Amsterdam'da Hukuka Uygun Kamu Eylemleri
Hukuka uygun kamu eylemi, Amsterdam Belediyesi gibi kamu kurumlarının kararlarını ve faaliyetlerini yasalara uygun şekilde yürütmesi anlamına gelir. Bu, idare hukukunda hayati öneme sahiptir ve Amsterdamlıların güvenini pekiştirir. Kamu, yetki, özen ve orantılılık gibi zorunluluklara uymak zorundadır. Bu makale, konuyu özellikle Amsterdam bağlamında inceler ve zarar tazminatı ile ilişkilendirir.
Amsterdamlılar için hukuka uygun kamu eylemi ne anlama gelir?
Hollanda idare hukukunda hukuka uygun kamu eylemi, Amsterdam Belediyesi gibi organların yasal normlara uyan tüm eylemlerini kapsar. Belediye, yalnızca yasal yetkiyle ve doğru prosedürlerle hareket edebilir. Bu, çevre izinleri gibi kararlar için geçerlidir; aynı zamanda bisiklet yolları döşeme veya şehirdeki kanalların köprülerini yenileme gibi icra faaliyetleri de dahildir.
Bu, keyfiliği önler ve vatandaşları yetki kötüye kullanımına karşı korur. Hukuka aykırı eylemlerde Amsterdam Mahkemesi'ne itiraz veya temyiz yoluna gidebilirsiniz. Hukuka uygun eylemlerde bile, inşaat çalışmaları gibi hasar durumunda zarar tazminatı talep edilebilir – zarar tazminatı makalemize bakın.
Amsterdam'daki yasal dayanak
Hukuka uygun kamu eyleminin temeli Algemene wet bestuursrecht (Awb)'dir. İlgili maddeler:
- Madde 3:1 Awb: Amaçlar ve ilkeler gözetilerek icra.
- Madde 3:2 Awb: Özen – Amsterdamlıların da dahil olduğu çıkarların dengelenmesi.
- Madde 3:4 Awb: Orantılılık – dezavantajlar orantısız olmamalı.
- Madde 3:46 Awb: Kararların yeterli gerekçelendirilmesi.
- Madde 4:125 Awb: Amsterdam Belediyesi kararlarına itiraz.
Ayrıca Anayasa (md. 3, 5), AİHS (md. 6, 8) ve Danıştay içtihatları da dikkate alınır. Amsterdam'da hukuka uygun eylemlerde zarar tazminatı için 2023'ten itibaren güncellenmiş GBB ölçütü geçerlidir.
Amsterdam kamu kurumlarının hukuka uygun eylem şartları
Hukuka uygunluk, şekli ve maddi şartlar gerektirir:
- Yetki: Yasal dayanak (md. 3:40 Awb).
- Yetkinlik: Doğru organ, örneğin Amsterdam Belediyesi (md. 3:41 Awb).
- Prosedürler: Katılım, süreler ve ilan (Awb 3. bölüm).
- Maddi unsurlar: Özen, orantılılık ve gerekçelendirme.
- Yetki kötüye kullanım yok: Yetkiyi amaç dışı kullanmama.
Hukuka uygun vs. hukuka aykırı karşılaştırması
| Kriter | Hukuka Uygun | Hukuka Aykırı |
|---|---|---|
| Yetki | Yasal dayanak mevcut | Yok veya hatalı |
| Özen | Çıkarlar dengelenmiş | Yetersiz inceleme |
| Sonuç | Zarar tazminatı mümkün | Hukuka aykırı fiil (BW 6:162) |
Amsterdam örnekleri
Amsterdam Belediyesi, Amsterdam-Kuzey'de yeni inşaat için çevre izni verir. Katılım sağlanmış, çevre etkileri incelenmiş ve gerekçelendirilmişse hukuka uygundur. Toz ve trafik nedeniyle rahatsızlanan sakinler GBB yoluyla zarar tazminatı talep edebilir.
Örnek: Belediye tarafından döşenen bisiklet otoyolu yakındaki evlerde titreşimlere yol açar. Doğru prosedürlerle hukuka uygunsa; sakinler hasarı tazmin ettirebilir.
Ters örnek: Gerekçe olmadan ağaç kesimi hukuka aykırıdır ve Amsterdam Mahkemesi'nce iptal edilebilir.
Amsterdam'daki haklar ve yükümlülükler
Amsterdamlı olarak haklarınız:
- İnceleme ve gerekçelendirme hakkı (Awb md. 15).
- Amsterdam Mahkemesi'nde itiraz/temyiz (Awb böl. 6/8).
- Hasar durumunda zarar tazminatı.
- Gerekirse yargısal tazminat.
Amsterdam Belediyesi'nin yükümlülükleri:
- Şeffaf ve özenli davranma.
- Hasarı en aza indirme veya tazmin etme.
- Süreler içinde karar verme (Awb 4:13).
Ayrıca bakın: İdare Hukuku, İtiraz ve Temyiz.
Sıkça Sorulan Sorular
Amsterdam'da hukuka uygun eylemden kaynaklanan hasarda ne yapılır?
Amsterdam Belediyesi'ne GBB ve delillerle (ekspertiz raporları) zarar tazminatı başvurusu yapın. Ücretsiz danışmanlık için Amsterdam Hukuk Danışma Merkezi'ne başvurun.
İtiraz edilmeyen karar hukuka uygun mudur?
Hayır, kesinleşebilir ancak hukuka aykırılıklar devam eder. Gerçeklere dayalı talepte bulunun.
Amsterdam'da kamu katmanlarına göre değişir mi?
Hayır, Awb herkes için aynıdır, ancak Amsterdam Belediyesi kentsel planlama için yerel yetkiye sahiptir.