Terug naar Encyclopedie
Strafrecht

Valsheid in geschrifte

Valsheid in geschrifte is het vervalsen van documenten. Lees over de vereisten, voorbeelden en de maximumstraf van 6 jaar.

6 min leestijd

Valsheid in geschrifte is het vervalsen van documenten of het opmaken van valse geschriften om ze als echt te gebruiken. Het is een veelvoorkomend delict bij fraude.

Wat is valsheid in geschrifte?

Artikel 225 Wetboek van Strafrecht onderscheidt twee vormen:

  • Lid 1 - Het vervalsen van een bestaand geschrift
  • Lid 2 - Het opzettelijk gebruiken van een vals geschrift

Vereisten

Voor strafbaarheid is vereist:

  • Een geschrift dat bestemd is om tot bewijs te dienen
  • Valsheid (inhoudelijk onjuist of vervalst)
  • Oogmerk om het als echt te gebruiken
  • Mogelijk nadeel voor een ander

Voorbeelden

  • Een handtekening vervalsen
  • Een diploma vervalsen
  • Valse facturen opmaken
  • Een arbeidscontract antedateren
  • Bankafschriften manipuleren
  • Een medische verklaring vervalsen

Maximumstraf

Op valsheid in geschrifte staat maximaal 6 jaar gevangenisstraf. Bij authentieke akten (notariële akten) is dat maximaal 7 jaar.

Relatie met andere delicten

Valsheid in geschrifte gaat vaak samen met oplichting, belastingfraude of uitkeringsfraude. De valse documenten dienen dan als middel om de andere fraude te plegen.

Bewijs

Het bewijs wordt vaak geleverd door documentonderzoek: vergelijking van handtekeningen, onderzoek naar papier en inkt, metadata van digitale documenten.

Veelgestelde vragen

Wat is mijn retourrecht?

Bij online aankopen heb je 14 dagen retourrecht zonder opgaaf van reden, tenzij de wettelijke uitzonderingen gelden.

Hoe lang geldt de wettelijke garantie?

Goederen moeten minimaal 2 jaar meewerken. Defecten die binnen 6 maanden ontstaan worden verondersteld al aanwezig te zijn.

Kan ik rente eisen over schulden?

Ja, je kunt wettelijke rente eisen (momenteel ongeveer 8% per jaar) over het openstaande bedrag.

Wat kan ik doen tegen oneerlijke handelspraktijken?

Je kunt klacht indienen bij de consumentenbond, de overheid of naar de rechter gaan.

Wat is een kredietovereenkomst?

Een kredietovereenkomst regelt hoe je geld leent, wat de rente is, en hoe je dit terugbetaalt.

