Secundaire victimisatie is het verschijnsel waarbij slachtoffers opnieuw schade ondervinden door de manier waarop zij worden behandeld na het ongeval. Een professionele en respectvolle benadering is essentieel.
Wat is secundaire victimisatie?
Secundaire victimisatie (ook wel hernieuwd slachtofferschap) treedt op wanneer slachtoffers negatieve ervaringen opdoen tijdens de afwikkeling van hun letselschadezaak of in contact met hulpverleners.
Vormen van secundaire victimisatie
| Bron | Voorbeelden | Gevolgen |
|---|
| Verzekeraars | Wantrouwen, trage afhandeling, bagatelliseren | Stress, boosheid, gevoel van onrecht |
| Werkgevers | Druk om te werken, ontslag, pesten | Financiële zorgen, isolatie |
| Medici | Niet serieus genomen worden, foute diagnose | Verergering klachten, wantrouwen |
| Omgeving | Onbegrip, beschuldigingen, sociale isolatie | Eenzaamheid, depressie |
| Juridisch systeem | Lange procedures, verhoren, ongeloof | Uitputting, herbeleving trauma |
Oorzaken bij verzekeraars
De letselschadebranche wordt regelmatig bekritiseerd vanwege secundaire victimisatie.
Problematische praktijken
Veelvoorkomende klachten
- Extreem lange doorlooptijden
- Steeds wisselende dossierbehandelaars
- Eindeloze verzoeken om bewijs
- Betwisting van erkende klachten
- Inzet van particuliere recherche
- Lage, niet-onderbouwde voorstellen
- Communicatie via advocaten i.p.v. direct
Gedragscode Behandeling Letselschade (GBL)
De GBL is opgesteld om secundaire victimisatie tegen te gaan en bevat gedragsregels voor alle betrokkenen.
Kernpunten GBL
- Slachtoffer centraal in het proces
- Respectvolle en transparante communicatie
- Voortvarende behandeling
- Adequate bevoorschotting
- Deskundige en onpartijdige expertise
Herkennen van secundaire victimisatie
Het is belangrijk signalen te herkennen dat een slachtoffer secundair gevictimiseerd wordt.
Signalen
| Signaal | Uiting |
|---|
| Toenemende stress | Angst voor post, telefoontjes, gesprekken |
| Wantrouwen | Niemand meer geloven, alles zelf willen controleren |
| Machteloosheid | Gevoel geen invloed te hebben op het proces |
| Herbeleving | Steeds opnieuw het verhaal moeten doen |
| Vermijding | Post niet meer openen, afspraken afzeggen |
Voorkomen van secundaire victimisatie
Zowel professionals als het slachtoffer zelf kunnen bijdragen aan het voorkomen van secundaire victimisatie.
Tips voor slachtoffers
- Kies een belangenbehartiger die u vertrouwt
- Laat uw belangenbehartiger de communicatie voeren
- Stel grenzen aan wat u aankunten kunt
- Zoek steun bij lotgenoten of hulpverlening
- Documenteer onprofessioneel gedrag
Tips voor professionals
- Behandel slachtoffers met respect en empathie
- Communiceer helder over procedures en termijnen
- Voorkom onnodige vertraging
- Vraag alleen om noodzakelijke informatie
- Erken de impact van het letsel
Klachtmogelijkheden
Bij secundaire victimisatie door professionals zijn er klachtmogelijkheden.
Klachtinstanties
| Professional | Klachtinstantie |
|---|
| Verzekeraar | Interne klachtprocedure, Kifid |
| Advocaat wederpartij | Deken van de Orde van Advocaten |
| Arts | Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg |
| Expertisebureau | Klacht bij NIVRE of opdrachtgever |
## Veelgestelde vragen
**Wat moet ik doen als mijn verzekeraar mijn letselschadezaak expres vertraagt?**
Documenteer alle vertragingen en onprofessioneel gedrag, zoals gemiste deadlines of onbeantwoorde berichten. Laat je belangenbehartiger (advocaat of letselschadespecialist) de communicatie overnemen en eis schriftelijk een duidelijke termijn voor afhandeling. Dien bij aanhoudende vertraging een klacht in bij de interne klachtenprocedure van de verzekeraar of bij het Kifid. De Gedragscode Behandeling Letselschade (GBL) verplicht verzekeraars tot voortvarende behandeling.
