Kira artışı: yasal sınırlar ve haklarınız
Bir kira artışı kira sözleşmenizde önemli bir değişikliktir, ancak her artışa izin verilmez. Hollanda'da kira artışının ne zaman ve ne kadar olabileceğini belirleyen katı kurallar vardır. Bu kurallar Kira Yardımı Yasası (Wet huurtoeslag) ve Kira Yasası (Huurwet)'nda yer almaktadır. Kiracı olarak haklarınız vardır ve artış yasal gereklilikleri karşılamıyorsa itiraz edebilirsiniz. Bu makalede sınırların ne olduğunu, artışın ne sıklıkta yapılabileceğini ve artışa itiraz etmek isterseniz ne yapabileceğinizi açıklıyoruz.
Yasal kira artışı nedir?
Yasal kira artışı, yalnızca Kira Yasası (Huurwet) ve Kira Yardımı Yasası (Wet huurtoeslag)'nın kurallarına uyuyorsa yapılabilen kira bedeli artışıdır. Bu kurallar, ana ikametgah olarak kullanılan konutlar için kira sözleşmesi olan kiracılar için geçerlidir. Tüm kira artışları yasal değildir – bu, konut tipine ve koşullara bağlıdır.
Kiraya veren kira bedelini ne zaman artırabilir?
Kiraya veren kira bedelini yalnızca aşağıdaki durumlarda artırabilir:
- Artış üç yılda bir gerçekleşiyorsa (serbest sektör kira konutları için).
- Artış yasal maksimum artıştan yüksek değilse (aşağıya bakın).
- Kiraya veren artışı en az üç ay önceden yazılı olarak bildiriyorsa.
- Artış iyi gerekçelendirilmişse (örneğin enflasyon, maliyet artışları veya konutta iyileştirmeler nedeniyle).
Maksimum yasal kira artışı nedir?
2023'ten beri maksimum yasal kira artışı yılda %4 olarak belirlenmiştir. Bu, serbest sektör kira konutları için geçerlidir. Kiraya veren bu nedenle %4'ten fazla artıramaz, trừ khi kira zaten referans kira (referentiehuur)'dan (benzer konutlar için kira piyasasında yaygın olan kira) yüksekse.
| Yıl | Maksimum artış (serbest sektör) | Not |
|---|---|---|
| 2020 | %1,5 | Koronavirüs krizi nedeniyle geçici olarak düşürüldü |
| 2021 | %1,5 | Koronavirüs krizi nedeniyle geçici olarak düşürüldü |
| 2022 | %2 | Enflasyon nedeniyle %2'ye yükseltildi |
| 2023 | %4 | Maksimuma geri dönüldü |
| 2024 | %4 | Değişiklik yok (2024 itibarıyla) |
Önemli: Eğer kiranız zaten referans kiradan yüksekse, kiraya veren kirayı referans kira seviyesine kadar artırabilir. Buna pazara uyumlaştırma denir. Referans kira, her yıl Merkezi İstatistik Bürosu (CBS) ve Kira Komisyonu (Huurcommissie) tarafından belirlenir.
Kira ne sıklıkta artırılabilir?
Serbest sektörde kira üç yılda bir artırılabilir. Bu, geçen yıl kira artırılmışsa kiraya verenin üç yıl sonra yeni bir artış yapabileceği anlamına gelir. Bu kural sosyal kira konutları için geçerli değildir.
Kira artışı ne zaman uygulanmaz?
Yasal kira artışı kurallarının uygulanmadığı istisnalar vardır:
- Sosyal kira konutları: Konut kooperatiflerine ait konutlarda kira genellikle kira komisyonu (huurcommissie) tarafından belirlenir ve %4 kuralına bağlı değildir.
- Yeni kiracılar: Yeni bir konut kiralıyorsanız, kiraya veren kirayı doğrudan referans kira (referentiehuur) veya piyasa değerine ayarlayabilir.
- Konutta iyileştirmeler: Kiraya veren önemli iyileştirmeler yaparsa (örneğin yeni mutfak veya banyo), bu maliyetleri karşılamak için kira artırılabilir.
- Sabit kira içeren kira sözleşmeleri: Bazı sözleşmelerde (örneğin öğrenci kirası)