Smartengeld is de vergoeding voor pijn, verdriet en gederfde levensvreugde. De bedragen in Nederland variëren van enkele honderden tot honderdduizenden euro's.
ANWB Smartengeldgids
De ANWB Smartengeldgids geeft een overzicht van toegekende bedragen in Nederland. Dit zijn indicaties, elk geval wordt individueel beoordeeld.
Indicaties per letselcategorie
| Letsel | Smartengeld indicatie |
|---|
| Lichte kneuzing/verstuiking | € 500 - € 1.500 |
| Eenvoudige botbreuk (volledig herstel) | € 2.000 - € 5.000 |
| Whiplash (matig herstel) | € 5.000 - € 15.000 |
| Ernstige botbreuk met restverschijnselen | € 10.000 - € 25.000 |
| Knieletsel met blijvende beperkingen | € 15.000 - € 40.000 |
| Amputatie (vinger/teen) | € 10.000 - € 25.000 |
| Amputatie (hand/voet) | € 30.000 - € 60.000 |
| Amputatie (arm/been) | € 50.000 - € 100.000 |
| Ernstig hersenletsel | € 75.000 - € 200.000 |
| Dwarslaesie (volledig) | € 150.000 - € 250.000 |
Factoren die de hoogte bepalen
- Ernst van het letsel
- Percentage blijvende invaliditeit
- Duur van herstelperiode
- Impact op dagelijks leven
- Zichtbaarheid van letsel (littekens)
- Leeftijd van het slachtoffer
- Psychische gevolgen
Nederland vs. buitenland
Nederlandse smartengeldbedragen zijn internationaal gezien laag:
- België: vergelijkbaar met Nederland
- Duitsland: iets hoger
- Verenigd Koninkrijk: aanzienlijk hoger
- Verenigde Staten: veel hoger (tot miljoenen)
Vaststelling
Smartengeld wordt vastgesteld door:
- Vergelijking met eerdere uitspraken
- Onderhandeling met verzekeraar
- In laatste instantie: rechterlijke uitspraak
Kan ik zelf bepalen hoeveel smartengeld ik wil?
U kunt een bedrag vorderen, maar de verzekeraar of rechter bepaalt uiteindelijk wat redelijk is. Vergelijkbare zaken uit de Smartengeldgids zijn leidend.
Wordt smartengeld nog geïndexeerd?
Ja, bedragen uit oudere uitspraken worden geïndexeerd naar de huidige waarde. De Smartengeldgids doet dit automatisch.
Krijg ik smartengeld ook bij tijdelijk letsel?
Ja, ook voor tijdelijke pijn en beperkingen tijdens het herstel krijgt u smartengeld. Het bedrag is dan meestal lager dan bij blijvend letsel.
## Veelgestelde vragen
**Hoe weet ik hoeveel smartengeld ik kan vragen voor mijn letsel?**
Gebruik de ANWB Smartengeldgids als richtlijn. Vergelijk uw letsel met de categorieën in de tabel en houd rekening met factoren zoals hersteltijd, blijvende beperkingen en impact op uw dagelijks leven. Een letselschadeadvocaat kan u helpen een realistisch bedrag te bepalen op basis van vergelijkbare zaken. Verzekeraars en rechters gebruiken deze gids ook als uitgangspunt.
**Moet ik een advocaat inschakelen voor smartengeld?**
Voor eenvoudige letsels (zoals lichte kneuzingen) is een advocaat niet altijd nodig. Bij ernstig of blijvend letsel is professionele hulp sterk aanbevolen. Een letselschadeadvocaat kent de jurisprudentie, onderhandelt met verzekeraars en zorgt dat u een eerlijke vergoeding krijgt. Veel advocaten werken op no-cure-no-pay-basis, waardoor u geen kosten maakt als de zaak mislukt.
**Hoe lang duurt het voordat ik smartengeld ontvang?**
De duur varieert sterk. Bij eenvoudige letsels met duidelijke aansprakelijkheid kan het binnen enkele maanden geregeld zijn. Bij complexe zaken (bijv. blijvende invaliditeit of betwiste aansprakelijkheid) kan het jaren duren. Zodra de aansprakelijkheid is erkend, ontvangt u vaak een voorschot. Het definitieve bedrag wordt pas na volledig herstel of stabilisatie van uw situatie vastgesteld.
**Kan ik smartengeld krijgen als ik zelf schuld heb aan het ongeval?**
Ja, maar het bedrag wordt verlaagd naar rato van uw eigen schuld. Bijvoorbeeld: als u voor 30% schuld heeft, krijgt u 70% van het normale smartengeld. Bij volledige eigen schuld (100%) ontvangt u niets. De verdeling van de schuld wordt bepaald door de verzekeraar of rechter op basis van de omstandigheden van het ongeval.
**Wordt smartengeld belast in Nederland?**
Nee, smartengeld is in Nederland vrijgesteld van belasting. Het bedrag dat u ontvangt, hoeft u niet op te geven in uw aangifte inkomstenbelasting. Dit geldt ook voor eventuele rente over het smartengeld. Let op: andere schadevergoedingen (zoals gederfd inkomen) kunnen wel belastbaar zijn.
**Wat als de verzekeraar een te laag bedrag biedt?**
U bent niet verplicht het eerste aanbod te accepteren. Vergelijk het bedrag met de Smartengeldgids en vraag om onderbouwing. Een letselschadeadvocaat kan namens u onderhandelen. Als geen overeenstemming wordt bereikt, kunt u naar de rechter stappen. Bewaar alle medische rapporten en bewijs van de impact op uw leven om uw claim te ondersteunen.
**Krijgen nabestaanden ook smartengeld bij een dodelijk ongeval?**
Ja, nabestaanden kunnen een vergoeding krijgen voor affectieschade (verdriet om het verlies) en soms shockschade (bijv. als u het ongeval heeft gezien). De bedragen liggen meestal tussen €10.000 en €25.000 per nabestaande, afhankelijk van de relatie met het slachtoffer. Voor minderjarige kinderen gelden vaak hogere bedragen. Dit is los van de vergoeding voor financiële schade.
### TL;DR
Smartengeld is een vergoeding voor immateriële schade zoals pijn en gederfde levensvreugde. De bedragen variëren van honderden tot honderdduizenden euro's, afhankelijk van de ernst van het letsel. Nederland kent relatief lage bedragen vergeleken met het buitenland. De ANWB Smartengeldgids biedt richtlijnen, maar elk geval wordt individueel beoordeeld.
### Key Takeaways
- Smartengeldbedragen zijn indicatief en afhankelijk van factoren zoals ernst, hersteltijd en impact op het dagelijks leven
- Gebruik de ANWB Smartengeldgids als referentie, maar laat u bij ernstige letsels bijstaan door een letselschadeadvocaat
- Nederlandse smartengeldbedragen zijn internationaal gezien laag, vooral vergeleken met landen als het VK en de VS
- Ook bij gedeeltelijke eigen schuld kunt u smartengeld ontvangen, maar het bedrag wordt verlaagd naar rato van uw aansprakelijkheid
- Smartengeld is onbelast, maar de afhandeling kan maanden tot jaren duren, afhankelijk van de complexiteit van de zaak