WAMCA-procedure uitgelegd voor Amsterdammers
De WAMCA-procedure (Wet afwikkeling massaschade in collectieve actie) biedt inwoners van Amsterdam en omstreken een krachtige manier om gezamenlijk schade te verhalen op bedrijven of overheden die grootschalige schade veroorzaken. Sinds 1 januari 2020 regelt deze wet een duidelijke route voor collectieve claims, met strenge voorwaarden voor de initiatiefnemer en sterke bescherming voor getroffen burgers in de regio.
Wat houdt de WAMCA-procedure in?
In de WAMCA-procedure kunnen groepen Amsterdammers collectief schade claimen bij incidenten zoals defecte producten, valse reclame of grootschalige datalekken. Deze methode bundelt individuele claims om procedeer- en advocaatkosten te drukken en de onderhandelingspositie te versterken. Het bouwt voort op collectieve acties en massaclaims. Alle zaken lopen exclusief via de Rechtbank Amsterdam, dé gespecialiseerde instantie hiervoor.
Wettelijke grondslag
De WAMCA is opgenomen in Titel 3A van Boek 3 van het Burgerlijk Wetboek (BW), artikelen 7:178 tot 7:191 BW. Vergeleken met de voormalige WCAM (2005) introduceert het een opt-in systeem voor consumenten en hogere eisen aan belangenorganisaties. Dit versterkt het consumentenrecht in Nederland, passend bij EU-regels zoals de Representatieve Actiesrichtlijn.
De WAMCA-procedure in stappen
De procedure volgt een gestructureerd pad bij de Rechtbank Amsterdam. Hier de fasen op rij:
- Dagvaarding indienen: Een gecertificeerde belangenorganisatie (met ANBI-status en representatierecht) start met een dagvaarding bij de Rechtbank Amsterdam, inclusief schadeoorzaak, gedupeerden en gevraagde compensatie.
- Hoorzitting: Binnen 13 weken beoordeelt de rechtbank de toelaatbaarheid; partijen worden gehoord.
- Beslissing over toelaatbaarheid: Bij groen licht volgt publicatie in landelijke media en op een website. Consumenten in Amsterdam hebben 3 maanden voor opt-in.
- Schadebepaling: Akkoord bindt opt-inners direct. Geen akkoord? Dan volgt een fase voor collectieve of individuele berekening.
- Uitvoering en beroep: Het akkoord of vonnis wordt afgehandeld; hoger beroep kan bij het Gerechtshof Amsterdam.
Gemiddeld duurt het 1-3 jaar, afhankelijk van de zaak.
Toelaatbaarheidsvoorwaarden
De Rechtbank Amsterdam controleert vijf criteria (art. 7:181 BW):
- Adequate belangenorganisatie.
- Redelijk voldoende belang voor behandeling.
- Claims over massaschade door aansprakelijkheidsrechtsschending.
- Geen verjaring of verwerking.
- Geschikt voor collectieve afhandeling.
Niet-toelaatbaar? Afwijzing, maar individuele acties blijven open voor Amsterdammers.
Rechten en verplichtingen
Rechten gedupeerden
- Gratis info via website en aankondigingen.
- Opt-in voor consumenten (vrijwillig) of opt-out voor niet-consumenten.
- Compensatie bij geldige claim.
Verplichtingen belangenorganisatie
- Openheid over financiering (third party funding oké, mits transparant).
- Geen profijt; kosten op verweerder.
- Regelmatige updates publiceren.
Verplichtingen verweerder
De verantwoordelijke partij moet assisteren bij schade-inschatting en een claimsregister voeren.
Praktijkcases uit de regio
Case 1: Dieselgate bij Volkswagen. Stichting Auto’s met Roetfilters procedeerde via WAMCA voor sjoemelsoftware-slachtoffers. In 2021 verklaarde de Rechtbank Amsterdam het toelaatbaar; vele Amsterdammers meldden zich aan voor uitkering.
Case 2: KPN-datalek. Een organisatie claimde voor hackslachtoffers. Het akkoord zorgde snel voor vergoedingen, relevant voor veel Amsterdamse KPN-klanten.
Deze voorbeelden illustreren de effectiviteit voor lokale consumenten.
WAMCA versus oude WCAM
| Aspect | WCAM (tot 2020) | WAMCA (sinds 2020) |
|---|---|---|
| Systeem | Opt-out (allen gebonden) | Opt-in consumenten |
| Initiatiefnemer | Stichting met steun | ANBI-organisatie |
| Bevoegdheid | Rechtbank Rotterdam | Rechtbank Amsterdam |
| Schadevordering | Alleen akkoord | Akkoord + vordering |
| Bindend | Voor allen | Voor opt-inners |
Veelgestelde vragen
Kan ik als niet-consument meedoen?
Ja, MKB'ers etc. zijn gebonden tenzij opt-out, maar focus ligt op consumenten. Check consumentenrecht of het Juridisch Loket Amsterdam.
Waarom specifiek Rechtbank Amsterdam?
Exclusieve jurisdictie (art. 7:184 BW) voor expertise en snelheid. Lokale zaken elders naar eigen rechtbank.
Wat zijn de kosten?
Niets voor gedupeerden; alles op verweerder. Organisaties werken no-cure-no-pay of met funding.
Individuele claim als WAMCA mislukt?
Ja, start zelf een zaak; verjaring tikt door. Advies via Juridisch Loket Amsterdam.
Tips voor Amsterdammers
- Houd nieuws in de gaten: Volg aankondigingen op Telegraaf of lokale media.
- Neem contact op met Juridisch Loket Amsterdam voor gratis advies over uw rechten.
- Check bij Gemeente Amsterdam of er lokale meldpunten zijn voor massaschade.
- Sluit tijdig opt-in aan om mee te profiteren.
- Documenteer uw schade zorgvuldig voor bewijs.