Poortwachterprocedure in Amsterdam
De poortwachterprocedure vormt een essentieel onderdeel van het Nederlandse arbeidsrecht en verplicht werkgevers en werknemers in Amsterdam om intensief samen te werken bij de re-integratie van zieke medewerkers. Dit traject versnelt de terugkeer naar de werkvloer en helpt langdurig verzuim te vermijden, wat bijzonder relevant is in een dynamische stad als Amsterdam met haar diverse economie. De procedure valt onder de Wet Verbetering Poortwachter en is verplicht voor alle Amsterdamse werkgevers en werknemers bij ziekte die twee weken overschrijdt.
Wettelijke basis van de poortwachterprocedure
Deze procedure is geregeld in de Wet Verbetering Poortwachter, ingevoerd in 2002 en later verfijnd. Ze is verankerd in wetten zoals de Wet op de Arbeidsongeschiktheidsverzekering (WAO), de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) en de Ziektewet. Artikel 7:658a van het Burgerlijk Wetboek (BW) benadrukt de loondoorbetalingsplicht tijdens ziekte, met re-integratie als speerpunt.
Het UWV (Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen) houdt toezicht op de naleving. In Amsterdamse gevallen kan het UWV sancties instellen, zoals een verlengde loondoorbetalingsplicht voor werkgevers of een reductie op de WIA-uitkering voor werknemers. Beide partijen moeten proactief handelen: werkgevers stellen een plan van aanpak op, terwijl werknemers actief deelnemen aan re-integratie. Voor lokaal advies in Amsterdam raden we aan contact op te nemen met het Juridisch Loket Amsterdam.
Hoe werkt de poortwachterprocedure in de praktijk in Amsterdam?
In Amsterdam verloopt de poortwachterprocedure in duidelijke fasen, afgestemd op de Ziektewet- en WIA-periodes. Het proces start bij ziekte-melding en culmineert bij voorkeur in een effectieve re-integratie. Hier een stapsgewijze toelichting, met oog op de stedelijke context:
- Melding en eerste week: De werknemer meldt zich ziek bij de werkgever. Binnen een week rapporteert de werkgever dit aan de arbodienst of bedrijfsarts, vaak via lokale Amsterdamse voorzieningen.
- Probleemanalyse (week 2-6): De bedrijfsarts evalueert beperkingen en capaciteiten. Werkgever en werknemer voeren een eerste overleg, waarbij Amsterdamse werkdruk een rol kan spelen.
- Plan van aanpak (week 6): Tussen week 6 en 8 ontwikkelen werkgever en werknemer een concreet re-integratieplan, inclusief aanpassingen zoals flexibele uren in een bruisende stad als Amsterdam.
- Evaluatie en aanpassing (week 8-104): Het UWV beoordeelt het plan elke zes weken en stuurt bij indien nodig. Na 104 weken (twee jaar) controleert het UWV de inspanningen voor de WIA-aanvraag, rekening houdend met lokale arbeidsmarktopties.
- Afsluiting traject: Bij succesvolle re-integratie stopt het proces. Zo niet, volgt een WIA-beoordeling.
De procedure is bindend: het UWV controleert op 'voldoende re-integratie-inspanningen', inclusief 'spoor 1' (terugkeer bij de eigen werkgever) en 'spoor 2' (plaatsing elders), wat in Amsterdam's competitieve banenmarkt cruciaal is.
Rechten en plichten in de poortwachterprocedure
Werkgevers en werknemers in Amsterdam hebben specifieke rechten en verplichtingen. Voor de werknemer:
- Plichten: Actief bijdragen aan re-integratie, zoals medische richtlijnen opvolgen en passend werk uitproberen. Weigering kan leiden tot loonstopzetting of uitkeringskorting; het Juridisch Loket Amsterdam biedt hier gratis ondersteuning.
- Rechten: Recht op loondoorbetaling (ten minste 70% van het salaris, dikwijls 100% in jaar één), bescherming van medische privacy en hulp bij re-integratie, mogelijk via Amsterdamse re-integratiebureaus.
Voor de werknemer geldt: (let op: dit lijkt een duplicatie in origineel, bedoeld werkgever)
- Plichten: Re-integratie stimuleren, een plan opstellen en het UWV informeren. Bij nalaten kan de loondoorbetalingsplicht tot een jaar verlengd worden, vooral bij Amsterdamse MKB-bedrijven.
- Rechten: Vergoeding van kosten via de arbodienst en inzage in UWV-oordelen; de Gemeente Amsterdam kan aanvullende lokale programma's bieden.
Vertrouwelijkheid is key: medische data mag enkel met toestemming worden uitgewisseld, in lijn met privacyregels.
Praktische voorbeelden van de poortwachterprocedure in Amsterdam
Neem Anna, een marketingmedewerker bij een Amsterdams reclamebureau, die uitvalt door stress. Haar werkgever meldt dit meteen bij de arbodienst. In week 2 consulteert de bedrijfsarts haar en identificeert beperkingen in deadline-werk. Het plan van aanpak (week 6) voorziet in parttime terugkeer met creatievere taken en coaching, passend bij Amsterdam's innovatieve sector.
Het UWV evalueert periodiek. Na vijf maanden hervat Anna fulltime werk. Zonder deze stappen had het verzuim aangesleept, met risico op sancties voor de werkgever. Een ander geval: een horecawerknemer met een knieblessure kan niet terug in de bediening (spoor 1). Via spoor 2 vindt de werkgever een rol als planner bij een nabijgelegen hotel, goedgekeurd door het UWV, met transitievergoeding na twee jaar.
Vergelijking van spoor 1 en spoor 2
| Aspect | Spoor 1 | Spoor 2 |
|---|---|---|
| Focus | Terugkeer bij eigen werkgever | Werk bij andere werkgever |
| Tijdlijn | Vanaf melding ziekte | Vanaf 1e jaar, als spoor 1 faalt |
| Kosten | Door werkgever | Gedeeld met UWV |
| Voorbeeld | Aangepaste functie | Outplacement |
Veelgestelde vragen over de poortwachterprocedure
Wat als ik niet akkoord ga met het plan van aanpak?
Als werknemer in Amsterdam kun je bezwaar aantekenen, maar doe dit schriftelijk en onderbouwd. Het UWV bemiddelt indien nodig. Zonder instemming loop je risico op sancties, dus schakel het Juridisch Loket Amsterdam in voor juridisch advies.