## Veelgestelde vragen **Wanneer is iets strafbaar als valsheid in geschrifte?** Iets is strafbaar als valsheid in geschrifte als een geschrift (bijv. een contract, diploma of factuur) opzettelijk wordt vervalst of als een vals document bewust als echt wordt gebruikt. Er moet sprake zijn van een oogmerk om het document als echt te laten gelden, en het moet bedoeld zijn om als bewijs te dienen. Daarnaast moet er mogelijk nadeel voor een ander ontstaan, zoals financieel verlies of reputatieschade. Bijvoorbeeld: een vervalst arbeidscontract gebruiken om een hypotheek te krijgen. **Wat is het verschil tussen vervalsen en gebruiken van een vals geschrift?** Vervalsen (Art. 225 lid 1 Sr) betekent dat je zelf een bestaand document verandert of een volledig vals document maakt, zoals een handtekening namaken. Gebruiken van een vals geschrift (Art. 225 lid 2 Sr) houdt in dat je een al vals document bewust als echt presenteert, bijvoorbeeld door een vervalst diploma in te leveren bij een werkgever. Beide handelingen zijn strafbaar, maar het gebruik van een vals geschrift kan ook strafbaar zijn als je het document niet zelf hebt vervalst. **Wat zijn de mogelijke straffen voor valsheid in geschrifte?** De maximale straf voor valsheid in geschrifte is 6 jaar gevangenisstraf. Als het gaat om een authentieke akte, zoals een notariële akte, kan de maximale straf oplopen tot 7 jaar. De rechter houdt rekening met de ernst van de fraude, het veroorzaakte nadeel en eventuele eerdere veroordelingen. Naast een gevangenisstraf kan ook een geldboete worden opgelegd of een taakstraf. Bijkomende gevolgen kunnen zijn: schadevergoeding aan het slachtoffer of reputatieschade. **Hoe wordt valsheid in geschrifte bewezen?** Het bewijs wordt vaak geleverd door forensisch onderzoek, zoals het vergelijken van handtekeningen, het analyseren van papier en inkt, of het onderzoeken van metadata in digitale documenten. Getuigenverklaringen en deskundigenrapporten spelen ook een rol. De officier van justitie moet aantonen dat het document vals is, dat er opzet was om het als echt te gebruiken, en dat er nadeel is ontstaan. Bij digitale documenten kan bijvoorbeeld worden gekeken naar de herkomst en wijzigingsgeschiedenis. **Kan ik vervolgd worden als ik per ongeluk een vals document gebruik?** Nee, voor strafbaarheid is opzet vereist. Je moet bewust weten dat het document vals is en het toch willen gebruiken als echt. Als je bijvoorbeeld een vervalst diploma van een tussenpersoon ontvangt zonder te weten dat het vals is, ben je niet strafbaar. Wel kun je civielrechtelijk aansprakelijk zijn als je het document onzorgvuldig hebt gecontroleerd, bijvoorbeeld bij een zakelijke transactie. Altijd kritisch blijven bij verdachte documenten. **Wat moet ik doen als ik slachtoffer ben van valsheid in geschrifte?** Als je slachtoffer bent, doe dan aangifte bij de politie. Verzamel alle bewijzen, zoals het valse document, correspondentie en eventuele getuigenverklaringen. Neem contact op met een advocaat om civielrechtelijke stappen te overwegen, zoals een schadeclaim. Bij financieel nadeel kun je ook een klacht indienen bij de Autoriteit Financiële Markten (AFM) of de Belastingdienst, afhankelijk van de situatie. Snel handelen vergroot de kans op herstel van schade. **Is valsheid in geschrifte hetzelfde als oplichting?** Nee, maar ze hangen vaak samen. Valsheid in geschrifte richt zich specifiek op het vervalsen of gebruiken van valse documenten. Oplichting (Art. 326 Sr) gaat over het opzettelijk bedriegen van iemand om financieel voordeel te behalen, bijvoorbeeld door valse documenten te gebruiken. Als je een vals diploma gebruikt om een baan te krijgen en daarmee geld ontvangt, kun je voor beide delicten worden vervolgd. Valsheid in geschrifte is vaak een middel om oplichting te plegen. ### TL;DR Valsheid in geschrifte is het vervalsen of bewust gebruiken van valse documenten met het oogmerk ze als echt te laten gelden, wat maximaal 6 jaar gevangenisstraf kan opleveren. Het delict vereist opzet, een vals geschrift dat als bewijs dient, en mogelijk nadeel voor een ander. Vaak gaat het samen met fraude, zoals oplichting of belastingontduiking. ### Key Takeaways - Valsheid in geschrifte kan bestaan uit het vervalsen van een document of het bewust gebruiken van een vals document. - Er is opzet vereist: je moet weten dat het document vals is en het willen gebruiken als echt. - De maximale straf is 6 jaar gevangenisstraf, of 7 jaar bij authentieke akten (bijv. notariële akten). - Het delict gaat vaak samen met andere vormen van fraude, zoals oplichting of uitkeringsfraude. - Als slachtoffer kun je aangifte doen en civielrechtelijke stappen ondernemen om schade te verhalen.