TBS (terbeschikkingstelling)

TBS is een maatregel voor daders met een psychische stoornis. Het doel is behandeling en beveiliging van de maatschappij. TBS kan jarenlang duren en wordt steeds verlengd zolang er gevaar bestaat.

Wat is TBS?

Terbeschikkingstelling (TBS) is een maatregel die de rechter kan opleggen aan daders die ten tijde van het delict een psychische stoornis hadden. TBS is geen straf maar een behandelmaatregel.

Doel

Behandeling van de stoornis
Verminderen van recidivegevaar
Beveiliging van de maatschappij
Resocialisatie indien mogelijk

Voorwaarden voor TBS

TBS kan alleen worden opgelegd als aan bepaalde voorwaarden is voldaan.

Vereisten (art. 37a Sr)

Misdrijf waarop 4 jaar of meer staat
Of bepaalde met name genoemde misdrijven
Psychische stoornis ten tijde van het feit
Gevaar voor herhaling of veiligheid
Rapportage van gedragsdeskundigen

Vormen van TBS

Er zijn twee varianten van TBS.

TBS met dwangverpleging

Opname in een tbs-kliniek (FPC)
Intensieve behandeling
Zwaarste vorm van TBS
Onbepaalde duur

TBS met voorwaarden

Geen opname in kliniek
Strikte voorwaarden
Ambulante behandeling
Maximaal 9 jaar

Duur van TBS

TBS duurt in principe 2 jaar maar kan steeds worden verlengd.

Verlenging

Situatie	Verlenging
Geweldsmisdrijf	Onbeperkt verlengbaar
Niet-geweldsmisdrijf	Maximaal 4 jaar totaal
Toetsing	Jaarlijks door rechtbank

Behandeling

In een tbs-kliniek krijgt de patiënt intensieve behandeling.

Behandelprogramma

Psychiatrische behandeling
Psychotherapie
Medicatie
Dagbesteding en arbeid
Sociale vaardigheden
Resocialisatie

Verlof en uitstroom

Tijdens TBS zijn er verschillende verlofvormen.

Verlofvormen

Begeleid verlof
Onbegeleid verlof
Transmuraal verlof (buiten kliniek wonen)
Proefverlof (laatste fase)
Voorwaardelijke beëindiging

TBS en gevangenisstraf

TBS wordt vaak gecombineerd met gevangenisstraf. Eerst wordt de gevangenisstraf uitgezeten, daarna volgt de TBS.

Longstay

Als behandeling niet aanslaat en het recidivegevaar blijft bestaan, kan iemand in longstay worden geplaatst: langdurige, beveiligde opname zonder behandeldoel.

Veelgestelde vragen

Wat is mijn retourrecht?

Bij online aankopen heb je 14 dagen retourrecht zonder opgaaf van reden, tenzij de wettelijke uitzonderingen gelden.

Hoe lang geldt de wettelijke garantie?

Goederen moeten minimaal 2 jaar meewerken. Defecten die binnen 6 maanden ontstaan worden verondersteld al aanwezig te zijn.

Kan ik rente eisen over schulden?

Ja, je kunt wettelijke rente eisen (momenteel ongeveer 8% per jaar) over het openstaande bedrag.

Wat kan ik doen tegen oneerlijke handelspraktijken?

Je kunt klacht indienen bij de consumentenbond, de overheid of naar de rechter gaan.

Wat is een kredietovereenkomst?

Een kredietovereenkomst regelt hoe je geld leent, wat de rente is, en hoe je dit terugbetaalt.

