Wettelijke vertegenwoordiging van een kind in Amsterdam
In Amsterdam hebben ouders met ouderlijk gezag de juridische verantwoordelijkheid om namens minderjarigen (onder 18 jaar) beslissingen te nemen, zoals contracten sluiten of vermogen beheren. Dit artikel legt de regels uit voor Amsterdamse inwoners, inclusief ouderlijk gezag en voogdij-alternatieven. Raadpleeg ons artikel Ouderlijk gezag voor details, of bezoek het Juridisch Loket Amsterdam voor persoonlijk advies.
Wat houdt wettelijke vertegenwoordiging in?
Volgens het Nederlandse recht (artikel 1:228 BW) kunnen minderjarigen geen zelfstandige juridische handelingen verrichten; ze zijn handelingonbekwaam. De wettelijke vertegenwoordiger neemt dit over om het kind te beschermen en een goede opvoeding te garanderen. Dit omvat alledaagse zaken zoals inschrijving bij de Gemeente Amsterdam voor een school, maar ook medische keuzes of vermogensbeheer.
Ouders met ouderlijk gezag zijn primair verantwoordelijk. Bij problemen zoals overlijden of ontzegging, benoemt de Rechtbank Amsterdam een voogd en houdt toezicht.
Wettelijke basis
De richtlijnen staan in Boek 1 BW, Titel 17 (Ouderlijk gezag) en Titel 18 (Voogdij):
- Artikel 1:247 BW: Bij gezamenlijk gezag handelen ouders samen; dagelijkse zaken mogen solo.
- Artikel 1:248 BW: Eén ouder bij eenhoofdig gezag.
- Artikel 1:231 BW: Algemene regels voor minderjarigen.
- Artikel 1:287 e.v. BW: Voogdij bij afwezig ouderlijk gezag.
Altijd prioriteit voor kinderbelang (VN-Kinderrechtenverdrag, artikel 3). Bij conflicten oordeelt de rechter (artikel 1:253 BW), vaak de kantonrechter in Amsterdam.
Wie treedt op als vertegenwoordiger?
Hoofdzakelijk: ouders met ouderlijk gezag. Automatisch bij huwelijk; voor ongehuwden na erkenning en aanvraag (artikel 1:251a BW).
Voogd als alternatief: Benoemd door de Rechtbank Amsterdam bij overlijden, ontzegging (artikel 1:260 BW) of onbekwaamheid. Vaak familie of professionals van de William Schrikker Stichting. Toezicht via jaarlijkse rapportage aan de kantonrechter (artikel 1:300 BW).
Vergelijking ouderlijk gezag en voogdij in Amsterdam
| Aspect | Ouderlijk gezag | Voogdij |
|---|---|---|
| Benoeming | Automatisch voor ouders | Door Rechtbank Amsterdam |
| Toezicht | Beperkt, Raad voor de Kinderbescherming Amsterdam bij issues | Intensief door kantonrechter |
| Duur | Tot 18 jaar of ontzegging | Tot 18 jaar of ontslag |
| Vermogen | Vrij met aansprakelijkheid | Rechtertoestemming voor grote sommen |
Rechten en verplichtingen van vertegenwoordigers
Handelen in kindbelang:
- Rechten:
- Inschrijven bij Gemeente Amsterdam of school.
- Medische besluiten (uitzondering wilsonbekwame 16+ via artikel 7:448 BW).
- Vermogen beheren.
- Plichten:
- Kind betrekken bij beslissingen (artikel 1:247 lid 3 BW).
- Geen conflicten van belangen (artikel 1:249 BW).
- Jaarrekeningen bij voogdij.
Bij gezamenlijk gezag: consensus over大事 zoals verhuizing in Amsterdam of schoolkeuze (artikel 1:251 BW).
Praktijkvoorbeelden in Amsterdam
Voorbeeld 1: Dagelijks. Moeder met eenhoofdig gezag schrijft 10-jarige in bij een Amsterdams basisonderwijs zonder vader-instemming.
Voorbeeld 2: Medisch. Ouders botsen over operatie van 12-jarige; Rechtbank Amsterdam beslist kinderbelang voorop.
Voorbeeld 3: Voogdij. Na ongeval ouders wordt oom voogd door Rechtbank Amsterdam; hij rapporteert over erfenis.
Voorbeeld 4: Emancipatie. 16-jarige in Amsterdam neemt zelf klein baantje aan (artikel 1:232 BW).
Veelgestelde vragen
Kan een kind zelf beslissen vanaf een leeftijd?
Nee, onder 18 jaar handelingsonbekwaam. Vanaf 16: loon en kleine giften zelfstandig (artikel 1:232-233 BW); groots blijft bij vertegenwoordiger.
Wat bij gescheiden ouders in Amsterdam?
Gezamenlijk gezag: samen beslissen over大事. Verzorgende ouder doet dagelijks. Conflict? Mediator of Rechtbank Amsterdam (Ouderschapsplan).
Hoe voogdij aanvragen?
Rechtbank Amsterdam benoemt op verzoek (artikel 1:288 BW). Contacteer kantonrechter of Raad voor de Kinderbescherming Amsterdam; advies via Juridisch Loket Amsterdam.
Wie betaalt de voogd?
Vergoeding uit kindervermogen of bijstand. Professionele voogden declareren bij overheid.