsplan, zoals waardevermindering van je woning of grond, of inkomensverlies. De schade moet direct verband houden met de planwijziging en mag niet voorzienbaar zijn geweest. Controleer of je situatie past bij de voorbeelden in het artikel, zoals overlast door nieuwe woningbouw of infrastructuur. Twijfel je? Vraag dan advies bij de gemeente of een juridisch expert. **Wat is het verschil tussen directe en indirecte planschade?** Directe planschade ontstaat als jouw eigendom rechtstreeks wordt getroffen door een bestemmingsplanwijziging, bijvoorbeeld als je grond een andere bestemming krijgt. Indirecte planschade treedt op als je schade lijdt door ontwikkelingen in de omgeving, zoals geluidsoverlast door een nieuwe weg. Bij indirecte schade gelden vaak strengere voorwaarden, zoals een hoger eigen risico (bijv. 4% van de waarde). **Kan ik planschade aanvragen als mijn huis al in waarde is gedaald vóór de planwijziging?** Nee, planschade dekt alleen schade die ná de bestemmingsplanwijziging is ontstaan. Als je woning al voor de wijziging minder waard was, bijvoorbeeld door marktomstandigheden, komt dit niet in aanmerking. De schade moet specifiek veroorzaakt zijn door de planwijziging en mag niet voorzienbaar zijn geweest. Een taxateur kan helpen vaststellen of de waardedaling aan het bestemmingsplan ligt. **Hoe wordt de hoogte van de tegemoetkoming berekend?** De tegemoetkoming wordt berekend op basis van de waardevermindering van je eigendom of inkomensverlies, minus het eigen risico (minimaal 2% van de waarde). Een onafhankelijke deskundige, vaak een taxateur, bepaalt de schade. De gemeente volgt deze beoordeling, maar kan ook eigen afwegingen maken. Je ontvangt alleen een vergoeding als de schade boven het normale maatschappelijke risico ligt. **Wat moet ik doen als de gemeente mijn aanvraag afwijst?** Als je het niet eens bent met de afwijzing, kun je binnen zes weken bezwaar maken bij de gemeente. Volg hiervoor de instructies in de beslissing. Wordt je bezwaar afgewezen? Dan kun je in beroep gaan bij de rechtbank. Het is verstandig om juridisch advies in te winnen, bijvoorbeeld bij een advocaat gespecialiseerd in bestuursrecht, om je kansen te vergroten. **Kan ik planschade aanvragen als ik huurder ben?** Als huurder kun je meestal geen planschade aanvragen, omdat je geen eigenaar bent van de woning of grond. Planschade is primair bedoeld voor eigenaren. Wel kun je als huurder mogelijk aanspraak maken op andere regelingen, zoals huurverlaging bij ernstige overlast. Bespreek je situatie met de verhuurder of een juridisch adviseur om je opties te verkennen. **Hoe lang duurt het voordat ik een beslissing krijg op mijn aanvraag?** De gemeente heeft wettelijk gezien zes maanden de tijd om een beslissing te nemen op je aanvraag. In complexe gevallen kan dit langer duren. Je ontvangt meestal tussentijds bericht over de voortgang. Als de gemeente niet binnen de termijn beslist, kun je een dwangsom eisen of een bezwaarschrift indienen wegens niet-tijdige beslissing. ### TL;DR Planschade is een tegemoetkoming voor schade door wijzigingen in het bestemmingsplan, zoals waardevermindering van je woning of grond. Je kunt dit binnen vijf jaar aanvragen bij de gemeente, maar moet rekening houden met een eigen risico van minimaal 2%. De gemeente beslist over je aanvraag, waarna je eventueel bezwaar kunt maken. ### Key Takeaways - Planschade dekt schade door bestemmingsplanwijzigingen, zoals waardevermindering of inkomensverlies, maar niet voorzienbare schade of normaal maatschappelijk risico. - Je moet binnen vijf jaar na het onherroepelijk worden van het bestemmingsplan een aanvraag indienen bij de gemeente, met een drempelbedrag dat je terugkrijgt bij toewijzing. - De tegemoetkoming wordt berekend op basis van een taxatie, minus een eigen risico van minimaal 2% (of meer bij indirecte schade). - Bij afwijzing kun je bezwaar maken bij de gemeente en vervolgens in beroep gaan bij de rechtbank. - Huurders komen meestal niet in aanmerking voor planschade, maar kunnen mogelijk andere regelingen benutten.