Een voorlopige voorziening is een spoedmaatregel van de rechter. Je vraagt dit aan als je niet kunt wachten op de uitkomst van bezwaar of beroep.
Wat is een voorlopige voorziening?
Een voorlopige voorziening is een tijdelijke maatregel die geldt totdat er een definitieve beslissing is. De voorzieningenrechter kan bijvoorbeeld:
- Een besluit schorsen
- Een voorlopige regeling treffen
- De werking van een besluit opschorten
Wanneer aanvragen?
Een voorlopige voorziening is zinvol bij:
- Dreigende onomkeerbare gevolgen
- Sloop- of bouwplannen die doorgaan
- Stopzetting van een uitkering
- [Intrekking van een vergunning](https://rechtshulpamsterdam.nl/encyclopedie/vergunning-van-rechtswege)
Voorwaarden
- Je moet bezwaar of beroep hebben ingediend (of gelijktijdig)
- Er moet spoedeisend belang zijn
- Afweging van belangen moet in jouw voordeel uitvallen
Procedure
| Stap | Toelichting |
| Verzoekschrift | Indienen bij de rechtbank |
| Griffierecht | € 50 (sociaal) of € 187 (overig) |
| Zitting | Meestal binnen 2-4 weken |
| Uitspraak | Vaak mondeling na de zitting |
Kortsluiting
De voorzieningenrechter kan 'kortsluiten': direct uitspraak doen in de hoofdzaak als de zaak duidelijk is. Dan is de bodemzaak ook meteen beslist.
Veelgestelde vragen
Hoe snel beslist de voorzieningenrechter?
Meestal binnen 2-4 weken. Bij extreme spoed soms binnen dagen.
Is de voorlopige voorziening definitief?
Nee, het is een tijdelijke maatregel. De definitieve beslissing volgt in de hoofdzaak.
Wat als mijn verzoek wordt afgewezen?
Dan geldt het oorspronkelijke besluit. Je bodemzaak (bezwaar/beroep) loopt wel door.
## Veelgestelde vragen
**Kan ik een voorlopige voorziening aanvragen zonder bezwaar of beroep?**
Nee, je moet altijd eerst bezwaar maken of beroep instellen tegen het besluit. Een voorlopige voorziening vraag je aan als je niet kunt wachten op de uitkomst daarvan. Je kunt het verzoek wel gelijktijdig indienen met je bezwaar of beroep. Zonder lopende procedure heeft de rechter geen grond om een voorlopige maatregel te treffen.
**Hoe bewijs ik dat er spoedeisend belang is?**
Je moet aantonen dat wachten op de definitieve uitspraak onaanvaardbare gevolgen heeft. Bijvoorbeeld: dreigende sloop van je huis, stopzetting van een uitkering waardoor je in financiële problemen komt, of gezondheidsrisico's door een besluit. Verzamel bewijs zoals brieven, medische verklaringen of financiële overzichten en vermeld dit duidelijk in je verzoekschrift.
**Wat kost een voorlopige voorziening en wie betaalt de kosten?**
Het griffierecht bedraagt €50 (voor sociale zaken) of €187 (voor andere zaken). Als je wint, kan de tegenpartij (vaak de overheid) worden veroordeeld om deze kosten te vergoeden. Bij verlies betaal je zelf de kosten. Soms kun je griffierechtvermindering aanvragen als je een laag inkomen hebt. Advocaatkosten zijn niet verplicht, maar kunnen wel helpen.
**Hoe verloopt de zitting bij de voorzieningenrechter?**
De zitting is informeel en duurt meestal kort (15-30 minuten). Je krijgt de kans om je standpunt toe te lichten, waarna de tegenpartij reageert. De rechter stelt vaak vragen om de spoedeisendheid en belangen af te wegen. Je mag zelf spreken of een advocaat meenemen. Na de zitting doet de rechter vaak direct mondeling uitspraak, met een schriftelijke bevestiging later.
**Wat gebeurt er als de voorlopige voorziening wordt toegekend?**
De rechter kan bijvoorbeeld het besluit schorsen, een tijdelijke regeling treffen of de uitvoering opschorten. Deze maatregel geldt tot de definitieve uitspraak in de hoofdzaak. Je moet je wel houden aan eventuele voorwaarden die de rechter stelt. Als de hoofdzaak later anders uitpakt, kan de voorlopige voorziening alsnog worden herroepen.
**Kan ik in hoger beroep tegen de uitspraak van de voorzieningenrechter?**
Nee, tegen een uitspraak in een voorlopige-voorzieningprocedure kun je niet direct in hoger beroep. Wel kun je een nieuw verzoek indienen bij dezelfde rechter als de omstandigheden veranderen. Als de hoofdzaak (bezwaar of beroep) later wordt behandeld, kun je daar alsnog je gelijk halen. De uitspraak in de hoofdzaak is wel definitief.
**Wat is het verschil tussen een voorlopige voorziening en een kort geding?**
Een voorlopige voorziening vraag je aan binnen een lopende bezwaar- of beroepsprocedure en richt zich op het schorsen van een besluit. Een kort geding is een zelfstandige procedure voor spoedeisende zaken buiten bezwaar of beroep om. Beide zijn tijdelijk, maar een kort geding kan ook worden gebruikt voor andere spoedeisende geschillen, zoals contractbreuk of onrechtmatige daad.
### TL;DR
Een voorlopige voorziening is een spoedmaatregel van de rechter om tijdelijk een besluit te schorsen of een regeling te treffen, terwijl je bezwaar of beroep loopt. Je hebt spoedeisend belang nodig en moet bewijzen dat wachten onaanvaardbare gevolgen heeft. De procedure duurt meestal 2-4 weken en is niet definitief.
### Key Takeaways
- Een voorlopige voorziening is alleen mogelijk als je al bezwaar of beroep hebt ingediend (of gelijktijdig indient).
- Er moet sprake zijn van spoedeisend belang, zoals dreigende onomkeerbare schade of financiële problemen.
- De procedure is snel (2-4 weken) en de uitspraak is tijdelijk, tot de definitieve beslissing in de hoofdzaak.
- Je betaalt griffierecht (€50 of €187), maar kosten kunnen worden verhaald als je wint.
- Tegen de uitspraak kun je niet direct in hoger beroep, maar de hoofdzaak loopt wel door.