**Hoe herken ik of ik slachtoffer ben van secundaire victimisatie?**
Signalen zijn onder meer toenemende stress bij contact met betrokken partijen, gevoelens van machteloosheid, wantrouwen jegens professionals, herbeleving van het trauma door herhaaldelijk je verhaal te moeten doen, of vermijdingsgedrag zoals post niet openen. Als je merkt dat het afhandelen van je zaak je meer schade toebrengt dan het ongeval zelf, is er sprake van secundaire victimisatie. Zoek dan steun bij een gespecialiseerde letselschadeadvocaat.
**Kan ik een klacht indienen tegen een verzekeraar die mijn klachten bagatelliseert?**
Ja, je kunt een formele klacht indienen. Begin met de interne klachtenprocedure van de verzekeraar en vermeld specifiek hoe je bent benadeeld (bijv. door bagatelliseren, trage afhandeling of gebrek aan empathie). Als dit niet tot een oplossing leidt, kun je terecht bij het Kifid (Klachteninstituut Financiële Dienstverlening). De GBL verplicht verzekeraars tot respectvolle en transparante communicatie, dus gebruik deze code als onderbouwing.
**Wat zijn mijn rechten als mijn werkgever mij onder druk zet om weer te werken na een ongeval?**
Je werkgever mag je niet onder druk zetten als je medisch nog niet in staat bent om te werken. Je hebt recht op loondoorbetaling tijdens ziekte (minimaal 70% van je loon, vaak meer via cao) en op een re-integratietraject dat aansluit bij je herstel. Bij onredelijke druk kun je een klacht indienen bij de bedrijfsarts of de Inspectie SZW. Een letselschadeadvocaat kan je helpen je rechten te verdedigen en eventueel een schadevergoeding eisen.
**Hoe kies ik een goede belangenbehartiger om secundaire victimisatie te voorkomen?**
Kies een gespecialiseerde letselschadeadvocaat of een onafhankelijk letselschadebureau dat werkt volgens de GBL. Let op ervaring met jouw type letsel, transparantie over kosten (bijv. no-cure-no-pay) en een persoonlijke benadering. Vraag naar eerdere zaken en beoordelingen van cliënten. Een goede belangenbehartiger neemt de communicatie met verzekeraars over, beschermt je tegen onnodige stress en zet zich in voor een snelle, eerlijke afhandeling.
**Wat kan ik doen als een medisch expert mijn klachten niet serieus neemt?**
Vraag om een second opinion bij een andere, onafhankelijke arts. Documenteer hoe de expert je heeft behandeld en dien een klacht in bij het Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg als er sprake is van onzorgvuldig of respectloos handelen. Je belangenbehartiger kan ook een tegenexpertise laten uitvoeren. De GBL verplicht tot deskundige en onpartijdige expertise, dus eis dit op als je rechten worden geschonden.
**Hoe lang duurt het gemiddeld voordat een letselschadezaak is afgerond?**
De duur varieert sterk, afhankelijk van de complexiteit van de zaak, de medewerking van de verzekeraar en de ernst van het letsel. Eenvoudige zaken kunnen binnen 6-12 maanden worden afgerond, maar complexe zaken (bijv. met blijvend letsel) kunnen jaren duren. De GBL stelt dat zaken voortvarend moeten worden behandeld, maar verzekeraars houden zich hier niet altijd aan. Een goede belangenbehartiger kan de zaak versnellen door druk uit te oefenen.
### TL;DR
Secundaire victimisatie treedt op als slachtoffers van letselschade extra schade ondervinden door onzorgvuldig handelen van verzekeraars, werkgevers of andere betrokkenen. Het voorkomen ervan vereist respectvolle communicatie, snelle afhandeling en erkenning van het letsel. Slachtoffers kunnen zich beschermen door een goede belangenbehartiger in te schakelen en klachten in te dienen bij relevante instanties.
### Key Takeaways
- Secundaire victimisatie kan optreden door trage afhandeling, wantrouwen of gebrek aan empathie van verzekeraars, werkgevers of medici.
- De Gedragscode Behandeling Letselschade (GBL) verplicht professionals tot respectvolle en voortvarende behandeling van slachtoffers.
- Slachtoffers kunnen zich beschermen door een gespecialiseerde belangenbehartiger in te schakelen en grenzen te stellen aan wat ze aankunnen.
- Bij onprofessioneel gedrag kun je klachten indienen bij instanties zoals het Kifid, de Orde van Advocaten of het Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg.
- Signalen van secundaire victimisatie zijn onder meer toenemende stress, wantrouwen, herbeleving van het trauma en vermijdingsgedrag.