Uitlevering verdachte in Amsterdam

Uitlevering van verdachten in Amsterdam

Uitlevering verdachte houdt in dat Nederland iemand overlevert aan een ander land voor vervolging of strafuitvoering. Dit volgt strikte regels uit Nederlandse wetgeving en internationale afspraken, met oog voor basisrechten. Voor Amsterdammers is dit relevant door de internationale luchthaven Schiphol en de haven, waar veel grensoverschrijdende zaken spelen. Zoek hulp bij het Juridisch Loket Amsterdam voor advies.

Wat betekent uitlevering?

Uitlevering (of extraditie) is de officiële overdracht van een verdachte of veroordeelde van het gevraagde land (Nederland) naar het vragende land. Het voorkomt dat iemand straffeloos wegkomt door de grens over te steken. In Nederland hanteren we principes als dubbele strafbaarheid, specialiteit en non bis in idem. Bij de Rechtbank Amsterdam worden veel van deze zaken behandeld.

Twee belangrijke vormen:

• Traditionele uitlevering naar landen buiten de EU.
• Europees Aanhoudingsbevel (EAB) voor snelle EU-overlevering.

Wettelijke grondslagen

Regels staan in Boek 2, Titel I van het Wetboek van Strafvordering (Sv) (art. 2-55). Voor niet-EU-landen geldt de Wet uitlevering (1912, gewijzigd). EU-zaken vallen onder de Overleveringswet (2005), gebaseerd op Kaderbesluit 2002/584/JBZ.

Belangrijke verdragen:

• Europees Verdrag inzake uitlevering (1957).
• Bilaterale verdragen, zoals met de Verenigde Staten.
• Art. 6 EVRM en Art. 19 EU-Grondrechtenhandvest.

Nederland levert eigen nationals meestal niet uit aan niet-EU-landen (art. 2 Sv), maar binnen EU wel met garanties.

Procedure bij uitlevering in Amsterdam

Stappenplan:

1. Verzoek: Via diplomatie, Eurojust of Europol.
2. Voorlopige hechtenis: Op basis van EAB of nationaal bevel (art. 12 Overleveringswet), vaak op Schiphol.
3. Hoorzitting: Bij de rechter-commissaris binnen 24 uur (art. 14 Overleveringswet), bij Rechtbank Amsterdam.
4. Raadkamer: Beslissing binnen 5 dagen (art. 16).
5. Beroep: Gerechtshof en Hoge Raad.
6. Minister: Van Justitie en Veiligheid beslist definitief.

EAB-procedure: Maximaal 60 dagen.

Voorwaarden en weigeringen

Mogelijk bij:

• Dubbele strafbaarheid (art. 2 Sv).
• Geen politieke/fiscale/militaire delicten (art. 3 Sv).
• Minimaal 1 jaar straf (art. 2 Sv).
• Geen non bis in idem.
• Specialiteitsbeginsel.

Weigeren bij risico op mensenrechtenschendingen (art. 25 Overleveringswet).

Vergelijking EAB en traditioneel

Rechten van verdachten in Amsterdam

Je hebt recht op:

• Advocaat (art. 13 Overleveringswet); gratis via Juridisch Loket Amsterdam.
• Hoor en tegenbewijs.
• Beroep tot Hoge Raad.
• Bescherming tegen foltering (art. 3 EVRM).

Meewerkplicht; anders langere detentie.

Voorbeelden uit de praktijk

Voorbeeld 1: Amsterdammer aangehouden op Schiphol via EAB uit België voor diefstal. Rechtbank Amsterdam keurt overlevering goed na hoorzitting.

Voorbeeld 2: VS-verzoek voor cyberfraude; geweigerd door Hoge Raad wegens procesrisico's.

Voorbeeld 3: EAB-zaak moord, overlevering naar Duitsland goedgekeurd ondanks roots in Amsterdam.

Veelgestelde vragen