## Veelgestelde vragen **Hoe lang duurt TBS gemiddeld en wanneer stopt het?** TBS duurt minimaal 2 jaar, maar kan onbeperkt verlengd worden als er gevaar voor herhaling bestaat. Bij geweldsmisdrijven is er geen maximumduur, bij niet-geweldsmisdrijven maximaal 4 jaar. TBS stopt pas als de rechter oordeelt dat het recidivegevaar voldoende is afgenomen. Jaarlijks beoordeelt de rechtbank of verlenging nodig is. Bij succesvolle behandeling kan TBS voorwaardelijk worden beëindigd met strikte voorwaarden. **Kan ik TBS weigeren of tegenhouden?** TBS is een rechterlijke maatregel en kan niet zomaar worden geweigerd. Wel kun je bezwaar maken tegen de oplegging via een advocaat, bijvoorbeeld als de psychische stoornis of het gevaar niet voldoende is aangetoond. Tijdens de behandeling kun je verzoeken indienen voor wijzigingen, zoals overplaatsing of verlof. Een advocaat kan je helpen bij het aanvechten van verlengingen of longstay-plaatsing. **Wat zijn de verschillen tussen TBS met dwangverpleging en TBS met voorwaarden?** TBS met dwangverpleging betekent opname in een gesloten kliniek (FPC) met intensieve behandeling en onbepaalde duur. TBS met voorwaarden is ambulante behandeling zonder opname, met strikte regels (bijv. meldplicht, therapie) en maximaal 9 jaar. Dwangverpleging wordt opgelegd bij ernstig gevaar, terwijl voorwaardelijke TBS mogelijk is als het risico beheersbaar is buiten een kliniek. Beide vereisen regelmatige toetsing. **Mag iemand met TBS verlof krijgen en hoe werkt dat?** Ja, verlof is mogelijk als onderdeel van de resocialisatie. Eerst krijg je begeleid verlof (met begeleider), later mogelijk onbegeleid. In de laatste fase kan proefverlof of transmuraal verlof (buiten de kliniek wonen) volgen. Verlof wordt stapsgewijs toegekend na positieve evaluaties door behandelaars en de rechtbank. Bij overtredingen of verhoogd risico kan verlof direct worden ingetrokken. **Wat gebeurt er als behandeling niet aanslaat?** Als behandeling geen effect heeft en het recidivegevaar blijft bestaan, kan de rechter besluiten tot longstay. Dit is een langdurige, beveiligde opname zonder actief behandeldoel, gericht op bescherming van de samenleving. Longstay-patiënten verblijven in speciale afdelingen binnen een TBS-kliniek. Jaarlijks wordt beoordeeld of terugkeer naar reguliere TBS of beëindiging mogelijk is, maar dit komt zelden voor. **Wordt TBS altijd gecombineerd met gevangenisstraf?** Nee, maar vaak wel. Als de dader naast TBS ook een gevangenisstraf krijgt, wordt eerst de straf uitgezeten en daarna de TBS-maatregel uitgevoerd. Bij lichtere misdrijven of als de stoornis de hoofdzaak is, kan de rechter alleen TBS opleggen. De combinatie hangt af van de ernst van het delict, de psychische toestand en het gevaar voor herhaling. **Hoe kan familie of naasten contact houden met iemand in TBS?** Contact is mogelijk, maar wordt gereguleerd door de kliniek. Familie kan brieven sturen, bezoeken (vaak met afspraak) en soms telefoneren. Bij begeleid verlof kunnen bezoeken buiten de kliniek plaatsvinden. De behandelaars bepalen de regels, bijvoorbeeld of er beperkingen gelden vanwege veiligheid of behandelbelang. Advocaten kunnen helpen bij het aanvragen van meer contactmogelijkheden. ### TL;DR TBS is een behandelmaatregel voor daders met een psychische stoornis, gericht op beveiliging en resocialisatie. Het duurt minimaal 2 jaar en kan onbeperkt verlengd worden bij geweldsmisdrijven. Er zijn twee vormen: dwangverpleging (opname) of voorwaardelijke TBS (ambulant). Verlof en uitstroom zijn mogelijk na positieve evaluaties, maar bij falende behandeling volgt longstay. ### Key Takeaways - TBS is geen straf maar een behandelmaatregel voor daders met een psychische stoornis, bedoeld om recidive te voorkomen. - Er zijn twee vormen: TBS met dwangverpleging (opname in kliniek) of TBS met voorwaarden (ambulant, max. 9 jaar). - TBS duurt minimaal 2 jaar en kan onbeperkt verlengd worden bij geweldsmisdrijven; jaarlijkse toetsing door de rechtbank is verplicht. - Verlof en resocialisatie zijn mogelijk, maar alleen na zorgvuldige evaluatie en in stappen. - Als behandeling niet aanslaat, kan longstay volgen: langdurige opname zonder actief behandeldoel.