Pleegzorg betekent dat een kind tijdelijk of voor langere tijd in een ander gezin woont. De pleegouders verzorgen het kind, terwijl de juridische ouders meestal de ouders blijven.
Wanneer pleegzorg?
Pleegzorg kan nodig zijn als:
- De thuissituatie tijdelijk onveilig is
- Ouders door omstandigheden niet kunnen zorgen (ziekte, crisis)
- Een kind specialistische verzorging nodig heeft
- Als onderdeel van een kinderbeschermingsmaatregel (OTS, uithuisplaatsing)
Vormen van pleegzorg
| Vorm | Kenmerken | Duur |
| Crisisopvang | Directe opvang bij acute situatie | Maximaal 4 weken |
| Hulpverleningsvariant | Tijdelijke opvang, terugkeer naar ouders is doel | Meestal < 2 jaar |
| Opvoedingsvariant | Langdurige plaatsing, pleegouders nemen opvoeding over | Tot meerderjarigheid |
| Deeltijdpleegzorg | Weekenden of vakanties | Variabel |
| Netwerkpleegzorg | Bij bekenden van het kind (familie, buren) | Variabel |
Wie is verantwoordelijk?
Bij pleegzorg zijn meerdere partijen betrokken:
- Ouders: Behouden meestal het gezag, nemen grote beslissingen
- Pleegouders: Dagelijkse verzorging en opvoeding
- Pleegzorgorganisatie: Begeleiding van pleegouders
- Gecertificeerde instelling: Bij OTS: toezicht en coördinatie
- Gemeente: Financiering via Jeugdwet
Pleegvergoeding
Pleegouders ontvangen een pleegvergoeding voor de kosten van het kind:
- Basisbedrag voor verzorging en opvoeding
- Toeslagen mogelijk bij bijzondere situaties
- Kinderbijslag gaat naar pleegouders
Rechten van pleegouders
- Recht op begeleiding door pleegzorgorganisatie
- Recht op informatie over het kind
- Blokkaderecht (bij langdurige plaatsing: weigeren terugplaatsing)
- Na 1 jaar: meepraten bij belangrijke beslissingen
Wat is het verschil tussen pleegzorg en adoptie?
Bij pleegzorg blijven de biologische ouders meestal de juridische ouders. Bij adoptie worden de adoptieouders de juridische ouders en wordt de band met de biologische ouders verbroken. Pleegzorg is vaak tijdelijk, adoptie is definitief.
Houden de ouders contact met hun kind in pleegzorg?
Meestal wel. Er wordt een bezoekregeling afgesproken. Het doel is vaak om te werken aan terugkeer naar de ouders. Bij langdurige pleegzorg kan het contact beperkter zijn.
Wat als de ouders hun kind terug willen?
Dit wordt zorgvuldig bekeken. Bij vrijwillige pleegzorg hebben ouders in principe recht op terugplaatsing. Bij gedwongen plaatsing beslist de rechter. Pleegouders hebben na 1 jaar een blokkaderecht.
## Veelgestelde vragen
**Hoe word ik pleegouder in Nederland?**
Om pleegouder te worden, meld je je aan bij een pleegzorgorganisatie of je gemeente. Je doorloopt een screening (onderzoek naar geschiktheid, antecedenten, gezondheid) en een voorbereidende training. Daarna word je gekoppeld aan een kind dat bij jou past. Het proces duurt gemiddeld 3 tot 6 maanden. Je kunt kiezen voor kortdurende of langdurige pleegzorg, afhankelijk van je situatie en wensen.
**Hoeveel geld krijgen pleegouders per maand?**
Pleegouders ontvangen een pleegvergoeding die afhankelijk is van de leeftijd van het kind en eventuele extra zorgbehoeften. Het basisbedrag varieert tussen € 400 en € 1.000 per maand. Daarnaast ontvangen pleegouders kinderbijslag en eventuele toeslagen voor bijzondere kosten (bijv. therapie). De exacte bedragen verschillen per gemeente en pleegzorgorganisatie.
**Kunnen pleegouders weigeren een kind terug te geven aan de ouders?**
Ja, na een jaar pleegzorg hebben pleegouders een *blokkaderecht*. Dit betekent dat zij kunnen weigeren het kind terug te plaatsen als zij vinden dat dit niet in het belang van het kind is. Bij een gedwongen plaatsing (via kinderbescherming) beslist uiteindelijk de rechter. Pleegouders kunnen hun zorgen kenbaar maken bij de pleegzorgorganisatie of de gecertificeerde instelling.
**Wat zijn de rechten van biologische ouders tijdens pleegzorg?**
Biologische ouders behouden meestal het ouderlijk gezag en hebben recht op informatie over hun kind. Ze mogen (meestal) contact houden via een bezoekregeling en worden betrokken bij belangrijke beslissingen, zoals medische behandelingen of schoolkeuzes. Bij vrijwillige pleegzorg kunnen ouders in principe hun kind terugvragen, tenzij de rechter anders beslist.
**Hoe lang duurt pleegzorg gemiddeld?**
De duur van pleegzorg hangt af van de situatie. Crisisopvang duurt maximaal 4 weken, terwijl hulpverleningspleegzorg vaak korter dan 2 jaar is. Langdurige pleegzorg kan duren tot het kind 18 jaar wordt. Bij netwerkpleegzorg (bij familie of bekenden) is de duur variabel en afhankelijk van de afspraken tussen alle betrokkenen.
**Kunnen pleegouders een kind later adopteren?**
Adoptie is mogelijk, maar alleen als de biologische ouders hun ouderlijke rechten opgeven of als de rechter deze afneemt. Dit gebeurt alleen in uitzonderlijke gevallen, bijvoorbeeld bij langdurige uithuisplaatsing waarbij terugkeer naar de ouders niet meer mogelijk is. Pleegzorg is primair bedoeld als tijdelijke oplossing; adoptie is een definitieve juridische stap.
**Wat gebeurt er als pleegouders en biologische ouders ruzie hebben?**
Bij conflicten bemiddelt de pleegzorgorganisatie of gecertificeerde instelling. Zij proberen tot een oplossing te komen die het belang van het kind vooropstelt. Als dit niet lukt, kan de rechter worden ingeschakeld, bijvoorbeeld om de bezoekregeling aan te passen of om te beslissen over terugplaatsing. Pleegouders en ouders worden altijd gestimuleerd om samen te werken.
### TL;DR
Pleegzorg biedt kinderen een tijdelijk of langdurig thuis bij pleegouders, terwijl de biologische ouders vaak het gezag behouden. Er zijn verschillende vormen, van crisisopvang tot langdurige plaatsing. Pleegouders krijgen een vergoeding en hebben rechten, zoals het blokkaderecht na een jaar. Het doel is meestal om te werken aan terugkeer naar de ouders, tenzij dit niet mogelijk is.
### Key Takeaways
- Pleegzorg is bedoeld voor kinderen die tijdelijk niet thuis kunnen wonen, bijvoorbeeld door onveilige situaties of ziekte van de ouders.
- Er zijn vijf vormen van pleegzorg, variërend van crisisopvang (max. 4 weken) tot langdurige plaatsing (tot 18 jaar).
- Pleegouders ontvangen een maandelijkse vergoeding en hebben rechten, zoals het blokkaderecht na een jaar.
- Biologische ouders behouden meestal het gezag en hebben recht op contact, tenzij de rechter anders beslist.
- Pleegzorg is vaak tijdelijk; adoptie is alleen mogelijk als de biologische ouders hun rechten opgeven of verliezen.