Zasada proporcjonalności w amsterdamskim egzekwowaniu przepisów
Zasada proporcjonalności, określona w art. 3:4 Kodeksu postępowania administracyjnego (Awb), jest kluczowa przy wyborze i nakładaniu środków egzekucyjnych przez gminę Amsterdam. Zasada ta wymaga, aby środek był odpowiedni, niezbędny i proporcjonalny w stosunku do celu oraz naruszenia. Przed zastosowaniem przymusu administracyjnego lub nałożeniem kar pieniężnych, należy zbadać, czy możliwe jest zastosowanie łagodniejszej interwencji, takiej jak ostrzeżenie lub dobrowolne przestrzeganie przepisów, w miejskim kontekście Amsterdamu.
W Amsterdamie przy stosowaniu tej zasady kluczową rolę odgrywa powaga naruszenia, a także specyficzne okoliczności sprawcy, takie jak wpływ ekonomiczny na przedsiębiorców w centrum miasta czy skutki zdrowotne wynikające z uciążliwości w gęsto zaludnionych dzielnicach, jak Jordaan czy De Pijp. Orzecznictwo Wydziału Prawa Administracyjnego Rady Stanu podkreśla, że nieproporcjonalny środek może zostać uznany za nieważny. Przykładem jest zawieszenie nakazu pod rygorem grzywny w przypadku nielegalnego wynajmu przez Airbnb, jeśli wynajmujący dobrowolnie zaprzestaje działalności i podejmuje działania naprawcze.
Zastosowanie w praktyce amsterdamskiej
Etapy oceny proporcjonalności: (1) cel normy, np. jakość życia w strefie kanałów, (2) intensywność naruszenia na mieszkańców, (3) alternatywy, takie jak dialog z Urzędem Miejskim ds. Pracy Miejskiej (Dienst City Works), (4) proporcjonalność między środkiem a szkodą. Zapobiega to arbitralności i zapewnia pewność prawa. W przypadku naruszeń środowiskowych na terenie portu, gmina często waży szkodę środowiskową dla jeziora IJ wobec kosztów przedsiębiorstw lokalnych.
Zasada ta wiąże władze Amsterdamu i daje sprawcy możliwość wniesienia sprzeciwu oraz odwołania do sądu administracyjnego. Niedawne orzecznictwo, takie jak ECLI:NL:RVS:2023:5678 dotyczące zakazu wycinki drzew w Parku Vondela, pokazuje, że niewystarczająca motywacja prowadzi do uchylenia decyzji.